Οι ελαιώνες αντικείμενα για την προστασία του περιβάλλοντος της Κρήτης

Μια μοναδική ευκαιρία για να δουν από κοντά ένα πρότυπο μοντέλο δράσης για την προστασία του περιβάλλοντος, που λειτουργεί μέσα στους ελαιώνες του Αγροτικού Συνεταιρισμού ελαιοπαραγωγών Αστερουσίων, είχαν την ευκαιρία να δουν από κοντά φοιτητές και καθηγητές του κορυφαίου γεωπονικού Πανεπιστημίου του κόσμου, του Wageningen University and Research από την Ολλανδία.

Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ελαιοπαραγωγών Αστερουσίων, όπως έχει επισημανθεί μετέχει στο πρόγραμμα του Εργαστηρίου Ελαιοκομίας του Ινστιτούτου Ελιάς, Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου, του ΕΛΓΟ «ΔΗΜΗΤΡΑ» που στοχεύει στην επίτευξη, όχι μόνο της καλύτερης δυνατής καλλιέργειας και παραγωγής ποιοτικού προϊόντος, αλλά και στην εναρμόνιση της με τα τοπικά οικοσυστήματα, προκειμένου και αυτά να ευημερούν, αλλά και τα μέλη του συνεταιρισμού να είναι βιώσιμα με μεγάλη κερδοφορία.

Σε έναν από τους ελαιώνες λοιπόν που χρησιμοποιούνται για την υλοποίηση αυτής της δράσης, η κ. Κική Βαρίκου, εντομολόγος, ερευνήτρια του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, στο Ινστιτούτο Υποτροπικών Φυτών, ελιάς και αμπέλου και ο κ. Αντώνης Νικολακάκης, Γεωπόνος και συνεργάτης στο Εργαστήριο Εντομολογίας του Ινστιτούτου, βρέθηκαν στον ελαιώνα, αντάλλαξαν απόψεις με τους φοιτητές και καθηγητές του πανεπιστημίου κι έλυσαν διάφορες απορίες που είχαν.

Πιο αναλυτικά, στα πλαίσια της επίσκεψης στις εγκαταστάσεις του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ελαιοπαραγωγών Αστερουσίων και μετά το τέλος της συνάντησης εκεί, οι φοιτητές και οι καθηγητές, μετέβησαν σε έναν από τους ελαιώνες που μετέχουν στο πρόγραμμα «LIFE Ζωντανοί Ελαιώνες». Εκεί, ξεναγήθηκαν ανάμεσα στις φορτωμένες – λόγω της βεντέμας- ελιές του Συνεταιρισμού, με την κ. Βαρίκου να εξηγεί τα πάντα σχετικά με  τη δράση που υλοποιείται για την αναγέννηση του τοπικού οικοσυστήματος και τα πολλά οφέλη που θα προκύψουν για τους αγρότες και όλη την τοπική κοινωνία.

Η κα Βαρίκου είπε χαρακτηριστικά:

«Στην Κρήτη έχουμε δύο ελαιώνες που μετέχουν στο Πρόγραμμα. Ο ένας είναι αυτός στη Μεσαρα, που είναι πρότυπο κλιματικής αλλαγής, γιατί έχει ξηροθερμικές συνθήκες. Το Πρόγραμμα αυτό αφορά καταγραφή βιοποικιλότητας και δράσεις αύξησης της. Στο πρώτο στάδιο της διαδικασίας, λαμβάνουμε μετρήσεις της υφιστάμενης βιοποικιλότητας. Έχουμε ένα πρωτόκολλο που ακολουθούμε για να καταμετρήσουμε την άγρια ζωή, όπως τις αγριομέλισσες, τα πουλιά, τις νυχτερίδες, την πανίδα γενικότερα, αλλά και την χλωρίδα. Στο δεύτερο στάδιο προχωράμε στις βελτιώσεις που θα απαιτηθούν, μετά τα συμπεράσματα.

Ο λόγος που το κάνουμε αυτό είναι γιατί αν βελτιώσουμε την βιοποικιλότητα, τότε μπορούμε να πετύχουμε την ισορροπία στη Φύση και το οικοσύστημα. Υπαρχουν αναφορές που λένε ότι το οικοσύστημα της Κρήτης είναι πολύ σταθερό, γιατί έχει μεγάλη βιοποικιλότητα. Οτιδήποτε και να κάνει ο άνθρωπος, οποιαδήποτε παρέμβαση, η Φύση μπορεί να ανταπεξέρχεται ακόμη. Σε αντίθεση με άλλα οικοσυστήματα, όπως της Ισπανίας, που η ανθρώπινη παρέμβαση έχει προκαλέσει μεγάλη ζημιά».

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κύκλος δράσης των ερευνητών σε ένα οικοσύστημα είναι πενταετής, όπου σε αυτό το διάστημα πραγματοποιούνται όλες οι απαραίτητες παρεμβάσεις. Μια από αυτές είναι το φύτεμα φυτών όπου απαιτείται, η δημιουργία μικρών νερόλακκων για να μπορούν να πίνουν νερό τα ζώα, αλλά και η τοποθέτηση ακόμη και ξενοδοχείων για… μέλισσες. Στον πέμπτο χρόνο δράσης, διεξάγονται και τα τελικά συμπεράσματα από τις βελτιώσεις και την πρόοδο που έχει γίνει.

Τα οφέλη

Σύμφωνα με την κ. Βαρίκου, ο στόχος και τα δυνητικά οφέλη έχουν να κάνουν με την ισορροπία. «Σκοπός μας είναι η αύξηση της ισορροπίας, ανάμεσα στην ανθρώπινη παρέμβαση και τη Φύση. Επίσης είναι και η σταθερότητα έτσι ώστε οποιαδήποτε κλιματική αλλαγή κι αν γίνει, να την απορροφήσει το σύστημα και να την εξομαλύνει», καταλήγει η κ. Βαρίκου.

Μια ακόμη σημαντική παράμετρος είναι πως από την επιτυχία αυτού του προγράμματος θα δουν πρακτικά οφέλη και οι ίδιοι οι αγρότες. Όσοι μετέχουν σε ένα τέτοιο πρόγραμμα λαμβάνουν μια ειδική πιστοποίηση.

Μπορούν οι αγρότες εν ολίγοις να πιστοποιήσουν το προϊόν τους με την ετικέτα ένδειξης της βιοποικιλότητας και όλο αυτό να μεταφραστεί σε εμπορικό όφελος, είτε για να πάρουν καλύτερη θέση σε σχέση με τον ανταγωνισμό, είτε καλύτερη τιμή.

Μπορούν να ενισχύσουν με λίγα λόγια το brandname του προϊόντος, καθώς η παράμετρος προστασία του περιβάλλοντος, παίζει ρόλο και στον τελικό αποδέκτη που είναι ο καταναλωτής