Ποτάμια που στερεύουν, ξηρασία και πυρκαγιές: Πώς επηρεάζεται η Ευρώπη από την κλιματική αλλαγή
Προβλήματα στη ναυσιπλοϊα στο Ρήνο προκαλεί ο καύσωνας και η ξηρασία που πλήττει την Ευρώπη
Ποτάμια στερεύουν, ολόκληρα δάση καίγονται: Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι εμφανείς στην Γηραιά Ήπειρο.
Είναι χαρακτηριστικό πως στην Αγγλία, οι αρχές κήρυξαν σε κατάσταση ξηρασίας 8 περιοχές ενώ υπάρχουν φόβοι για «δελτία» νερού. Η Γαλλία μαστίζεται από πρωτοφανείς πυρκαγιές, με την χώρα να αναγκάζεται να καλέσει ενισχύσεις από όλη την Ευρώπη.
Την ίδια ώρα, ο Ρήνος στερεύει μέρα με την ημέρα, προκαλώντας προβλήματα στην ναυσιπλοϊα και τη Γερμανία να εξετάζει τη μεταφορά υλικών και εξοπλισμού για την παραγωγή ενέργειας μέσω του σιδηροδρομικού δικτύου. Όπως διαπιστώνει το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Κομισιόν, η εικόνα των μεγαλύτερων ποταμών της Ευρώπης έχει αλλάξει δραματικά. Είναι ενδεικτικό πως μέρος του Λίγηρα διασχίζεται πλέον με τα πόδια.
Κατακόκκινος ο χάρτης της Ευρώπης
Κι όμως η έκταση της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από την ξηρασία στην Ευρώπη δεν είναι ακόμη σαφής. Τα 2/3 της έκτασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης καλύπτονται πλέον από προειδοποιήσεις για ξηρασία. Ο τελευταίος χάρτης του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ξηρασίας, είναι κόκκινος και πορτοκαλί στα περισσότερα σημεία της Γηραιάς Ηπείρου. Μάλιστα, σύμφωνα με τον χάρτη, το 47% της επικράτειας της ΕΕ βρίσκεται στο στάδιο της «προειδοποίησης» ενώ το 17% στο υψηλότερο επίπεδο «συναγερμού».
Γκι Φέρχοφσταντ: Αρκετά με τα «αν» και τα «αλλά»
Κι ενώ οι φωτογραφίες από την κλιματική αλλαγή στην Ευρώπη, κάνουν το γύρο του διαδικτύου, προκαλώντας σοκ, δεν έχουν ληφθεί ή έστω συζητηθεί συγκεκριμένα μέτρα και ενέργειες για την αντιμετώπισή της.
Αυτό τονίζει με ανάρτησή του στο Facebook, o πρώην πρωθυπουργός, ευρωβουλευτής και συμπρόεδρος της εκτελεστικής επιτροπής στη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, Φέρχοφσταντ, ο οποίος ζητά πλέον ανοιχτά να σταματήσουν τα «αν» και τα «αλλά» και να ληφθούν δράσεις.
Στην ανάρτησή του, δημοσιεύοντας φωτογραφίες ευρωπαϊκών ποταμών που έχουν στερέψει, έγραψε: «Έτσι είναι σήμερα ο Ρήνος και ο Λίγηρας… και η πολιτική εξακολουθεί να είναι γεμάτη από αρνητές του κλίματος και τους λεγόμενους ηγέτες που διστάζουν να αναλάβουν συγκεκριμένη δράση. Αρκετά με τα ‘αν’ και τα ‘αλλά’. Πρέπει να απεξαρτηθούμε από τα ορυκτά καύσιμα τώρα!».
Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ευρώπη
Οι αλυσιδωτές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής πλήττουν τους ήδη επιβαρυμένους τομείς, όπως τα ενεργειακά συστήματα της Ευρώπης, προσθέτοντας σε μια ήδη επικίνδυνη κατάσταση, καθώς η Γηραιά Ήπειρος παλεύει με την κρίση φυσικού αερίου και την εκρηκτική αύξηση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος.
Η χαμηλή στάθμη των ποταμών και των λιμνών έχει οδηγήσει σε προβλήματα τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια. Η παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας στη Δυτική Ευρώπη μειώθηκε κατά 20% το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους σε σύγκριση με τον μέσο όρο, σύμφωνα με τον Glenn Rickson, επικεφαλής της ευρωπαϊκής ανάλυσης ενέργειας στην S&P Global. Στη Γαλλία και την Ισπανία, οι ταμιευτήρες νερού ήταν στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων δύο και πλέον δεκαετιών τον Ιούλιο, είπε.
Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα άσχημη στην Ιταλία, όπου η κορυφαία εταιρεία κοινής ωφέλειας Enel αναγκάστηκε να κλείσει «πολλές» από τις εγκαταστάσεις της, σύμφωνα με έναν επικεφαλής πολιτικό μηχανικό της εταιρείας, τον Φραντσέσκο Φορνάρι.
