«Πληγώθηκε» από τα Ρίχτερ του «Γαζέπη ο Μύλος»

Ανεπανόρθωτες ζημιές έχουν υποστεί πολλά μνημεία του Δήμου Μινώα Πεδιάδος μετά τον σεισμό της 27ης Σεπτεμβρίου.

Τα Ρίχτερ, «πλήγωσαν» και το εμβληματικό μνημείο «Του Γαζέπη ο Μύλος» με τις  πληγές του από το σεισμό να απειλούν άμεσα το γερασμένο όρθιο ανάστημα του.

Σε σχετική ανάρτηση προχώρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο πρώην δήμαρχος Οροπεδίου Λασιθίου, Γιώργος Μηλιαράς.

«Ο Μύλος του Γαζέπη» και η ιστορία του

«Ο Μύλος του Γαζέπη», ο αλεστικός ανεμόμυλος του Μαθιού Αποστολάκη, που είχε το παρατσούκλι «γαζέπης», δηλαδή ευερέθιστος (τουρκ. gazep), είχε ήδη υποστεί πολλές φθορές από τον χρόνο, τώρα πληγώθηκε βαριά κι αυτός από τον πρόσφατο σεισμό. Βρίσκεται στην είσοδο του χωριού Νιπηδητός, σε «πέρασμα», πάνω σε ένα από τα κεντρικότερα σταυροδρόμια, για όσους κατευθύνονταν προς Βιάννο, Αρκαλοχώρι, Καστέλι ή Έμπαρο, τα μεγάλα χωριά της περιοχής, που σταματούσαν εκεί για να ξεκουραστούν, ή/και να αλέσουν τα σιτηρά τους. Ο μύλος δούλευε μέχρι και τη Γερμανική Κατοχή.

Οι ανεμόμυλοι, παραδοσιακά, κατασκευάζονταν αρκετά μακριά από κατοικημένες περιοχές, κατά προτίμηση πάνω σε βραχώδη εδάφη και τη θέση τους καθόριζαν ειδικοί, ώστε να βρίσκονται σε «περάσματα» ανέμων και πάνω σε οδικές αρτηρίες, έστω και σε επαρχιακούς ή «εποχιακούς» δρόμους για την εύκολη πρόσβαση των ανθρώπων και των φορτωμένων με καρπό ζώων.

Κοντά σε ανεμόμυλο απαγορευόταν να χτιστεί σπίτι, να φυτευτούν δέντρα και η απόσταση από άλλο ανεμόμυλο ήταν προκαθορισμένη, ενώ η «ιδιοκτησία των ανέμων» και οι κανόνες για τα δικαιώματα των ιδιοκτητών των μύλων μας πάνε πολύ πίσω στην ιστορία, από τους «μυλωνάριους» ή «μυλινάριους» του Βυζαντίου (όπως βλέπουμε να αναφέρονται τότε οι μυλωνάδες) ως το σήμερα, όπως γράφει η Χ.Τζομπανάκη («Η αρχιτεκτονική στην Κρήτη», τ.Α2)

Ο «Μύλος του Γαζέπη» είναι μνημείο προστατευόμενης κληρονομιάς.

Στην περιοχή, ακόμη λένε «α, ρε Γαζέπη!» για όποιον είναι οξύθυμος η αμετάπειστος.