50-50 πιθανότητες για έξοδο σήμερα στις αγορές, μετά το «κραχ» στην Wall Street
Η έκβαση του σχεδίου θα κριθεί την τελευταία στιγμή
Σε θρίλερ εξελίσσεται η προσπάθεια της Ελλάδος να βγει σήμερα στις αγορές με νέο 7ετές ομόλογο, λόγω των διεθνών αναταράξεων που προκάλεσε η μεγάλη πτώση στη Wall Street. Η έκβαση του σχεδίου θα κριθεί την τελευταία στιγμή, όταν το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης πάρει στα χέρια του την εισήγηση των συμβούλων τους οποίους έχει προσλάβει το ελληνικό δημόσιο, για το αν πρέπει και πότε τελικά να ανοίξει το βιβλίο προσφορών για νέο επταετές ομόλογο.
Μέχρι και πολύ αργά το βράδυ πάντως, το σύνθημα στο υπουργείο Οικονομικών ήταν πως «προχωράμε» στην έκδοση, παρά την κακή εικόνα των διεθνών αγορών.
Από την άλλη, και παρά την επίσημη ανακοίνωση εχθές ότι το Δημόσιο προσέλαβε για την κοινοπρακτική έκδοση τις τράπεζες Barclays, BNP Paribas, Citi, J.P. Morgan και Nomura, στο οικονομικό επιτελείο απέφευγαν να πουν ξεκάθαρα αν θα ανοίξει μέσα στην ημέρα τελικά το βιβλίο προσφορών, ή θα απαιτηθεί κάποιος επιπλέον χρόνος για μια τέτοια κίνηση.
Ο σχεδιασμός της κυβέρνησης προέβλεπε την άντληση τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ από το νέο ομόλογο. Το βιβλίο των προσφορών σχεδιαζόταν να ανοίξει σήμερα, με στόχο να ολοκληρωθεί η διαδικασία και η τιμολόγηση του νέου ομολόγου τις προσεχείς ώρες.
Ωστόσο η «βουτιά» της Wall Street υποχρεώνει το οικονομικό επιτελείο σε δεύτερες σκέψεις της τελευταίας στιγμής.
Από τη μια η κυβέρνηση θα ήθελε να υποδεχθεί τον Επίτροπο Πιέρ Μοσκοβισί στην Αθήνα με τις «δάφνες» ενός νέου ομολόγου. Και αυτό γιατί θέλει να δείξει εμφατικά ότι «κτίζει» το αποθεματικό για «καθαρή έξοδο» από τα Μνημόνια, χωρίς πιστωτική γραμμή προληπτικής χρηματοδότησης.
Ο κίνδυνος όμως, λόγω των αναταράξεων των αγορών, θα ήταν να υποχρεωθεί να πληρώσει το ελληνικό δημόσιο ένα ακριβό επιτόκιο για μια εφήμερη νίκη, στην περίπτωση που βιαστεί αντί να περιμένει να ομαλοποιηθεί η κατάσταση στις αγορές κεφαλαίων.
«Κορώνα – γράμματα»
Υπό κανονικές συνθήκες, αν η Αθήνα ανέβαλλε επ’ολίγον την έκδοση ενός ομολόγου, θα θεωρείτο μάλλον φυσιολογικό, όπως και για άλλες χώρες που πιθανότατα θα αναβάλουν αντίστοιχα εγχειρήματα μέχρι να ηρεμήσει η κατάσταση. Με την διαφορά ότι η Αθήνα πιέζεται περισσότερο να δείξει ότι αρχίζει να δανείζεται χωρίς «δεκανίκια» από τις αγορές, καθώς στενεύουν τα χρονικά περιθώρια για εκδόσεις ικανού αποθέματος ομολόγων, πριν την λήξη του 3ου Μνημονίου.
Για να προχωρήσει άμεσα και χωρίς χρονοτριβή στην νέα έκδοση, μια τρίτη λύση θα ήταν ενδεχομένως και μια περιορισμένης κλίμακας «συμβολική» έκδοση (πχ για μόλις 1 δισ. ευρώ) προκειμένου να γίνουν δεκτές μόνον οι πλέον συμφέρουσες προσφορές με τα πιο χαμηλά επιτόκια, για να κρατηθεί χαμηλά το κόστος χωρίς να αναβληθεί το εγχείρημα. Μια «επίδειξη θάρρους» πάντως θα προοριζόταν περισσότερο στο εσωτερικό της χώρας, παρά να πείσει τις διεθνείς αγορές που γνωρίζουν περισσότερα και κάνουν τα δικά τους σχέδια.
Το μείζον ζήτημα όμως που, εν προκειμένω, γεννάται από την ανωμαλία που έχει προκληθεί, είναι αν η Ελλάδα μπορεί να θεωρηθεί ευάλωτη σε έκρυθμες καταστάσεις που ανακύπτουν απροόπτως στις αγορές, όπως η σημερινή.
Στην κυβέρνηση δεν θέλουν σε καμία περίπτωση να μείνει η εντύπωση πως δεν αρκούν μόνον οι καλές προθέσεις για «καθαρή έξοδο» της χώρας σε έξι μήνες από το Μνημόνιο, γιατί τότε θα έμοιαζε μονόδρομος να ζητήσει και προληπτική γραμμή στήριξης, σαν δίχτυ ασφαλείας και «δια παν ενδεχόμενο», για μέχρι το τέλος του 2019 τουλάχιστον.
Για το λόγο αυτό, ως πιθανότερη κατάληξη φαντάζει πως η κυβέρνηση θα ρισκάρει να πετύχει άμεσα μιαν –έστω και περιορισμένη– έξοδο στις αγορές ή, αν φοβηθεί το «αλμυρό» επιτόκιο, να την αναβάλει για άλλες μια-δυο μέρες ακόμη, μέχρι την Πέμπτη το πολύ που καταφτάνει και ο Πιέρ Μοσκοβισί στην χώρα μας. Η επίσημη δικαιολογία που έχουν έτοιμη στο οικονομικό επιτελείο για μία έστω και βεβιασμένη έκδοση, είναι πως «δεν περισσεύει πια καθόλου χρόνος για χάσιμο», προκειμένου να υπάρξουν πολλές μικρές έξοδοι στις αγορές, όπως προβλέπει ο σχεδιασμός του υπουργείου Οικονομικών.
Μια λιγότερο τολμηρή προσέγγιση πάντως, που θα μπει και στο «ζύγι» των συμβούλων τους οποίους προσέλαβε η κυβέρνηση για να αναλάβουν την έκδοση, θα ήταν να αναζητηθεί καταλληλότερος χρόνος, προκειμένου να μην εξελιχθεί το εγχείρημα σε περιπέτεια για όλους.