Εν τω μεταξύ, η Νορβηγία ενδέχεται να περιορίσει τις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας προς την Ευρώπη, αφού η κυβέρνηση – υπό την πίεση των υψηλών τιμών ενέργειας – αποφάσισε να δώσει προτεραιότητα στην αναπλήρωση των αποξηραμένων ταμιευτήρων έναντι της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Λιγότερο νερό σημαίνει θερμότερα ποτάμια, γεγονός που διαταράσσει τα συστήματα ψύξης των πυρηνικών εργοστασίων. Η κύρια εταιρεία κοινής ωφέλειας της Γαλλίας EDF αναγκάστηκε να περιορίσει την πυρηνική παραγωγή μετά την άνοδο της θερμοκρασίας των ποταμών- στην Ελβετία, ένας από τους τρεις πυρηνικούς σταθμούς της χώρας αναγκάστηκε να μειώσει την παραγωγή του.
Κίνδυνος για τις εμπορικές ροές
Η πτώση της στάθμης των υδάτων στα μεγάλα ποτάμια της Ευρώπης αποτελεί τεράστιο πονοκέφαλο για τις εταιρίες που βασίζονται σε αυτά για σκοπούς μεταφοράς και ψύξης.
Η χαμηλή στάθμη του Ρήνου, μιας βασικής αρτηρίας μεταφορών που συνδέει τις βιομηχανικές εστίες της Ελβετίας και της Γερμανίας με τη Βόρεια Θάλασσα, δυσχεραίνουν τις προσπάθειες μεταφοράς εξαρτημάτων, άνθρακα και άλλων αγαθών.
«Τα χαμηλά επίπεδα νερού μειώνουν την ικανότητα των φορτηγών να μεταφέρουν τόσο πρώτες ύλες όσο και τελικά προϊόντα κατά μήκος του ποταμού, επιβαρύνοντας περαιτέρω τις αλυσίδες εφοδιασμού», αναφέρει ο οίκος Moody’s σε ερευνητικό σημείωμα που αξιολογεί τις ζημιές για τους παραγωγούς χημικών προϊόντων που εδρεύουν κατά μήκος του Ρήνου.
Η στάθμη των υδάτων στον πύργο μέτρησης στο Kaub, ένα κρίσιμο σημείο ασφυξίας του Ρήνου, θεωρείται χαμηλή όταν πέφτει κάτω από 130 εκατοστά. Την περασμένη Τετάρτη, ο μετρητής έδειξε 46 εκατοστά- αν πέσει κάτω από 40 εκατοστά, η ναυσιπλοΐα γίνεται πολύ δύσκολη για τις περισσότερες φορτηγίδες.
Μια διακοπή του Ρήνου θα επηρεάσει την οικονομία της περιοχής σε μια εποχή που ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία και τα επακόλουθα της πανδημίας ωθούν την Ευρώπη στα πρόθυρα της ύφεσης.
Η ενεργειακή εταιρεία Uniper δήλωσε ότι η παραγωγή σε δύο εργοστάσια άνθρακα, τα οποία η Γερμανία ελπίζει ότι θα βοηθήσουν στην αποτροπή μιας χειμερινής κρίσης ενέργειας, θα επηρεαστεί από τα προβλήματα εφοδιασμού κατά μήκος του Ρήνου. Την περασμένη εβδομάδα, ο χημικός γίγαντας BASF δήλωσε ότι δεν μπορεί να αποκλείσει περικοπές στην παραγωγή. Παράλληλα, το κόστος ναυτιλίας εκτοξεύεται στα ύψη- στην Ελβετία, το κόστος των καυσίμων έχει αυξηθεί, καθώς η χώρα προμηθεύεται μεγάλο μέρος του πετρελαίου της μέσω του Ρήνου.
Οι συνδυασμένες αυτές επιπτώσεις της ξηρασίας και της κλιματικής αλλαγής, ανεβάζουν τους λογαριασμούς ρεύματος και τις τιμές των βασικών αγαθών – προσθέτοντας στα προβλήματα πληθωρισμού στην Ευρώπη και απειλώντας να τροφοδοτήσουν τη λαϊκή δυσαρέσκεια, καθώς το φθινόπωρο θα διεξαχθούν πολλές εκλογές σε ευρωπαϊκές χώρες.
Στη Γαλλία, μια έρευνα που έγινε την περασμένη εβδομάδα έδειξε ότι σχεδόν το 80% ανησυχούν για τη ζέστη και την ξηρασία και το 70% – συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από τους μισούς υποστηρικτές του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν – δήλωσε ότι η κυβέρνηση δεν κάνει αρκετά για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Η κυβέρνηση έχει περιγράψει αυτή την ξηρασία ως τη χειρότερη που έχει δει ποτέ η χώρα.
Κι ενώ αναμένονται βροχές στις επόμενες εβδομάδες, η κλιματική αλλαγή ήρθε για να μείνει και πρέπει να ληφθούν δράσεις σύντομα για την αντιμετώπισή της.
