Μεγάλη Πέμπτη: Η ενθύμηση τεσσάρων γεγονότων

Μεγάλη Πέμπτη σήμερα και οι πιστοί στην Κρήτη θα συρρεύσουν στους ιερούς ναούς για τα 12 Ευαγγελία, την αναπαράσταση της Σταύρωσης και το προσκύνημα του Σταυρού, εισερχόμενοι στην τελική ευθεία για την κορύφωση του Θείου Δράματος και την οικουμενική θλίψη της Μεγάλης Παρασκευής.

Κατά την Αγία και Μεγάλη Πέμπτη γιορτάζουμε τέσσερα γεγονότα:

α) Τον Ιερό Νιπτήρα, δηλαδή το νίψιμο των ποδιών των μαθητών από τον Κύριο, που θέλησε και μ’ αυτόν τον τρόπο να τους διδάξει την ταπείνωση: «όποιος θέλει να είναι πρώτος, πρέπει να είναι διάκονος και υπηρέτης όλων» .

β) Τον Μυστικό Δείπνο, δηλαδή την παράδοση των φρικτών μυστηρίων. Ο Χριστός θέλησε για τελευταία φορά να φάει μαζί με τους μαθητές Του. Τότε τους παρέδωσε και το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Για πρώτη και τελευταία φορά κοινώνησαν από τα χέρια Του το Σώμα και το Αίμα Του, που θα χυνόταν σε λίγο πάνω στο Σταυρό για τη σωτηρία όλου του κόσμου. «Αυτό να κάνετε για να με θυμάστε», τους είπε. Έτσι κάθε φορά που τελούμε τη Θεία Λειτουργία, μέσα στο μυστήριο αυτό έχουμε όλη τη ζωή και τη θυσία του Χριστού, δοξάζουμε τον Θεό για το μεγαλείο και την αγάπη Του, Τον ευχαριστούμε για ό,τι έκανε και κάνει διαρκώς για μας και Τον παίρνουμε μέσα μας, για να μας δίνει δύναμη να κάνουμε το άγιο θέλημα Του εδώ στη Γη και στο τέλος να μας αναστήσει και να μας πάρει για πάντα κοντά Του στους Ουρανούς, ενωμένους μαζί Του.

γ) Την Υπερφυά Προσευχή. Εκεί στον κήπο της Γεθσημανή ο Κύριος προσευχήθηκε με αγωνία και παρακάλεσε με θέρμη: «Πατέρα, αν είναι δυνατόν, να μην πιω αυτό το ποτήρι· όμως όχι όπως θέλω εγώ, αλλά όπως θέλεις Εσύ να γίνει». Αυτήν ακριβώς την ώρα που ο Κύριος αφήνει το άγιο θέλημά Του, για να υπακούσει εκουσίως στο θέλημα του Ουράνιου Πατέρα, είναι που συντρίβεται η δύναμη του διαβόλου και ο Κύριος, νικητής πλέον του διαβόλου, προχωρεί να χαρίσει την ελευθερία και τη σωτηρία σε όσους άλλους δούλους του κακού ζητήσουν τη βοήθειά Του. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντική η υπακοή, μέσα στην Εκκλησία, για την οποία δεν θέλει να ακούσει ο σημερινός άνθρωπος.

δ) Την Προδοσία. Όπως είχε συμφωνηθεί, ο Ιούδας προδίδει το Δάσκαλό του με φίλημα. Τότε ο αναμάρτητος Κύριος, ο Δημιουργός και Ευεργέτης του κόσμου, συλλαμβάνεται και παραδίδεται για να δικαστεί, εντελώς ανυπεράσπιστος και εγκαταλειμμένος ακόμη και από τους μαθητές Του, που σκορπίστηκαν φοβισμένοι, μόλις συνελήφθη ο Διδάσκαλός τους.

Η τέταρτη μέρα της Μεγάλης Εβδομάδας

Η Ορθόδοξη Εκκλησία για τον καθορισμό του κύκλου των κινητών εορτών ακολουθεί το Ιουλιανό ημερολόγιο, κατά το οποίο η Μεγάλη Πέμπτη μπορεί να εμπέσει, κατά τον 21ο αιώνα, σε οποιαδήποτε ημερομηνία μεταξύ 19 Μαρτίου και 22 Απριλίου για τις Εκκλησίες που ακολουθούν το αυθεντικό ιουλιανό (παλαιό) ημερολόγιο (Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, τα Πατριαρχεία Ρωσίας, Σερβίας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας και το Άγιο Όρος), καθώς και για τους Ορθόδοξους Παλαιοημερολογίτες, και μεταξύ 1 Απριλίου και 5 Μαΐου για όσες Εκκλησίες ακολουθούν το διορθωμένο ιουλιανό (νέο) ημερολόγιο (Οικουμενικό Πατριαρχείο, το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και η Εκκλησία της Ελλάδος).

Σύμφωνα με τη διευθέτηση των ακολουθιών της Μεγάλης Εβδομάδας, κατά την οποία ο εσπερινός και ο όρθρος της κάθε ημέρας τελούνται αντιστοίχως το πρωί και το βράδυ της προηγούμενης ημέρας, ο Εσπερινός της Μεγάλης Πέμπτης τελείται το πρωί της Μεγάλης Τετάρτης μαζί με τη Λειτουργία των Προηγιασμένων και ο Όρθρος το εσπέρας της Μεγάλης Τετάρτης, μετά το Ευχέλαιο.

Το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης τελείται ο εσπερινός της Μεγάλης Παρασκευής μαζί με τη Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου. Οι ιερείς κατά την ετοιμασία της Θείας Κοινωνίας εξάγουν δύο «αμνούς» (το μέρος του άρτου το οποίο μεταβάλλεται σε σώμα Χριστού) και διατηρούν τον ένα αφού τον τεμαχίσουν και τον αποξηράνουν, σε ασφαλές σημείο (μέσα στο αρτοφόριο πάνω στην αγία τράπεζα) για έναν ολόκληρο χρόνο για την κοινωνία των πιστών σε έκτακτες περιπτώσεις. Το βράδυ τελείται ο όρθρος της Μεγάλης Παρασκευής, στον οποίο αναπαριστάται το Θείο Δράμα της Σταύρωσης και διαβάζονται δώδεκα αποσπάσματα από τα ευαγγέλια που περιγράφουν τα γεγονότα από τη σύλληψη έως και την ταφή του Χριστού.

Pemptousia.gr, ελληνική wikipedia