Τιμές ενέργειας: Γιατί η Ελλάδα λαμβάνει άμεσα μέτρα
Οι τιμές για την Ελλάδα αφορούν τον Ιούνιο του 2021, δηλαδή πριν την μεγάλη άνοδο
Διπλάσια σε σύγκριση με τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν η αύξηση στη λιανική τιμή του φυσικού αερίου στη χώρα μας από τον 2019 μέχρι τον περασμένο μήνα, καθώς έφτασε το 28% έναντι 14%.
Έτσι, η Ελλάδα βρέθηκε στην πέμπτη θέση της ΕΕ πίσω από τη Ρουμανία (105%), τη Δανία (51%), το Βέλγιο (38%) και την Ολλανδία (29%).
Την ίδια περίοδο, δηλαδή πριν αρχίσουν οι μεγάλες ανατιμήσεις λόγω της έκρηξης στη χονδρεμπορική αγορά, η λιανική τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στη χώρα μας παρουσίασε αύξηση 19%.
Η Ελλάδα ήταν τέταρτη στην Ευρώπη με βάση την αύξηση στη λιανική τιμή πίσω από τη Ρουμανία (48%), την Εσθονία (23%) και το Βέλγιο (21%), ενώ ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν 7%.
Τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που παρουσιάστηκαν χθες, έρχονται να στηρίξουν την επιχειρηματολογία της Κομισιόν σύμφωνα με την οποία «η σύνδεση μεταξύ χονδρικής και λιανικής τιμής ποικίλλει σε κάθε κράτος – μέλος και εξαρτάται από τη ρύθμιση και τη δομή των τιμολογίων λιανικής και το ενεργειακό μίγμα».
Είναι εμφανές, όμως, πως όπου το φυσικό αέριο (όπως συμβαίνει στην Ελλάδα) διαδραματίζει μεγαλύτερο ρόλο στο ενεργειακό μίγμα, τότε τα τιμολόγια λιανικής επηρεάζονται περισσότερο.
Οι τιμές για την Ελλάδα αφορούν τον Ιούνιο του 2021, δηλαδή πριν την μεγάλη άνοδο
| Η ΑΥΞΗΣΗ ΣΤΗΝ ΤΙΜΗ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ Ε.Ε. 2019 – 2021 | |||||
| ΧΩΡΑ | Χονδρική Τιμή φυσικού αερίου* | Λιανική Τιμή φυσικού αερίου | Χονδρική Τιμή ηλεκτρικής ενέργειας | Λιανική Τιμή ηλεκτρικής ενέργειας | |
| 1 | Αυστρία | 462% | 19% | 258% | 14% |
| 2 | Βέλγιο | 592% | 38% | 306% | 21% |
| 3 | Βουλγαρία | 159% | 23% | 122% | 8% |
| 4 | Γαλλία | 562% | 25% | 281% | 5% |
| 5 | Γερμανία | 559% | 5% | 259% | 5% |
| 6 | Δανία | 554% | 51% | 245% | 16% |
| 7 | Ελλάδα | 11% | 28% | 121% | 19% |
| 8 | Εσθονία | 264% | -12% | 151% | 23% |
| 9 | Ιρλανδία | 100% | 0% | 343% | 14% |
| 10 | Ισπανία | 370% | 4% | 271% | -8% |
| 11 | Ιταλία | 406% | 14% | 210% | -2% |
| 12 | Κροατία | Μ/Δ | 5% | 153% | 3% |
| 13 | Κύπρος | Μ/Δ | Μ/Δ | Μ/Δ | -2% |
| 14 | Λετονία | 271% | 25% | 153% | 4% |
| 15 | Λιθουανία | 283% | 8% | 154% | 17% |
| 16 | Λουξεμβούργο | 572% | 17% | 259% | 7% |
| 17 | Μάλτα | Μ/Δ | Μ/Δ | 171% | 0% |
| Μέσος όρος Ε.Ε. | 429% | 14% | 230% | 7% | |
| 18 | Ολλανδία | 572% | 29% | 273% | -20% |
| 19 | Ουγγαρία | 410% | -6% | 143% | -5% |
