Ανασκαφές κοντά στην Σμύρνη έφεραν στο φως τη χαμένη ιστορία αρχαίων Ελλήνων καλλιτεχνών

Αρχαιολόγοι, έχουν φέρει στο φως ευρήματα με εξαιρετικές λεπτομέρειες για την αρχαία Ελληνική πόλη Τέως, στη δυτική ακτή της σημερινής Τουρκίας.

Οι αδιάλειπτες ανασκαφές, με επικεφαλής την Μάνθα Ζαρμακούπη από το Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια, εστιάζουν στο βουλευτήριο, το κτίριο που είχε καθοριστικό ρόλο στην πολιτική και κοινωνική ζωή της πόλης.

Η μελέτη, ρίχνει φως στην εξέλιξη της πόλης από την Ελληνιστική στη Ρωμαϊκή εποχή, αποκαλύπτοντας στοιχεία των πολιτικών συγκρούσεων του παρελθόντος.

Το βουλευτήριο στην πόλη Τέως –  H μεταμόρφωση από κέντρο πολιτικών αποφάσεων σε χώρο θεάματος

Το βουλευτήριο, το οποίο χτίστηκε στα τέλη του τρίτου αιώνα π.Χ., στην Ελληνιστική περίοδο, ήταν το κέντρο της λήψης πολιτικών αποφάσεων. Είχε μία μεγαλοπρεπή πρόσοψη στα ανατολικά, δύο εισόδους και βαθμιδωτά καθίσματα που χωρούσε πολλούς πολιτικούς και πολίτες.

Στη Ρωμαϊκή περίοδο, ο χώρος χρησιμοποιήθηκε για τη διεξαγωγή θεαμάτων, με την προσθήκη μιας σκηνής και μιας τρίπτυχης στοάς, γεγονός που αντανακλά και τον μεταβαλλόμενο ρόλο του στην κοινωνία.

Ο Peter Satterthwaite, υποψήφιος διδάκτορας και αρχαιολόγος που συμμετέχει στην ανασκαφή, τονίζει τη σημασία της.

«Το κτίριο είναι εξαιρετικά σημαντικό για την κατανόηση των αρχαίων κοινοτήτων που έζησαν στην πόλη και των θεσμών της», εξηγεί χαρακτηριστικά.

Πρόσφατα ανακαλυφθέντα μωσαϊκά και φθαρμένες επιγραφές αποκαλύπτουν το κρυμμένο παρελθόν της πόλης

Οι ανασκαφές, έφεραν στο φως απροσδόκητες ανακαλύψεις κάτω από το χώμα. Οι αρχαιολόγοι αποκάλυψαν τουλάχιστον δύο μωσαϊκά που ανάγονται στον τρίτο αιώνα π.Χ.

Το ένα από αυτά, απεικονίζει δύο φτερωτές μορφές που μαλώνουν και παραπέμπουν στον Έρωτα και τον Διόνυσο, τον θεό του κρασιού και προστάτη θεό της πόλης, στον οποίο ήταν αφιερωμένος και ένας ναός στην πόλη Τέως.

Το φθαρμένο κείμενο από το επιστήλιο της αρχαίας πόλης Τέως. Φωτογραφία:Teos Archaeological Project

Τα μωσαϊκά προσφέρουν στοιχεία για την καλλιτεχνική και πολιτιστική έκφραση των κατοίκων της Τέω

Το 2021, κατά τη διάρκεια της πρώτης ανασκαφικής περιόδου, ο Musa Kadioglu, επικεφαλής του αρχαιολογικού προγράμματος για την πόλη, προχώρησε σε ακόμη μία σπουδαία ανακάλυψη. Καθώς εξέταζε τα πεσμένα τμήματα του επιστηλίου, πρόσεξε πως κάποια σημάδια που είχαν σβηστεί σκόπιμα.

Η επιγραφή μήκους 30 εκατοστών είχε σβηστεί, ίσως για λόγους πολιτικούς ή κοινωνικούς. Οι αρχαιολόγοι, με τη χρήση προηγμένης τεχνολογίας τρισδιάστατων μοντέλων, ανασκεύασαν την πρόσοψη και αποκατέστησαν στο σβησμένο κείμενο.

