«Κέντρο», το πνεύμα κάθε εποχής
Του Γιώργου Σιακαντάρη
Οι περισσότεροι συμφωνούν. Το Κέντρο δίνει νίκες. Αυτό ορίζεται ως ο χώρος της μετριοπάθειας και της ίσης απόστασης από την Αριστερά και τη Δεξιά. Οι «μετριοπαθείς» πολίτες αυτομάτως κατατάσσονται στους κεντρώους, αλλά και οι ίδιοι αυτοπροσδιορίζονται ως τέτοιοι.
Οι κομματικές στρατηγικές αναπροσαρμόζονται με βάση αυτό τον αυτοπροσδιορισμό, γι’ αυτό και οι διάφοροι σύμβουλοι επικοινωνίας και στρατηγικής συμβουλεύουν τις κομματικές ηγεσίες να επικεντρώνονται σ’ αυτούς τους «κεντρώους». Η κυριαρχία του κ. Μητσοτάκη αποδίδεται στ’ ότι αυτός έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη αυτών των κεντρώων.
Δεν υπάρχει πιο λανθασμένος τρόπος για να ερμηνεύσει η αντιπολίτευση την κυριαρχία Μητσοτάκη. Ο κ. Μητσοτάκης κερδίζει, τής λένε οι «επικοινωνιολόγοι», γιατί «κερδίζει το Κέντρο».
Επομένως αν θέλετε να τον κερδίσετε, πρέπει να στραφείτε προς το Κέντρο και τους Κεντρώους. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ τους ακούνε και όχι μόνο δεν κερδίζουν τίποτα από το «Κέντρο», αλλά χάνουν και από τα αριστερά και τα κεντροαριστερά τους.
Θυμίζει το «με τον ήλιο τα βγάζω, με τον ήλιο τα βάζω, τι έχουν τα έρμα και ψοφάνε;». Και τα έρμα ψοφάνε, γιατί ο πρωθυπουργός δεν κερδίζει τους «κεντρώους», αλλά εκφράζει το πνεύμα της εποχής (το λεγόμενο και zeitgeist). Αυτό που κάποιοι ονομάζουν Κέντρο, δεν υπάρχει ως ξεχωριστή πολιτική κατηγορία.
Κεντρώοι όμως, όντως υπάρχουν. Μόνο που αυτοί δεν είναι πολιτική ομάδα. Είναι κοινωνική ομάδα. Είναι εκείνοι που ενστερνίζονται το πνεύμα της εποχής. Το κυρίαρχο δηλαδή αίτημα μιας εποχής. Για να γίνω πιο σαφής θα επικαλεστώ μερικά παραδείγματα. Πως κέρδισε το 1981 ο Ανδρέας Παπανδρέου το 48%; Πως κέρδισε ο κ. Τσίπρας το 2015 στο δημοψήφισμα το 62%;
Ο Ανδρέας Παπανδρέου κέρδισε, αφού συσπείρωσε τους καθαρά ανδρεϊκούς κι έπεισε τους υπόλοιπους πως αυτός εκφράζει το κυρίαρχο αίτημα της εποχής, το οποίο συνοψιζόταν στη λέξη «Αλλαγή». Ο κ. Τσίπρας αφού συσπείρωσε τους λίγους τσιπρικούς και συριζαίους, έπεισε τους πολλούς πως αυτός εκφράζει το πνεύμα της εποχής.
Και αυτό δεν ήταν άλλο από την έκφραση της αγανάκτησης προς τους δανειστές. Πως πάλι κέρδισε ο κ. Μητσοτάκης τις τελευταίες δυο εκλογές; Μα φυσικά πείθοντας πως ο καλύτερος εκφραστής του πνεύματος της εποχής ήταν αυτός.
Και πιο ήταν αυτό μετά τα μνημόνια; Μα φυσικά «η επιστροφή στην κανονικότητα» και στις «μεταρρυθμίσεις» που ενισχύουν τον πλούτο. Το πνεύμα της εποχής δεν ισχύει μόνο στην πολιτική.
Ο προπονητής του ΠΑΟΚ, ο κ. Λουτσέσκου, κατορθώνει να βρίσκεται στην καρδιά των οπαδών του ΠΑΟΚ, αν και δεν τους έχει χαρίσει και κάτι ιδιαίτερο. Απλά με τις αναφορές του στο «κράτος των Αθηνών» εκφράζει το πνεύμα της εποχής για πολλούς οπαδούς της ομάδας.
Το περιβόητο «Κέντρο» δεν είναι τίποτα άλλο από το πνεύμα μιας συγκεκριμένης εποχής. Πολλοί εξ όσων εκφράζουν αυτό το πνεύμα, καθόλου δεν είναι μετριοπαθείς. Όποιος πάντως το εκφράζει, όντως κερδίζει.
Δεν θα κερδίσει όμως η αντιπολίτευση, αν «ιππεύσει» το άρμα της κανονικότητας ως του σημερινού πνεύματος της εποχής, αλλά αν καταφέρει να φέρει στο προσκήνιο ένα δικό της πνεύμα. Μπορούν όμως ο κ. Κασσελάκης και ο κ. Ανδρουλάκης να κάνουν τέτοιο μεγάλο άλμα;
Γιώργος Σιακαντάρης