| 20 | Πολωνία | 504% | -2% | 83% | 3% |
| 21 | Πορτογαλία | 0% | -4% | 271% | -4% |
| 22 | Ρουμανία | -41% | 103% | 121% | 48% |
| 23 | Σλοβακία | 37% | -8% | 206% | 9% |
| 24 | Σλοβενία | 52% | -1% | 151% | 5% |
| 25 | Σουηδία | 7% | 6% | 135% | 17% |
| 26 | Τσεχία | 565% | 7% | 227% | 15% |
| 27 | Φινλανδία | 289% | Μ/Δ | 83% | 5% |
Στις χθεσινές ανακοινώσεις της Κομισιόν, για την «εργαλειοθήκη» που μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα κράτη – μέλη προκειμένου να περιορίσουν τις επιπτώσεις από την έκρηξη τιμών σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, επισημαίνεται πως στις χώρες που εφαρμόζονται περισσότερο τα πολυετή συμβόλαια στη λιανική, οι αυξήσεις θα περάσουν σταδιακά στους τελικούς καταναλωτές.
Στην Ελλάδα που χρησιμοποιούνται κατά κόρον οι ρήτρες αναπροσαρμογής, οι αυξήσεις περνούν πολύ γρήγορα σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις με αποτέλεσμα να σπεύδει η κυβέρνηση να υιοθετήσει άμεσα μέτρα ανακούφισης.
Υπήρξαν χώρες οι οποίες, πάντα μέχρι τον περασμένο μήνα, είδαν πολύ μεγάλες αυξήσεις στη χονδρική τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς αυτές να περάσουν στη λιανική.
Έτσι, στην Πορτογαλία, η χονδρεμπορική τιμή στην ηλεκτρική ενέργεια αυξήθηκε κατά 271% από το 2019 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2021 αλλά η λιανική τιμή υποχώρησε 4%.
Στην Ολλανδία, η τιμή στη χονδρεμπορική αγορά αυξήθηκε 273% αλλά τα τιμολόγια λιανικής υποχώρησαν κατά 20% στο ίδιο χρονικό διάστημα.
Κατά μέσο όρο, στην Ε.Ε. η χονδρική τιμή ενισχύθηκε κατά 230% και τα τιμολόγια λιανικής κατά 7%. Στο φυσικό αέριο η χονδρική τιμή του καυσίμου παρουσιάζει, κατά μέσο όρο στην Ε.Ε. αύξηση 429%, αλλά τα τιμολόγια λιανικής μόλις 14%. Πάντως, σε πολλές χώρες, όπως και στην Ελλάδα, τα στοιχεία για τα τιμολόγια λιανικής στο φυσικό αέριο αφορούν τον περασμένο Ιούνιο.
Στη δομή της αγοράς και του ανταγωνισμού απέδωσε ο κ. Παντελής Κάπρος, καθηγητής ενεργειακής οικονομίας του ΕΜΠ, τις μεγάλες επιπτώσεις που βλέπουν οι Έλληνες καταναλωτές στους λογαριασμούς τους.
Ο κ. Κάπρος είπε πως εξαιτίας αυτής της δομής δεν μεταφέρεται στους τελικούς καταναλωτές το χαμηλό κόστος παραγωγής των μονάδων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Αρνητικά λειτουργεί, κατά τον ίδιο, και η απουσία διμερών συμβολαίων (PPAs) για τα οποία τώρα διαμορφώνει το πλαίσιο η κυβέρνηση.
Ο κ. Κάπρος υποστήριξε, μιλώντας στο συνέδριο του Energypress, πως η στιβαρή απάντηση στη σημερινή ενεργειακή κρίση είναι η επιτάχυνση της ανάπτυξης μονάδων ΑΠΕ και αποθήκευσης και όχι η επιστροφή στο λιγνίτη.
