Το πρόβλημα της απασχόλησης στον τουριστικό κλάδο

Του Δημήτρη Καλαϊτζιδάκη

Οι νόμιμοι πρόσφυγες και μετανάστες είναι μία δεξαμενή δυνητικού προσωπικού, που μπορεί να απασχοληθεί στον τουρισμό και δη στα ξενοδοχεία. Δεξαμενή ανθρώπων που μπορούν να βοηθήσουν την επιχείρηση να εξελιχθεί. Κι εδώ αρχίζουν τα αλλά που πρέπει να συνυπολογιστούν, ώστε να στεφθεί το επιχείρημα από επιτυχία και να αφήσει ικανοποιημένες και τις δύο πλευρές: επιχείρησης – μεταναστών/προσφύγων.

Οι διατροφικές τους ιδιαιτερότητες θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν καταρτίζοντας το εβδομαδιαίο πρόγραμμα του εστιατορίου – προσωπικού. Η επιχείρηση και οι προϊστάμενοι θα πρέπει να μην εκπλαγούν, να ικανοποιήσουν τυχόν αιτήματα για σύντομο διάλειμμα προκειμένου να ασκήσουν, λ.χ., τα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Θα πρέπει να σεβαστούν τυχόν ενδυματολογικές ιδιαιτερότητες.

Το ξενοδοχείο θα πρέπει να λειτουργεί με λειτουργικά πρότυπα (SOP), λεπτομερώς καταγεγραμμένα. Να διαθέτει δομημένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για να μπορεί να τους μεταδώσει τις δεξιότητες που χρειάζονται (hard skills). Η παραπάνω αντίληψη – στρατηγική δεν πρέπει να μας προβληματίσει. Διεθνώς, ο μέσος άνθρωπος – εργαζόμενος δεν έχει την κατάρτιση που απαιτείται. Η παγκόσμια τάση πλέον είναι: «Προσλάβετε άτομα – χαρακτήρες και εκπαιδεύστε τους».

Το ενταξιακό πρόγραμμα «Helios» υλοποιείται σε όλη την Ελλάδα από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης με χρηματοδότηση από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου. Το πρόγραμμα στοχεύει στη στήριξη και ομαλή ένταξη μεταναστών – προσφύγων στην ελληνική κοινωνία. Οι δράσεις εστιάζονται σε:

– Μαθήματα ένταξης.

– Στήριξη της στέγασης και απασχόλησης των ωφελουμένων.

– Παρακολούθηση της διαδικασίας ένταξης.

– Ευαισθητοποίηση των κοινοτήτων υποδοχής.

Οι δράσεις του προγράμματος Helios εστιάζουν στη διασύνδεση εταιρειών από τον τομέα της φιλοξενίας με υποψήφιους νόμιμους μετανάστες και πρόσφυγες που αναζητούν εργασία. Mία τέτοια δράση οργανώθηκε και υλοποιήθηκε στα τέλη Φεβρουαρίου με τη συμμετοχή 23 ξενοδοχειακών εταιρειών στην Αθήνα και 12 στη Θεσσαλονίκη.

Ορισμένες εταιρείες αφορούσαν τουριστικούς ομίλους. Στόχος της δράσης είναι να ανοίξει ο δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ του ιδιωτικού τομέα και υποψηφίων εργαζομένων, νόμιμων προσφύγων και μεταναστών με σκοπό την ενίσχυση της ισότιμης πρόσβασής τους στην αγορά εργασίας.

Στην Εβδομάδα Καριέρας στη Φιλοξενία, 350 πρόσφυγες έδωσαν συνεντεύξεις και άλλοι 300 συμμετείχαν διαδικτυακά. Ο αριθμός των δυνητικών προσλήψεων υπολογίζεται περίπου σε 180. Παρόμοιες δράσεις έχουν προγραμματιστεί και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας από κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς.

Τα ασυνόδευτα παιδιά το κράτος τα φροντίζει μέχρι την ενηλικίωσή τους, δηλαδή την ηλικία των 18 ετών. Η υφυπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Σοφία Βούλτεψη ανακοίνωσε ότι τα παιδιά που ενδιαφέρονται να ασχοληθούν με τον τουρισμό μπορούν να εκπαιδεύονται 6 μήνες πριν συμπληρώσουν τα 18 έτη. Οσα θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα η μέριμνα του ελληνικού κράτους θα φτάσει για ακόμα 3 χρόνια, δηλαδή ώς το 21ο έτος της ηλικίας τους.

