Έρχεται στο Ηράκλειο ο καπετάν Σφακιανός
Στις 18 Οκτωβρίου στο Πολύκεντρο
Μετά τα Σίσαρχα στον Ψηλορείτη και τη γενέτειρά του, το Σπήλι, «το λατρεμένο του χωριό», όπου του επιφυλάχτηκε μια συγκινητική …υποδοχή, μετά από 83 χρόνια, σε εκδήλωση στην αίθουσα του δημαρχείου του δήμου Αγίου Βασιλείου, ο Γιώργης Αρετάκης-καπετάν Σφακιανός θα κάνει την επόμενη στάση του στο Ηράκλειο.
Για τον «πολέμαρχο της Βίγλας», όπως τιτλοφορείται το βιβλίο του Μανόλη Παντινάκη, θα μιλήσουν στον χώρο του Πολύκεντρου, στην οδό Ανδρόγεω την ερχόμενη Παρασκευή 18 Οκτωβρίου στις 7 το βράδυ, ο ιστορικός Ιάσονας Χανδρινός που θα βρεθεί για την εκδήλωση αυτή από τη Γερμανία, ο συγγραφέας και αγωνιστής κατά της χούντας εκφωνητής του ραδιοφωνικού σταθμού στην εξέγερση του Πολυτεχνείου Δημήτρης Παπαχρήστος και ο αγωνιστής ενάντια στη δικτατορία και δημοσιογράφος Γιώργος Φιλιππάκης. Συντονιστής στην εκδήλωση θα είναι ο δημοσιογράφος Γιώργος Παπαδάκης.
Είναι η πρώτη φορά που έρχεται στο φως η βιογραφία και η δράση του καπετάν Σφακιανού, του «θρύλου της Πελοποννήσου», όπως χαρακτηρίζεται, ενός ήρωα, άγνωστου στον πληθυσμό της Κρήτης αλλά και στο χωριό του, που στις περιοχές που έδρασε, αρχικά ως ταγματάρχης του ΕΛΑΣ και συνέχεια ως αντισυνταγματάρχης του ΔΣΕ, επόπτης όλων των επιτελικών γραφείων της 3ης Μεραρχίας, άφησε το αποτύπωμα του επίμονου και γενναίου μαχητή ως αυθεντικός πατριώτης και αξιωματικός…
Από την «Βίγλα» στη Λακωνία
Γεννημένος το 1899 στη γειτονιά της «Βίγλας» του Πανωχωριού, στο Σπήλι, παιδί της πολυμελούς οικογένειας του Πέτρου και της Γραμματικής Αρετάκη, ήταν ταγμένος «από γεννησιμιού του στο στράτευμα για να υπερασπίζεται την πατρίδα» και κατατάχθηκε εθελοντής στα έμπεδα του Ρεθύμνου το 1916. Απόλυτα προσηλωμένος στα οράματα της Επανάστασης και τους ήρωες του ΄21, κήρυξε την δική του επανάσταση, όπως την εμπνεύστηκε ο ίδιος , δίδοντας νόημα στη ζωή και στους αγώνες του ως απότακτος αξιωματικός του Στρατού Εθνικής Άμυνας στο Κίνημα του Βενιζέλου. «Εγώ είμαι βενιζελικός, αντιβασιλικός, αντιμεταξικός», έλεγε με περηφάνια παντού.
Εμποτισμένος με τα πατριωτικά ιδεώδη αντιστάθηκε και πολέμησε, διαθέτοντας πολύχρονη εμπειρία στον αστικό στρατό, ως αξιωματικός στον πόλεμο της Μικράς Ασίας, στο αλβανικό μέτωπο, στη γερμανική κατοχή στην Πελοπόννησο και από τους πρώτους αξιωματικούς του κυβερνητικού στρατού στον ΕΛΑΣ ως ταγματάρχης και τέλος στον Εμφύλιο ως αντισυνταγματάρχης ενάντια στα αδελφοκτόνα σχέδια των ξενοκίνητων και εγχώριων υποτακτικών τους στα βουνά του Μοριά. Πολυτραυματίας στον Σαγγάριο και στο ύψωμα Πόγραδετς της Αλβανίας τιμήθηκε επανειλημμένα και προήχθη σε ταγματάρχη επ΄ ανδραγαθία.
«Είμαι τυχερή που τον γνώρισα…»
«Στην Πελοπόννησο ο Σφακιανός ήταν ένας θρύλος και είμαι τυχερή που τον γνώρισα», είχε πει στη μαρτυρία της η Αθηνά Κοττή-Λάτση, επίλεκτο μέλος της γνωστής οικογένειας των αγωνιστών της Λακωνίας, με προσφορά στον αντιστασιακό αγώνα και στο αντάρτικο για «μια πατρίδα ελεύθερη και ανεξάρτητη». Ως μαχήτρια του ΔΣΕ στον Πάρνωνα και πιστή φίλη της «κόκκινης δασκάλας» Αθηνάς Μπενέκου, είχε διωχθεί για τις πολιτικές της καταβολές και είχε φυλακιστεί και εξοριστεί για πέντε χρόνια. Η ίδια συναντούσε τον Αρετάκη στον Πάρνωνα όταν με τη συνεργασία των αξιωματικών Κονταλώνη και Λάτση έκανε τα σχέδια απελευθέρωσης 235 πολιτικών κρατουμένων από τις φυλακές της Σπάρτης τον Φεβρουάριο του 1947.
Στίχους του ποιήματος Guevara, που έγραψε ο μεγάλος μας ποιητής Νίκος Καβαδίας, και αναφέρεται στον Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, το 1972, μετά την δολοφονία του στη Βολιβία, αφιερώνει στον Κρητικό καπετάνιο: «Φυλάει το αλώνι ο Σφακιανός κι ο Αρίδα την κορίδα». Ο καθηγητής Ιστορίας και συγγραφέας Αντώνης Σανουδάκης σχολιάζοντας σε κείμενό του το ποίημα επισημαίνει: « Παρομοίως και ο καπετάν Σφακιανός ως ο τελευταίος καπετάνιος της Πελοποννήσου «φυλάει το αλώνι» συντηρεί τον αγώνα της Μάνης». Η έκφραση αυτή , τονίζει, «είναι μια εικόνα της αγροτικής ζωής» κατά την οποία οι αγρότες φύλαγαν τον καρπό του σιταριού στο αλώνι από τους κλέφτες».