Ανακαλύφθηκε μοναδικό ψηφιδωτό 1.500 ετών σε εγκαταλειμμένο βυζαντινό μοναστήρι
Η επιγραφή στα ελληνικά και η αγροτική κατοικία

Ένα βυζαντινό μοναστήρι 1.500 ετών, πολύ καλά διατηρημένο, και ένα εντυπωσιακό ψηφιδωτό στο παρεκκλήσι του ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι που έχουν ενθουσιαστεί και από τα άλλα ευρήματα, όπως η επιγραφή στα ελληνικά, τα οποία θεωρούν πολύ σημαντικά για τις πληροφορίες που δίνουν σχετικά με την ζωή του 60υ αιώνα.
Μία αναφορά πρόσφατης ανασκαφής που έκανε η Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων, δημοσιοποίησε την ανακάλυψη ενός καλά διατηρημένου μοναστηριού της Βυζαντινής περιόδου και μιας αγροτικής κατοικίας στο Νάαλ Πεχάρ (Naḥal Peḥar) στον σημερινό οικισμό Giv‘ot Bar, νότια της Μπερ Σεβά.
Σύμφωνα με τον υπεύθυνο των ανασκαφών, Nir-Shimshon Paran, “το μοναστήρι είναι εξαιρετικά καλά διατηρημένο και μαρτυρά την καθημερινή ζωή των μοναχών στην έρημο Νεγκέβ κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής περιόδου. Είχε πρόχειρα ψηφιδωτά δάπεδα, τα οποία μπορεί να είχαν στρωθεί από τους ίδιους τους μοναχούς”.
“Τα περισσότερα από τα ευρήματα στο μοναστήρι, αποκαλύφθηκαν στα δάπεδα, μαρτυρώντας την τακτική του εγκατάλειψη κατά την ύστερη Βυζαντινή περίοδο και την πρώιμη περίοδο του Χαλιφάτου των Ομεϋαδών (έκτος με έβδομος αιώνας π.Χ.),” σημειώνει ο Paran.
“Είναι πιθανόν το μοναστήρι να εγκαταλείφθηκε κατά την μετάβαση προς την πρώιμη Ισλαμική Περίοδο, λόγω της περιορισμένης ασφαλείας στην περιοχή”. Το σύμπλεγμα του μοναστηριού, περιλαμβάνει ένα παρεκκλήσι, μία τραπεζαρία, κουζίνα, βοηθητικές πτέρυγες και ένα πιεστήριο (πατητήρι) κρασιού. “Το κυρίως κτίριο, είχε στιβαρούς τείχους, δίνοντάς του την εικόνα οχυρωμένης δομής”, σημειώνεται στην μελέτη για την ανασκαφή.
Η ελληνική επιγραφή
Μία από τις πιο εντυπωσιακές ανακαλύψεις, ήταν ένα μοναδικό ψηφιδωτό που βρέθηκε στο παρεκκλήσι: “Στο επίκεντρο του ψηφιδωτού, υπάρχει ένας Σταυρός της Μάλτας και κάτω από αυτόν, σε μία κορνίζα, μία Ελληνική επιγραφή τριών αράδων που αναγράφει το όνομα του μοναστηριού και τα ονόματα τεσσάρων μοναχών που έζησαν εκεί”, αναφέρει η μελέτη.
Στα παρακείμενα δωμάτια, υπάρχουν στοιχεία για την καθημερινή ζωή του μοναστηριού. Ένα κωνικό κοίλωμα στο μωσαϊκό, μπορεί να ήταν εκεί για να τοποθετούνται αγγεία, σημειώνει ο Paran. Ανάμεσα στα ευρήματα, υπάρχουν κεραμικά που χρονολογούνται στο 460 – 475 μ.Χ. και ένα κατσαρόλι από τα τέλη του πέμπτου, έως τον έβδομο αιώνα.
Μέσα σε μία αψίδα επενδυμένη με πέτρες, ανακαλύφθηκαν δύο τάφοι: “Στο ανατολικό άκρο του νότιου τάφου, υπήρχε χαραγμένος ένας σταυρός”, σύμφωνα με τον Paran. “Άλλα αντικείμενα, όπως ένας στύλος από πρόσοψη ιερού που είχε καταρρεύσει, ένας χάλκινος γάντζος, αλυσίδες και γυάλινες λυχνίες, υποδηλώνουν πως, ο χώρος χρησιμοποιείτο για λειτουργικούς σκοπούς”.
Εργαστήριο κρασιού και επιγραφές
Η κουζίνα αναγνωρίστηκε από ένα “στρώμα στάχτης, πάχους 10 εκατοστών, το οποίο μαρτυρά ότι εκεί ήταν μαγειρείο”, μαζί με τραπέζια. “Κάτω από το τραπέζι, το κάτω μισό του αγγείου αποθήκευσης, ήταν βυθισμένο στο δάπεδο, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιείτο ως φούρνος (ṭabun)”, αναφέρει η μελέτη.
Στο μοναστήρι υπήρχε ένα εργαστήριο παραγωγής κρασιού: “Στον βορειοανατολικό τομέα των βοηθητικών τμημάτων, ανακαλύφθηκε δάπεδο για πάτημα κρασιού (5.7 × 6.0 μ.), με κλίση προς τα νότια”. Η ανασκαφή έφερε στο φως και μια τάφρο επιστρωμένη με γύψο για τη ζύμωση και την καθίζηση του μούστου και μία – ενδεχομένως – δεξαμενή.
Οι επιγραφές που ανακαλύφθηκαν περιλαμβάνουν δύο επιτάφιες γραμμένες με κόκκινη – καφέ μελάνη, επαληθεύοντας πως εκεί ήταν σημείο ταφής.
Η αγροτική κατοικία
Οι αρχαιολόγοι αποκάλυψαν μια αγροτική κατοικία της ίδιας περιόδου, ακριβώς νότια του μοναστηριού. Μία δομή περιλάμβανε έναν ορθογώνιο πύργο ελέγχου με ένα μικρό δωμάτιο. Στο δάπεδο, ανακαλύφθηκε ένα νόμισμα που χρονολογείται στο πρώτο μισό του έκτου αιώνα μ.Χ.
“Το μοναστήρι και το σπίτι της φάρμας ήταν σημεία της ίδιας περιόδου…φαίνεται πως, και τα δύο κτίρια εγκαταλείφθηκαν στα τέλη της Βυζαντινής περιόδου (τέλη του έκτου/ έβδομου αιώνα μ.Χ.)”, σημειώνει ο Paran.
Αγρότης ανακάλυψε τυχαία μωσαϊκό 84 τετραγωνικών μέτρων από την ρωμαϊκή εποχή
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στον τόμο 116 του περιοδικού “Atiqot”, από την Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων.
Η ανακάλυψη ρίχνει φως στην μοναστική ζωή της ερήμου στην περιοχή, πριν από 1.400 χρόνια, προσφέροντας πολύτιμα στοιχεία για την καθημερινή ζωή των μοναχών που ζούσαν εκεί κατά τη Βυζαντινή περίοδο.