«Στρατοί καινοτομίας» και στο Πανεπιστήμιο Κρήτης

Ζούμε στην εποχή των «μεγάλων δεδομένων» (big data). Καθημερινά παράγουμε, διανέμουμε μέσω ψηφιακών συσκευών και καταναλώνουμε πληροφορίες από κάθε πλευρά της ιδιωτικής και δημόσιας ζωής.

Οι πληροφορίες αυτές συλλέγονται από εταιρείες του Διαδικτύου και δημόσιες υπηρεσίες. Ο όγκος και η μορφή τους αποτελούν μια νέα πηγή για την ανάπτυξη υπηρεσιών που δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε στο παρελθόν.

Πάρτε για παράδειγμα το marinetraffic.com, μια ιστοσελίδα που αναπτύχθηκε από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και παρακολουθεί την κίνηση όλων των εμπορικών και επιβατηγών πλοίων σε όλο τον κόσμο σε πραγματικό χρόνο. Στον κύκλο των οικονομικών υπηρεσιών, μπορεί πια κανείς να διεκπεραιώσει την πλειονότητα των δοσοληψιών του με τη διοίκηση μέσω Διαδικτύου, το web banking είναι διαδεδομένο, ενώ προσωπικά προγράμματα προϋπολογισμού βοηθούν κάποιον να έχει εποπτεία των οικονομικών του. Αντίστοιχα, μπορεί κάποιος να βλέπει τα κρατικά έξοδα σε διευθύνσεις όπως το publicspending.gr, και ο κλάδος διαρκώς διευρύνεται.

Απαιτήσεις εξειδίκευσης

Όσο αυξάνουν τα μεγάλα και ομοιογενή σύνολα δεδομένων, όμως, τόσο αυξάνει και η εξειδίκευση που πρέπει να έχουν οι επαγγελματίες που θα τα χειριστούν, είτε πρόκειται για καινοτόμες εξωστρεφείς επιχειρήσεις είτε για στελέχη της διοίκησης. Με δεδομένο αυτό, το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ), σε συνεργασία με την ΕΛΛΑΚ (Εταιρεία Λογισμικού Ανοικτού Πηγαίου Κώδικα) οργάνωσε αθόρυβα εννέα Μονάδες Αριστείας σε ισάριθμα πανεπιστήμια.

«Φτιάχνουμε εξειδικευμένα στελέχη πληροφορικής που είτε θα ενταχθούν στον κρατικό μηχανισμό ή θα δημιουργήσουν καινοτόμες επιχειρήσεις χρησιμοποιώντας λογισμικό ανοικτού πηγαίου κώδικα», λέει ο Θ. Καρούνος, πρόεδρος της ΕΛΛΑΚ. Ο λόγος για τον οποίο προτιμάται το λογισμικό ανοικτού κώδικα είναι το ότι δεν υπάγεται σε πνευματικά δικαιώματα, επομένως είναι ευέλικτο και επιτρέπει την ανάπτυξη νέας επιχειρηματικότητας σε μικρές χώρες όπως η Ελλάδα. «Ένας νεαρός προγραμματιστής δεν μπορεί παρά να επενδύσει την εργασία του στο λογισμικό ανοικτού πηγαίου κώδικα, αν θέλει να κάνει μια δική του επιχείρηση», εξηγεί ο ίδιος.

Οι Μονάδες Αριστείας είναι ομάδες που πραγματοποιούν τρεις κύκλους εκπαιδευτικών σεμιναρίων και τρία θερινά σχολεία. Στο πλαίσιο κάθε κύκλου θα εκπαιδευτούν συνολικά 1.350 προγραμματιστές ανοιχτού λογισμικού από τις εννέα μονάδες αριστείας. Από αυτόν τον μικρό «στρατό καινοτομίας», οι 135 καλύτεροι θα βραβευθούν με 1.000 ευρώ ο καθένας. Ολοι όμως θα αποκτήσουν μοναδικές δεξιότητες που θα τους κάνουν πολύτιμους στην αγορά.

Οι Μονάδες Αριστείας και οι κύριες θεματικές περιοχές που έχουν αναλάβει είναι:

1. Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Μεταφορές – Ναυτιλία. 2. Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Επιχειρηματικές Εφαρμογές/Υπηρεσίες για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις. 3. Επιστημονικό και Τεχνολογικό Πάρκο Ηπείρου & Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Αγροτική Ανάπτυξη – Περιβάλλον. 4. Πανεπιστήμιο Πατρών, Βασικές Εφαρμογές ΕΛ/ΛΑΚ. 5. ΤΕΙ Αθήνας, Εκπαιδευτικό Λογισμικό. 6. Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Πολιτισμός. 7. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Δημόσια Διοίκηση και Τοπική Αυτοδιοίκηση. 8. Ερευνητικό Κέντρο «Αθηνά», Συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών. 9. Πανεπιστήμιο Κρήτης, Τουρισμός.

Ανάπτυξη χαρτών

Στο ερευνητικό κέντρο «Αθηνά», η Μονάδα Αριστείας ασχολείται με γεωχωρικά δεδομένα για την ανάπτυξη χαρτών. Εχει ήδη κατασκευάσει το geodata.gov.gr, μια πύλη στην οποία βρίσκει κανείς γεωγραφικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα σε πολύ υψηλή ανάλυση. Εκτός από χάρτες και πρόσφατες αεροφωτογραφίες όλης της χώρας, μπορεί να βρει κανείς χάρτες των αιγιαλών, των δασών, των διοικητικών υπηρεσιών, καταχωρισμένα με τέτοιον τρόπο, ώστε μπορούν να συνδυαστούν με άλλα σύνολα πληροφοριών για την εξαγωγή συμπερασμάτων.

«Προφανώς δεν διαθέτουμε ευαίσθητα δεδομένα, όπως στρατιωτικές πληροφορίες, όμως συνήθως το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι άλλο. Πολλές υπηρεσίες δεν μας δίνουν χάρτες προκειμένου να τους πουλούν», λέει ο Θοδωρής Στρατηγέας, μηχανικός υπολογιστών και συνεργάτης του ερευνητικού κέντρου.

Όπως εξηγούν οι μηχανικοί που μετέχουν στις Μονάδες Αριστείας, οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σχετίζονται είτε με τη γραφειοκρατία που δεν τους επιτρέπει να πάρουν δεδομένα και να αναπτύξουν υπηρεσίες είτε με τη γενικότερη δυσλειτουργία του Δημοσίου. Για παράδειγμα, το Εθνικό Κτηματολόγιο, που όχι μόνο δεν έχει ολοκληρωθεί, αλλά δεν επιτρέπει και τη χρησιμοποίηση των δεδομένων του, επικαλούμενο πνευματικά δικαιώματα.

Καθημερινή, Ματθαίος Τσιμιτάκης