Αυξάνεται η ζήτηση για γραφεία τύπου Airbnb
Τα επόμενα χρόνια προβλέπεται διπλασιασμός τους στην αγορά ακινήτων
Ιδανική φαντάζει η τρέχουσα συγκυρία για την επιτάχυνση της διείσδυσης των ευέλικτων χώρων εργασίας στην αγορά γραφείων. Η ανάγκη των επιχειρήσεων για ευελιξία όσον αφορά τις στεγαστικές τους ανάγκες και η στροφή προς την τηλεργασία έχουν ως αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση της ζήτησης για επαγγελματικούς χώρους που να προσφέρουν τέτοιες δυνατότητες. Πρόκειται για ένα εναλλακτικό μοντέλο αξιοποίησης κτιρίων γραφείων, βάσει του οποίου μισθώνονται θέσεις εργασίας (workstations) και όχι τετραγωνικά μέτρα επιφάνειας. Ετσι, μπορεί να βρίσκονται στον ίδιο χώρο εργαζόμενοι από δεκάδες διαφορετικές εταιρείες. Ταυτόχρονα, η διάρκεια της μίσθωσης προσομοιάζει στο μοντέλο των βραχυχρόνιων μισθώσεων, καθώς μπορεί να γίνει ακόμα και για μία εργάσιμη ημέρα, μία εβδομάδα, ένα μήνα, ακόμα και ένα ή δύο χρόνια.
Σήμερα στην ελληνική αγορά λειτουργούν τουλάχιστον 25 κτίρια γραφείων με το μοντέλο της ευέλικτης εργασίας. Η αρχή έγινε με την εμφάνιση της Regus στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Τα επόμενα χρόνια προβλέπεται ο διπλασιασμός των ακινήτων αυτών. Η μεγαλύτερη εταιρεία είναι ο αμερικανικός όμιλος IWG, που δραστηριοποιείται σε κοινοπραξία με τον Χρ. Μισαηλίδη, ο οποίος έχει και τον ρόλο του διευθύνοντος συμβούλου για την ελληνική αγορά. Η IWG λειτουργεί πάνω από 10 κτίρια στην Ελλάδα, κυρίως σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, μέσω των σημάτων της, Regus και Spaces. Παράλληλα όμως σχεδιάζει την ανάπτυξη ενός δικτύου 50-60 κτιρίων ευέλικτης εργασίας σε όλες τις μεγάλες πόλεις της περιφέρειας, προχωρώντας σε συνεργασίες με ιδιοκτήτες ακινήτων μέσω της μεθόδου της δικαιόχρησης (franchise). Η IWG είναι και ένας από τους μεγαλύτερους παρόχους ευέλικτων χώρων εργασίας διεθνώς, καθώς φιλοξενεί πάνω από 2,5 εκατ. εργαζομένους παγκοσμίως.
Ο υπολογισμός του κόστους ενοικίασης γίνεται βάσει ημερών, μηνών ή και ετών, ενώ εξαρτάται και από τον αριθμό των ατόμων που θα κάνουν χρήση των χώρων και το είδος των χώρων αυτών. Ενδεικτικά, στο κέντρο της Αθήνας οι τιμές για χρήση μηνός μπορεί να κυμανθούν μεταξύ 70-350 ευρώ/μήνα/άτομο, με το κόστος να ελαττώνεται αναλογικά με το διάστημα χρήσης και τον αριθμό των χρηστών, φτάνοντας να κυμαίνεται από 5 έως 13 ευρώ/άτομο/μήνα για χρήση 24 μηνών. Στους ευέλικτους αυτούς χώρους παρέχονται πολλαπλές επιλογές και υπηρεσίες, όπως ατομικά γραφεία σε κοινόχρηστο χώρο, γραφεία αποκλειστικής χρήσης ή ακόμα και αυτοτελείς γραφειακοί χώροι, αίθουσες συσκέψεων, αίθουσες εκπαίδευσης, σεμιναρίων και εκδηλώσεων, δυνατότητα σταθερής ατομικής τηλεφωνικής γραμμής, υπηρεσίες υποδοχής και γραμματειακής υποστήριξης, ακόμα και εγκατάσταση φορολογικής έδρας και επαγγελματική διεύθυνση.
Η μεγάλη αυτή ευελιξία ταιριάζει γάντι στις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στην οικονομία την τελευταία διετία, δηλαδή από το ξέσπασμα της πανδημίας και μετά. Ωστόσο, στελέχη της αγοράς εκτιμούν ότι το μοντέλο των ευέλικτων χώρων εργασίας θα γνωρίσει ακόμα μεγαλύτερη άνθηση τα επόμενα χρόνια, καθώς η υβριδική εργασία θα αποτελέσει καθημερινότητα για τη μεγάλη πλειονότητα των επιχειρήσεων. Η δυνατότητα των εργαζομένων να πηγαίνουν στο γραφείο κάποιες μέρες την εβδομάδα και τις υπόλοιπες να εργάζονται από το σπίτι, ή από κάποιον χώρο ευέλικτης εργασίας που να βρίσκεται κοντά στο σπίτι τους, ήδη φαίνεται πως αρχίζει να καθιερώνεται.