Το ξενοδοχείο είναι ένας ευέλικτος οργανισμός. Συγκρινόμενο ακόμα με τις καλύτερες ελληνικές επιχειρήσεις, το ξενοδοχείο υπερτερεί ως προς την ευελιξία του, λόγω της πολυπολιτισμικής πελατείας του. Ακόμα κι ένα καλά οργανωμένο ξενοδοχείο έχοντας μεταξύ των άλλων πελατών και Ελληνες, θα πρέπει να προσαρμόσει αναλόγως τη λειτουργία του (ωράρια τμημάτων, πρόγραμμα ψυχαγωγίας, κ.λπ.). Το ελληνικό ξενοδοχείο κατάφερε να εντάξει ήδη από τη δεκαετία του ’80 ομάδες ανιματέρ με τελείως ξένη νοοτροπία.

Αμέσως μετά την προσέλκυση της ρωσόφωνης πελατείας το ελληνικό ξενοδοχείο ενέταξε στο δυναμικό του αποτελεσματικά ρωσόφωνους σπουδαστές από τουριστικές σχολές των πρώην ανατολικών χωρών. Διαχρονικά το ελληνικό ξενοδοχείο έχει καταφέρει να εντάξει με επιτυχία πολύγλωσσα άτομα, του τμήματος δημοσίων σχέσεων, χωρίς προηγούμενη τουριστική εκπαίδευση ή ξενοδοχειακή παιδεία.

Παράλληλα, ξενοδοχεία πολυτελείας με υψηλού επιπέδου spa, που ήθελαν να διαφοροποιηθούν, προσέφεραν επιπλέον των κλασικών θεραπειών, θεραπείες όπως αυτές της Ayurveda. Ινδοί θεραπευτές εντάχθηκαν αφού το ελληνικό ξενοδοχείο κατάφερε με δυσκολίες να διασφαλίσει και τις άδειες εργασίας.

Οι παραδοσιακές φορεσιές τους, ιδιαίτερα αυτές των γυναικών, ήταν μέρος της εμπειρίας. Βασική προϋπόθεση στα ξενοδοχεία 5 αστέρων είναι η ύπαρξη πολλών επισιτιστικών α λα καρτ τμημάτων, με διαφορετικές εθνικές κουζίνες, επιπλέον των κλασικών. Για λόγους αυθεντικότητας στελεχώνονται με το, αντίστοιχης καταγωγής, προσωπικό.

Οι γαλλόφωνοι μετανάστες δίνουν λύση στο μεγάλο πρόβλημα της έλλειψης γαλλόφωνων υπαλλήλων σε θέσεις-κλειδιά, όπως της υποδοχής και των δημοσίων σχέσεων.

Οι νόμιμοι οικονομικοί μετανάστες και πρόσφυγες με κατάλληλη διαχείριση μπορεί να είναι μία από τις προτεινόμενες λύσεις στο μεγάλο πρόβλημα της εύρεσης προσωπικού. Οι επιχειρήσεις εκπληρώνοντας την εταιρική, κοινωνική τους αποστολή θα πρέπει να βοηθήσουν την κοινωνία να ευαισθητοποιηθεί και να εντάξει αυτές τις ομάδες. Οι τουριστικές επιχειρήσεις είναι το μέσο για να ενταχθούν ομαλά στην ελληνική κοινωνία.

Χωρίς όμως την κατάλληλη διαχείριση από την πλευρά της κυβέρνησης αποτελούν πολιτικό και κοινωνικό πρόβλημα για την ελληνική κοινωνία. Εφόσον υλοποιηθεί το οργανωμένο σχέδιο για την ένταξή τους στον τουρισμό και οι δύο πλευρές κερδίζουν, και βγαίνει κερδισμένο και το ελληνικό κράτος. Χαρακτηριστική περίπτωση win-win. Ετσι προοδεύουν οι κοινωνίες. Με οργανωμένο σχέδιο θα μπορούσαμε ανθρωπιστικά να φιλοξενήσουμε, να εκπαιδεύσουμε, να απασχολήσουμε ανθρώπινο δυναμικό από τον δοκιμαζόμενο λαό της Ουκρανίας. Αλλά κι αυτό προϋποθέτει οργανωμένο, θεσμικά, σχέδιο.

Ο Δημήτρης Καλαϊτζιδάκης  είναι στέλεχος της Grecotel