Μικρός Κούλες: Το φρούριο που χτίστηκε για την ασφάλεια και κατεδαφίστηκε για την ανάπτυξη!

Ένα από τα πιο γνωστά μνημεία του Ηρακλείου αποτελεί το φρούριο Κούλες στο λιμάνι της πόλης, καθώς χαρακτηρίζει την πόλη και αποτελεί σήμα κατατεθέν. Αυτό που είναι λιγότερο γνωστό μνημείο είναι ο Μικρός Κούλες, απέναντι ακριβώς από το μεγάλο που κατεδαφίστηκε πριν από 78 χρόνια.

Ο μικρός Κούλες, 1900 – 1905 (Τζ. Τζερόλα, Ηράκλειο, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη)
Στη διάρκεια των οθωμανικών χρόνων, οι Οθωμανοί θεωρούν ελλιπή την ασφάλεια του λιμανιού. Αποφασίζουν, λοιπόν, την ενίσχυσή του με την κατασκευή ενός νέου φρουρίου, μικρότερου σε μέγεθος από τον ενετικό Κούλε. Έτσι κατασκευάζεται Μικρός Κούλες ακριβώς απέναντι από το μεγάλο κοντά στο σημείο όπου σήμερα βρίσκεται το Λιμεναρχείο.
Με απόφαση της τότε Λιμενικής επιτροπής το φρούριο κατεδαφίζεται μαζί με τμήμα ενετικών τειχών για ….την ανάπτυξη της πόλης. Πιο συγκεκριμένα προκειμένου να γίνει προκυμαία για τη φόρτωση και την εκφόρτωση των εμπορευμάτων.

Άποψη του λιμανιού με τον μικρό Κούλε να δεσπόζει στην είσοδο, λίγο πριν την κατεδάφισή του. Στο βάθος διακρίνεται το πρώτο πολυώροφο κτίσμα του Ηρακλείου, γνωστό ως «Μέγαρο Φυτάκη», 1936 (Γ. Περδικογιάννη)

Πανοραμική άποψη του λιμανιού, όπου διακρίνονται ο Μεγάλος και ο Μικρός Κούλες στην είσοδό του, 1932 (Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη)

Ο μικρός Κούλες, 1920 – 1930 (συλ. Λιάνας Σταρίδα)
irakliolive.gr