Σύμφωνα με τον κ. Χρήστο Μισαηλίδη, «το μέλλον της εργασίας είναι υβριδικό. Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε η IWG κατά τους τελευταίους 18 μήνες σε διεθνές επίπεδο, διαπιστώθηκε ότι το 79% των εργαζομένων θα λάβει υπόψη την πολιτική της επιχείρησης για τηλεργασία κατά τη διαδικασία απόφασης για τον νέο εργοδότη. Από την πλευρά τους, οι επιχειρήσεις βλέπουν αύξηση της παραγωγικότητας των εργαζομένων κατά 40% εφόσον εφαρμοστούν βέλτιστες πρακτικές για την εργασία εξ αποστάσεως». Η μελέτη της IWC κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το 72% των εργαζομένων νιώθει ότι η εργασία από το σπίτι τούς κάνει πιο παραγωγικούς, ενώ το 62% πιστεύει ότι η τηλεργασία έφερε πιο κοντά τους εργαζομένους, καθώς μέσω του υπολογιστή όλοι μπήκαν στα σπίτια όλων.
Ασφαλώς, η ανάπτυξη τέτοιων χώρων στην ελληνική αγορά δεν είναι πάντα εύκολη. Στο τελευταίο συνέδριο ακινήτων Prodexpo, ο κ. Μισαηλίδης είχε σημειώσει τις δυσκολίες που υπάρχουν, τονίζοντας ότι «οι ζητούμενες τιμές μίσθωσης παλιών ακινήτων καταγράφουν σημαντική αύξηση εσχάτως χωρίς κάποιον ιδιαίτερο λόγο. Ορισμένοι ιδιοκτήτες ζητούν υψηλά ενοίκια απλώς επειδή εγκαινιάστηκε ένα σύγχρονο κτίριο γραφείων σε κοντινή απόσταση από το δικό τους. Ετσι, βλέπουμε το παράδοξο φαινόμενο να αυξάνονται οι τιμές ενοικίασης, την ίδια στιγμή που οι περισσότερες εταιρείες προχωρούν σε μείωση των τετραγωνικών μέτρων που χρησιμοποιούν, μια τάση που θα κυριαρχήσει κατά τη διάρκεια του 2022», κατέληξε.
«Πράσινο» πλεονέκτημα για μεγάλες εταιρείες
Ενας ακόμα καθοριστικός λόγος που ευνοεί την περαιτέρω ανάπτυξη των ευέλικτων χώρων εργασίας και στην ελληνική αγορά είναι το γεγονός ότι μπορούν να συμβάλουν στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μέσω του περιορισμού των μετακινήσεων και της εξοικονόμησης εργατοωρών, στοιχεία καθοριστικά και για τη συμμόρφωση των μεγάλων εταιρειών με τα κριτήρια ESG.
Σύμφωνα με την IWG, οι ευέλικτοι χώροι εργασίας συμβάλλουν στη μείωση του φυσικού χώρου που καταλαμβάνει ένας εταιρικός μισθωτής – και, κατά συνέπεια, μειώνεται το αποτύπωμα άνθρακα. Σε ένα ευέλικτο γραφείο, οι χώροι εργασίας είναι κοινόχρηστοι, επομένως απαιτείται μικρότερος χώρος και λιγότερα γραφεία, ειδικά εάν το προσωπικό εργάζεται από το σπίτι ή εκ περιτροπής σε ένα κεντρικό γραφείο μερικές φορές την εβδομάδα.
Αυτό είναι σημαντικό, καθώς τα κτίρια αντιπροσωπεύουν το 39% των εκπομπών CO2 παγκοσμίως και, εκτός από τον άνθρακα που ενσωματώνεται στις κατασκευές, τα κτίρια γραφείων είναι σημαντικοί καταναλωτές ενέργειας τόσο για θέρμανση όσο και για κλιματισμό. Με τον τρόπο αυτό, οι ιδιοκτήτες ακινήτων που επινοικιάζουν τα κτίριά τους σε ευέλικτη βάση χρησιμοποιούν πιο αποτελεσματικά τα φυσικά τους περιουσιακά στοιχεία και προσφέρουν στους ενοικιαστές τους την ευκαιρία να βελτιώσουν την ενεργειακή τους απόδοση.
Αντίστοιχα, οι εταιρείες που εφαρμόζουν υβριδικές μορφές απασχόλησης, εντάσσοντας και ευέλικτους χώρους εργασίας στη στρατηγική τους, συμβάλλουν στη μείωση των μετακινήσεων.
Σύμφωνα με την οικονομική έρευνα «Regus 2019», όταν επιτρέπουμε στους ανθρώπους να εργάζονται πιο κοντά στο σπίτι τους εξοικονομούνται κατά μέσον όρο 7.416 ώρες μετακίνησης ανά κέντρο της εταιρείας ετησίως, που ισοδυναμεί με 118 μετρικούς τόνους άνθρακα.
