Λύθηκε το μυστήριο με ψηφιδωτό 1.700 ετών

Το μυστήριο του ψηφιδωτού ηλικίας 1.700 ετών, το οποίο βρέθηκε κατά τη διάρκεια ανασκαφών, πριν από 11 χρόνια και άρχισε να εκτίθεται πέρυσι, οι αρχαιολόγοι κατάφεραν να το λύσουν μόλις φέτος.

Το μωσαϊκό βρέθηκε στην Αμάσεια, της Τουρκίας. Η Αμάσεια στην Μαύρη Θάλασσα, είναι μία πόλη που ιδρύθηκε το 4.000 π.Χ. Είναι η περιοχή με τα περισσότερα μνημεία στον Πόντο, μεταξύ των οποίων και οι συλημένοι τάφοι των Μιθριδατών, της Αυτοκρατορίας του Πόντου.  Υπήρξε το κέντρο πολλών αυτοκρατοριών της αρχαιότητας: Φρυγών, Ασσυρίων, Χετταίων, Σκυθών και Περσών, και πρωτεύουσα της Ποντιακής Αυτοκρατορίας.

Πριν από 11 χρόνια, στη διάρκεια αρχαιολογικών ανασκαφών στην Αμάσεια, είχε έρθει στο φως ένα μυστηριώδες μωσαϊκό, ηλικίας 1.700 ετών. Οι έρευνες που είναι σε εξέλιξη από τότε, αποκάλυψαν ότι, οι ελληνικές επιγραφές «‘KTI – CIC’ και ‘ΠAPEM – BOΛH’», σε κυκλικό σχήμα που μοιάζει με μενταγιόν, στο κέντρο του μωσαϊκού, στο οποίο απεικονίζονται μορφές θεών, συμβολίζουν μία ρωμαϊκή στρατιωτική μονάδα.

Το μωσαϊκό δάπεδο, έχει έκταση 80 τετραγωνικών μέτρων και ανακαλύφθηκε το 2013, κατά τη διάρκεια σωστικών αρχαιολογικών ανασκαφών, κοντά σε λύκειο, στην είσοδο της πόλης.

Έρευνες έχουν αποκαλύψει ότι, οι ελληνικές επιγραφές στο κυκλικό σχήμα που μοιάζει με μενταγιόν στο κέντρο του μωσαϊκού, συμβολίζουν μία ρωμαϊκή στρατιωτική μονάδα (Φωτογραφία: ΙΗΑ)

Το καλλιτεχνικό δημιούργημα με τις δύο επιγραφές «‘KTI – CIC’ και ‘ΠAPEM – BOΛH’», και με διάφορα γεωμετρικά σχέδια, καλύφθηκε από τους ειδικούς και τέθηκε υπό προστασία, ύστερα από λεπτομερείς μελέτες.  Εξηγώντας το εύρημα ο διευθυντής του μουσείου Celal Özdemir, είπε: «Το κεντρικό μενταγιόν, μας αποκαλύπτει το όνομα του μωσαϊκού. Στην μέση, υπάρχουν οι ελληνικές εκφράσεις «ΠAPEM – BOΛH», γύρω από την μορφή του θεού Πρίαπου».

Τι σημαίνουν οι φράσεις στην επιγραφή

Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ο Πρίαπος είναι θεός της γονιμότητας, προστάτης των υποζυγίων και οικόσιτων ζώων, των καρποφόρων φυτών, των κήπων και των ανδρικών γεννητικών οργάνων.  Ο αντίστοιχος ρωμαϊκός θεός ήταν ο Mutinus Titinus. Ο Πρίαπος είναι γιος του Διονύσου και της Αφροδίτης.

O Πρίαπος, λατρευόταν κατά τους Ελληνιστικούς χρόνους, δηλαδή την περίοδο που ακολούθησε την Κλασική Ελλάδα και πριν από την δημιουργία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ποτέ στο παρελθόν, δεν έχει βρεθεί στην Ανατολία μωσαϊκό που ανήκει σε ρωμαϊκή στρατιωτική μονάδα, είπε ο Celal Özdemir, τονίζοντας τη σημασία της ανακάλυψης.  Έρευνες, αποδεικνύουν ότι, το μωσαϊκό αυτό είναι μοναδικό από την άποψη αυτή.

Εξηγώντας ότι, η Αμάσεια, η οποία υπήρξε ανάμεσα στις σημαντικότερες αποικίες των Οθωμανών και των Σελτζούκων, καθώς και ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα της Ελληνιστικής περιόδου, ο Celal Özdemir, είπε:  «Περιμένουμε ν’ ανακαλυφθούν νέα τεχνουργήματα. Τα μωσαϊκά αυτά, είναι εξαιρετικά παραδείγματα των ανασκαφών. Όσο αυτές θα προχωρούν, θα ανακαλύπτονται τα ευρήματα μιας αρχαίας πόλης».

Το μωσαϊκό δάπεδο, έχει έκταση 80 τ.μ. (Φωτογραφία: ΙΗΑ)

Μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς

Η πόλη, υπήρξε πρωτεύουσα του Ελληνιστικού Βασιλείου του Πόντου, ενώ πολλές από τις ιστορικές τοποθεσίες της, ανάγονται στην περίοδο αυτή. Η περιοχή του όρους Harşena και των «Τάφων των Βασιλιάδων του Πόντου», είναι στον Προσωρινό Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, μαζί με το κάστρο της Αμάσειας και μουσεία της.

Κέντρο εκπαίδευσης σουλτάνων

Κατά τη Ρωμαϊκή και την ύστερη βυζαντινή διοίκηση, η Αμάσεια εξακολουθούσε να ευημερεί, ως κέντρο πολιτισμού και διοίκησης. Πολλά από τ’ αρχιτεκτονικά της θαύματα, όπως γέφυρες και οχυρωματικά έργα, κτίστηκαν στη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Κατά τα πρώτα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η Αμάσεια επιλέχθηκε ως κέντρο εκπαίδευσης των μελλοντικών σουλτάνων. Ο Μουράτ ο Β’ και ο Σελήμ ο Α’, ήταν δύο από τους σουλτάνους οι οποίοι απέκτησαν τη διοικητική και πολύπτυχη πολιτική τους δεινότητα στην Αμάσεια.
enikos.gr