Τουίτερ και ετικέτα ‘Ν.Δ. Παιδεραστές’

Tου Σίμου Ανδρονίδη

Την  τελευταία περίοδο,  και κύρια με αφορμή τις περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης και βιασμού ανηλίκων για τις οποίες κατηγορείται ο πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, Δημήτρης Λιγνάδης, λαμβάνει χώρα μία κομματική-πολιτική αντιπαράθεση, κύρια μεταξύ της Νέας Δημοκρατίας και του Συνασπισμού της Ριζοσπαστικής Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ), που με άξονα την υπόθεση Λιγνάδη, επεκτείνεται και σε άλλα πεδία σχετικά με τα χαρακτηριστικά που προσλαμβάνει και έχει προσλάβει η έμφυλη και η σεξουαλική βία σε διάφορους χώρους, καθώς και οι παρενοχλήσεις, λεκτικές και μη, σε χώρους εργασίας. Ζητήματα ιδιαιτέρως σημαντικά που χρήζουν προσοχής και ανάλυσης.

Στην κοινοβουλευτική συζήτηση της Πέμπτης 25 Φεβρουαρίου, έγινε ιδιαίτερη αναφορά, στο περιώνυμο hashtag (‘ετικέτα’ στην ιδιόλεκτο του μέσου κοινωνικής δικτύωσης ‘Twitter’), που έφερε την επωνυμία ‘Ν.Δ. Παιδεραστές.’

Η συγκεκριμένη ‘ετικέτα’ που αναπαρήχθη στο Twitter, ακόμη και έντονα, θέτει εκ νέου στο προσκήνιο τον ρόλο που διαδραματίζουν οι νέες πλατφόρμες επικοινωνίας στον  πολιτικοϊδεολογικό ανταγωνισμό, δίχως σε αυτό το επίπεδο, να εκ-λείπει και η δυνατότητα της οργάνωσης της πολιτικής παρουσίας ενός κόμματος στην οιονεί ψηφιακή σφαίρα.

Η Αγγελική Γαζή και η Αγγελική Μπούμπουκα, παραπέμποντας στην ανάλυση του Hermida σχετικά με τα χαρακτηριστικά που συνέδραμαν ώστε να το  Twitter να καταστεί δημοφιλές μέσο επικοινωνίας και επίσης, σημαντικό εργαλείο επι-τέλεσης της πολιτικής αντιπαράθεσης,  τονίζουν πως «η δημοφιλία του Twitter οφείλεται στο γεγονός ότι το συγκεκριμένο κοινωνικό Μέσο είναι σε θέση να συγκεράσει κοινούς κώδικες και κοινά χαρακτηριστικά με άλλα μέσα. Όπως το τηλέφωνο, το Twitter διευκολύνει την ανταλλαγή πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο, ενώ, παράλληλα, παρέχει τη δυνατότητα αποστολής πληροφορίας λίγων χαρακτήρων ή άλλου πολυμεσικού περιεχομένου. Το Twitter επιτρέπει σε μεγάλο αριθμό χρηστών να επικοινωνούν ταυτόχρονα μεταξύ τους στη βάση μιας σχέσης φίλων και οπαδών». ¹

Σε αυτό το πλαίσιο, το hashtag ‘Ν.Δ. Παιδεραστές’ αναπαρήχθη σε «πραγματικό χρόνο», διαμόρφωσε τις προϋποθέσεις άρθρωσης ενός επιθετικού λόγου που εν προκειμένω, ενέγραψε τους όρους μίας ηθικολογικής ‘εκστρατείας’ που έσπευσε να αναδείξει την ‘μείζονα’ αντίθεση μεταξύ του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας και των ‘υπολοίπων,’ μετασχηματίζοντας (αυτό το σημείο είναι λεπτό και κρίσιμο) την υποψία και την φήμη και περαιτέρω, την επιλογή Λιγνάδη για την καλλιτεχνική διεύθυνση του Εθνικού Θεάτρου σε αδιάσειστο τεκμήριο ‘ενοχής.’

Έτσι, το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, εκτός από κόμμα ‘παιδεραστών,’ λειτουργεί και ως κόμμα ‘συγκάλυψης παιδεραστών,’ ²  εκεί όπου η αμεσότητα και η ταχύτητα μετάδοσης του μηνύματος ως δυνατότητες που προσφέρει το Twitter να αξιοποιούνται κατάλληλα ώστε να φθάσουν και στους κατάλληλους αποδέκτες, με το μέσο κοινωνικής δικτύωσης να νοηματοδοτείται ως εργαλείο διαμέσου του οποίου διεξάγεται μία ιδιαίτερη και ‘από τα κάτω’ εκστρατεία.

Οι χρήστες ως ‘σημαιοφόροι’ της ‘κάθαρσης’ αξιώνουν την ‘ρήξη,’ εκεί όπου συναρθρώνονται ο πολωμένος αντι-ελιτισμός (οι ‘παιδεραστές’ της Νέας Δημοκρατίας) με την αδιακρισία, ο ιδιότυπος και αλά  Twitter ‘λεγκαλισμός’ που τείνει στην κατασκευή της ενοχής και δη της ατομικής-συλλογικής ενοχής και δεν μοιράζει συγχωροχάρτια,  η επιπέδωση του πολιτικού λόγου και περαιτέρω, η λογική της  «ισοπέδωσης»³ ολόκληρων πολιτικών χώρων,  για να παραπέμψουμε στον Νίκο Δεμερτζή, με την ιατρικοποιημένου τύπου,  ομογενοποίηση: ‘Ό,τι είστε και ό,τι  αντιπροσωπεύετε είναι ένα απόστημα που χρήζει ριζικής αφαίρεσης.’

