Άγιος Μηνάς: Ο Αιγύπτιος προστάτης του Μεγάλου μας Κάστρου
Το θαύμα που «προσκυνούν» μέχρι και οι Τούρκοι
Μετά από δύο δύσκολα χρόνια λόγω της πανδημίας ο πολιούχος του Ηρακλείου άνοιξε και πάλι τις πύλες του για να υποδεχτεί τους πιστούς. Εκατοντάδες άνθρωποι τόσο χτες όσο και σήμερα περνούν από τον Άγιο Μηνά για να ανάψουν ένα κερί και να προσευχηθούν στη θαυματουργή του χάρη.
Ο βίος του
Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή Άγιος Μηνάς υπηρέτησε ως αξιωματικός τον ρωμαϊκό στρατό κατά το 250 μ.Χ. Όταν, επί αυτοκράτορα Διοκλητιανού, του ζητήθηκε να ομολογήσει πίστη στον παγανισμό θεώρησε ότι ήρθε η ώρα να μαρτυρήσει την πίστη του στο Χριστό και έτσι καταδικάστηκε σε αποκεφαλισμό. Τα λείψανά του μεταφέρθηκαν στη Μαρεώτιδα της Αιγύπτου όπου αναγέρθηκε λαμπρός ναός.
Το θαύμα του 1826 που παραδέχονται μέχρι και οι Οθωμανοί
Μετά την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης εναντίον των Οθωμανών, το 1821, έγιναν χιλιάδες σφαγές και στην Κρήτη. Στις 24 Ιουνίου 1821 οι Τούρκοι ενοχλημένοι από τις επιτυχίες των Ελλήνων στην Πελοπόννησο περικυκλώνουν τον παλαιό ναό του Αγίου Μηνά και έσφαξαν έξι επισκόπους, κληρικούς, απλούς πιστούς αλλά και μοναχούς της Μονής Βατοπαιδίου οι οποίοι επισκέπτονταν την πόλη εκείνη την περίοδο.
Σύμφωνα με την παράδοση, μέσα σε κλίμα βίας και τρομοκρατίας επιχείρησαν να πραγματοποιήσουν ξανά ανάλογη σφαγή, πέντε χρόνια αργότερα, στις18 Απριλίου 1826, ανήμερα του Πάσχα.
Το σχέδιο προέβλεπε να κινηθούν ακριβώς την ώρα της Αναστάσιμης Θείας Λειτουργίας ώστε να πιάσουν τους πιστούς απροετοίμαστους. Μάλιστα για να αποπροσανατολίσουν τους Χριστιανούς, και να τους κάνουν να νιώσουν ασφαλείς πηγαίνοντας στο ναό, έβαζαν φωτιές σε απομακρυσμένες περιοχές.
Η εντολή ήταν λιτή και σαφής: η επίθεση να ξεκινήσει με την ανάγνωση του Ευαγγελίου. Ωστόσο μόλις μέσα στο ναό ξεκίνησε η ανάγνωση του Ευαγγελίου ένας ηλικιωμένος αξιωματικός εμφανίστηκε πάνω σε άλογο κραδαίνοντας το σπαθί του και κάνοντας κύκλους γύρω από το ναό.
Αξίζει να σημειωθεί πως, σύμφωνα πάντα με την παράδοση, ο εν λόγω ιππέας έμοιαζε καταπληκτικά στον αρχηγό των Τούρκων, Αγιάν Αγά. Έτσι οι Οθωμανοί τρομαγμένοι τράπηκαν σε φυγή και πήγαν να διαμαρτυρηθούν στον διοικητή τους ότι δήθεν έστειλε τον Αγιάν Αγά να τους διαλύσει. Τότε ο διοικητής της πόλης τους εξήγησε ότι δεν έστειλε κανέναν και ότι ο Αγάς βρισκόταν ήρεμος στο σπίτι του.
Με τον τρόπο αυτό οι ίδιοι οι Τούρκοι κατάλαβαν ότι ήταν ο Άγιος Μηνάς που φάνηκε για να σώσει τους Χριστιανούς από την δεύτερη βέβαιη σφαγή αλλά και ότι επρόκειτο για θαύμα.
Το γεγονός και η ρητή αποδοχή του από τους Οθωμανούς στάθηκε αφορμή να ξεκινήσει η ανέγερση ενός νέου μεγαλύτερου επιβλητικού ναού, αυτού που εμείς σήμερα ονομάζουμε Μητροπολιτικού. Μάλιστα οι πρώτες χορηγίες για την ανέγερση του ναού ήταν από τον Σουλτάνο της Κρήτης αλλά και τον Σουλτάνο της Αλεξάνδρειας.