Οι πολιτικές αλλαγές στην πόλη και η σβησμένη ιστορία της διονυσιακής συντεχνίας καλλιτεχνών

Τα αποτελέσματα, υποδηλώνουν ότι ο αρχικός χρηματοδότης του βουλευτηρίου, μπορεί να ανήκε στη διονυσιακή συντεχνία καλλιτεχνών, μια ομάδα που κάποτε ασκούσε επιρροή στην πόλη αλλά αργότερα, εξοστρακίστηκε.

Αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει και το σβήσιμο της επιγραφής, καθώς η πόλη, ίσως να ήθελε να διαγράψει τη συμβολή της συντεχνίας στην ιστορία της. Οι διονυσιακοί καλλιτέχνες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο, καθώς η πόλη ήταν γνωστή για την πολιτιστική και καλλιτεχνική της κληρονομιά.

Η απέλαση των καλλιτεχνών σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στις δυναμικές εξουσίας μέσα στην πόλη.

Το βουλευτήριο της αρχαίας πόλης Τέως με καθίσματα λαξευμένα στην πέτρα, για τις πολιτικές συγκεντρώσεις. Φωτογραφία: Teos Archaeological Project

«Το γεγονός της διαγραφής, αποτελεί ακόμη ένα στοιχείο για το κεφάλαιο της ιστορίας της πόλης, στο οποίο οι άνθρωποι δεν ήθελαν να θυμούνται ένα άτομο ή τη συμμετοχή του στο έργο», εξηγεί η Satterthwaite.

Η Zarmakoupi και η ομάδα της πλέον, εργάζονται προκειμένου να ανασκευάσουν το τελικό κομμάτι της επιγραφής που λείπει, το οποίο μπορεί να περιέχει λεπτομέρειες για το ποιος χρηματοδότησε την κατασκευή του.

Οι μελλοντικές ανασκαφές, αποσκοπούν στην ακριβή χρονολόγηση του κτιρίου και την επαλήθευση της σημασίας του χαμένου κειμένου.

Αν η σβησμένη επιγραφή ανήκε πράγματι σε διονυσιακούς καλλιτέχνες, θα μπορούσε να αποτελέσει πηγή πολύτιμων στοιχείων για το πώς οι πολιτιστικές αλλαγές επηρέασαν την πολιτική ισχύ στην Τέως.

Προκλήσεις στις ανασκαφές

Οι ανασκαφές στην πόλη Τέως, δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Οι ερευνητές έπρεπε να εργάζονται με τον καύσωνα αφού το καλοκαίρι, η θερμοκρασία έφτανε τους 38o C.

Η ομάδα άρχιζε να εργάζεται μετά τη δύση ώστε να μην δουλεύουν με τον μεσημεριανό ήλιο, ενώ τα απογεύματα έκαναν την καταγραφή των τεχνουργημάτων και την ανάλυση των δεδομένων. Παρά τις προκλήσεις, μέσα σε τέσσερις περιόδους επιτόπιας έρευνας, έχουν αποκαλυφθεί καθοριστικής σημασίας λεπτομέρειες για την ιστορία και την αρχιτεκτονική εξέλιξη της Τέω.

Η ανασκαφή, εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της πρωτοβουλίας που έχει ξεκινήσει από το 2010, με σκοπό τη διατήρηση και αναβάθμιση του χώρου.

Το πρόγραμμα για το αρχαιολογικό τοπίο της πόλης, αποσκοπεί στη μεταμόρφωση της περιοχής σε ένα αίθριο μουσείο με εγκαταστάσεις για τους επισκέπτες, περιπατητικά μονοπάτια και προσπάθειες συντήρησης.

Ενώ έχουν αποκαλυφθεί πολλά, παραμένουν αρκετά μυστήρια. «Κάθε κομμάτι σ’ αυτή τη διαδικασία αποκαλύπτει τα πολλά του στρώματα», εξηγεί η Zarmakoupi.

«Ξετυλίγεται και οδηγεί σε κάτι άλλο». Οι αδιάλειπτες μελέτες υπόσχονται να εμβαθύνουν την κατανόηση της πόλης και της θέσης που είχε στον αρχαίο κόσμο.
enikos.gr