Ανακαλύφθηκαν βιτρό και μωσαϊκά 1.500 ετών

Πρόσφατες ανασκαφές στον αρχαιολογικό χώρο της ιστορικής Χαρράν, η οποία εντάσσεται στον κατάλογο με τα προσωρινά Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, έφεραν στο φως πλακίδια μωσαϊκών και θραύσματα από βιτρό γυαλί που μάλλον χρονολογούνται στον 5ο αιώνα και ανάγονται στα πιο παλιά, γνωστά δείγματα του είδους τους στην περιοχή.

Η Χαρράν κατά την πρωτοβυζαντινή περίοδο βρισκόταν στο σύνορο της βυζαντινής αυτοκρατορίας με τους Πέρσες. Στον ελληνικό κόσμο ήταν γνωστή ως Κάρραι, ενώ στα πρωτοχριστιανικά χρόνια ήταν γνωστή ως Ελληνόπολις.

Τα σπάνια τεχνουργήματα, θεωρείται ότι αποτελούσαν τμήμα του διάκοσμου ενός μεγαλοπρεπούς καθεδρικού ναού, ένα σημαντικό αρχιτεκτονικό στοιχείο ενός από τους πρώτους οικισμούς του κόσμου. Σύμφωνα με τον καθηγητή Δρ. Mehmet Önal, τον επικεφαλής του τμήματος αρχαιολογίας στο πανεπιστήμιο της Χαρράν, τα πρόσφατα και σπάνια ευρήματα που αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια ανασκαφών στα ερείπια του καθεδρικού ναού, προσφέρουν πολύτιμα στοιχεία σχετικά με το αρχιτεκτονικό σχέδιο του ιστορικού μνημείου.

Ο καθηγητής Önal τόνισε τη σημασία της ανακάλυψης, λέγοντας: «Δεν πρόκειται για μια συνηθισμένη βασιλική. Με μήκος που ξεπερνά τα 50 μέτρα, τη χαρακτηρίζουμε ως τον καθεδρικό ναό της Χαρράν – μια δομή που είναι μεγαλύτερη από έναν συνηθισμένο ναό».

Ο καθεδρικός βρίσκεται σε απόσταση 200 μέτρων νότια του φημισμένου τζαμιού του Harran Ulu Mosque, ενώ έχουν αποκαλυφθεί σημαντικά τμήματα από το βόρειο κλίτος του, τους τείχους και των περίτεχνα λαξευμένων κεφαλών από τους κίονές του.

Οι ερευνητές, αποκάλυψαν τρεις σπάνιες πόρτες με κατεύθυνση προς τον βορρά, τονίζοντας περισσότερο την αρχιτεκτονική σημασία της δομής.

Θραύσματα χρωματιστού γυαλιού από τον καθεδρικό της Χαρράν. Φωτογραφία: ΑΑ

Εντυπωσιακή και περίτεχνη διακόσμηση

Η ομάδα των ανασκαφών, αποκάλυψε ένα σύνολο σημαντικών τεχνουργημάτων, ανάμεσα στα οποία, είναι χρυσές ψηφίδες – μικρά τμήματα μωσαϊκών για τη δημιουργία εντυπωσιακών έργων τέχνης στους τείχους.

Τα τμήματα αυτά, ανακαλύφθηκαν μαζί με αψίδες και θόλους από τον καθεδρικό, αναδεικνύοντας το επίπεδο της περίτεχνης διακόσμησης ολόκληρης της δομής και υπογραμμίζοντας την καλλιτεχνική και αρχιτεκτονική του σπουδαιότητα.

Ο καθηγητής Önal, τόνισε πως, ανακάλυψαν πως, οι επίχρυσες γυάλινες ψηφίδες, χρησιμοποιούνταν στην κατασκευή των τειχών, των αψίδων, των θόλων του ναού, σημειώνοντας πως, έχουν ανακαλυφθεί σε προηγούμενες ανασκαφές, πεσμένοι πλίνθοι από τον θόλο. Δηλώνει αισιόδοξος για την πιθανότητα ανακάλυψης μωσαϊκών των δαπέδων, λέγοντας: «Δεδομένου ότι, η Χαρράν συνδέεται στενά με τον Προφήτη Αβραάμ και είναι ο τόπος των προγόνων του, περιμένουμε ν’ ανακαλύψουμε κάποια του απεικόνιση στα μωσαϊκά».

Οι ιστορικοί τέχνης, έχουν εξετάσει τα τεχνουργήματα, ανάμεσα στα οποία και κομμάτια από βιτρό γυαλί μέσα σε γύψο. Ο καθηγητής Önal, σημείωσε πως, οι συλλογικές αξιολογήσεις, μαρτυρούν πως τα ευρήματα μπορεί να αποτελούν κάποια από τα πρωιμότερα δείγματα της περιοχής.

Τεχνουργήματα που ανακαλύφθηκαν στον Καθεδρικό της Χαρράν, στη Σανλιούρφα. Φωτογραφία: ΑΑ

Μία από τις πρώτες βυζαντινές εκκλησίες

«Η ανάλυσή μας δείχνει ότι, η εκκλησία είναι μια από τις πρώτες βυζαντινές εκκλησίες στην περιοχή. Για τον λόγο αυτό, τα χρωματιστά γυάλινα θραύσματα, θεωρούνται τα πρώτα στην περιοχή και ανάγονται στον πέμπτο αιώνα. Έτσι, τα πρώτα δείγματα χρωματιστού γυαλιού σ’ ολόκληρη την περιοχή, βρίσκονται εδώ», εξηγεί.

Τα θραύσματα του χρωματιστού γυαλιού, σε αποχρώσεις του μπλε, του πράσινου και του μωβ, πιθανώς να προέρχονται από τα παράθυρα του καθεδρικού.

Η ανασκαφή, έφερε στο φως μια συλλογή από γυάλινα τεχνουργήματα, μεταξύ των οποίων περίτεχνα σχεδιασμένα αγγεία, τα οποία θεωρείται πως χρησιμοποιούνταν σε βαφτίσεις για την μεταφορά του αγιασμένου νερού.

Ο καθηγητής Önal τόνισε την ιστορική σημασία του καθεδρικού, υπογραμμίζοντας πως υπήρξε θεματοφύλακας της ιστορίας, με κάθε ένα από τα ευρήματα να οδηγούν στη βαθύτερη κατανόηση του ρόλου της Χαρράν τα πρώτα χρόνια του Χριστιανισμού και την καλλιτεχνική της κληρονομία.

Τέλος, οι αδιάλειπτες ανασκαφές στον αρχαιολογικό χώρο της Χαρράν, εξακολουθούν να αποκαλύπτουν σημαντικά τεχνουργήματα, τα οποία ρίχνουν φως στην πλούσια ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής.

Οι ανακαλύψεις οι οποίες περιλαμβάνουν περίτεχνα γυάλινα αγγεία και αρχαία μωσαϊκά, εκτός από το ότι εμπλουτίζουν την κατανόηση του ρόλου που διαδραμάτισε η Χαρράν κατά τα πρώτα χριστιανικά χρόνια, ενισχύουν την καλλιτεχνική της κληρονομιά.

Όσο η ομάδα των ανασκαφών θα εξακολουθεί να εργάζεται στην περιοχή, θα περιμένουν περισσότερα ευρήματα, τα οποία υπόσχονται να εμβαθύνουν τη γνώση μας σχετικά με αυτόν τον αξιοσημείωτο χώρο και τη συμβολή του στην ιστορία της περιοχής.
enikos.gr