Εν τω μέσω της πανδημικής κρίσης και της διαχείρισης της, το Twitter συμβάλλει στη συγκρότηση όχι απλά μίας ρητορικής, αλλά μίας πολιτικής κουλτούρας μίσους, σημασιοδοτούμενο και ως υπόστρωμα εντός του οποίου αφήνεται το ‘ίχνος,’ αλλά και ως ψηφιακός χώρος που έχει την δυνατότητα μετάδοσης και διατήρησης του μηνύματος, πάλι σε πραγματικό ψηφιακό χρόνο, αναδεικνύοντας τώρα και ‘μετά,’ την ετικέτα της ‘σταύρωσης’: ‘Να τοι οι παιδεραστές.’

Και το ενδιαφέρον υπό αυτό το πρίσμα, θεωρητικά όσο και πολιτικά, είναι το ό,τι η εκκίνηση με συμβολικό άξονα ή αλλιώς σημαίνον, την ετικέτα περί παιδεραστών, εναλλάσσει την πολιτική-ηθική ‘σταυροφορία’⁴  και με ένα δυνάμει θρησκευτικό υπόβαθρο που καθιστά την ενοχή ή την ‘αμαρτία’ ακόμη μεγαλύτερο διότι ακριβώς αφορά παιδιά. Έτσι, το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, ενός του Twitter, γίνεται το κόμμα των ‘κατάπτυστων’ με τα στεγανά να έχουν ήδη ορθωθεί.

Αυτά τα «τιτιβίσματα-σχόλια»,⁵ κατά την διατύπωση της Λίζας Τσαλίκη και της Σόνιας Κοντογιάννη, εκ των πραγμάτων είναι φορτισμένα, στο σημείο όπου στη ‘μετα-δημοκρατία’ του Τwitter οι λίγες λέξεις (οι 140 χαρακτήρες) μπορούν να παραγάγουν πολλά νοήματα, πλήττοντας εκ των έσω το κομματικό-πολιτικό σύστημα ως βασικό πυλώνα της δημοκρατίας και της δημοκρατικής οργάνωσης, την δημοκρατία ως ιδέα,  αφήνοντας σκιές και αμφιβολίες του τύπου ‘δεν βλέπετε;’

Η καταστρατήγηση του τεκμηρίου της αθωότητας  έχει προ πολλού συντελεσθεί (των εμπλεκόμενων στην υπόθεση Λιγνάδη και του ίδιου του Λιγνάδη),⁶  ενώ παράλληλα η ‘αμαρτία’ (και ‘όχι η ‘αρετή’), ⁷ ως αυταπόδεικτο στοιχείο ενοχής, χαρακτηρίζει ‘εγγενώς’ τον πολιτικό χώρο της Νέας Δημοκρατίας.

Στην τουϊτερική αγορά στην οποία και στράφηκαν και κομματικά στελέχη διαφόρων χώρων,⁸  η καταδίκη είναι αδιαμεσολάβητη και εξ αυτού του λόγου νομιμοποιημένη με τρόπο ώστε δεν χωρά αντίλογος, δίδοντας υπόσταση στο λαϊκότροπο: ‘Μα είναι παιδεραστές εκ θέσεως και συνειδητά, τι να κάνουμε;’

Εδώ το συγκεκριμένα πολιτικό (Νέα Δημοκρατία) προσδιορίζεται ως ‘μολυσματικό,’ και ενσάρκωση ενός ηθικού και «πνευματικού Aids»,⁹ σύμφωνα με την εύστοχη διατύπωση του Pierre-Andre Taguieff.

Οι θύρες έχουν ήδη παραβιασθεί, με ό,τι σημαίνει αυτό για τον κομματικό, πολιτικοϊδεολογικό λόγο, όταν το επιθετικά αυταπόδεικτο συστήνεται ως η ‘αλήθεια’ του καιρού μας, καρφώνοντας την ετικέτα σε σημείο ώστε να την βλέπουν όλοι.  Η πολιτική  απαξίωση και δυσπιστία, ο και ακραίος μιμητισμός του ‘είμαστε μία ομάδα και τα βάζουμε με ένα αρρωστημένο πολιτικό μπλοκ, έχοντας δίκιο,’  κινούνται παράλληλα με την ετικέτα που πωλείται δωρεάν.

Το Twitter, ιδίως την τελευταία δεκαετία, παίζει ιδιαίτερο ρόλο στην οργάνωση της πολιτικής επικοινωνίας (βλέπε και ΗΠΑ/πρώην πρόεδρος Τραμπ) και στην αναπαραγωγή, μέσω εύληπτων μηνυμάτων, μέσω σλόγκαν, του πολιτικού λόγου που θέλει να είναι άμεσος. Μόνο που το σλόγκαν ‘Ν.Δ. Παιδεραστές,’¹⁰ σλόγκαν που ευρίσκεται στον διαδικτυακό ‘τοίχο,’  είναι ένα επικίνδυνο σλόγκαν.¹¹

Στο Twitter, οι χρήστες που συν-διαλέχθηκαν με την ετικέτα αυτή, ‘διψούν’ για ονόματα, για αποδιοπομπαίους τράγους στο βωμό διαφόρων ‘ισμών,’ του πλήθους που παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα, της δικής τους αυταρέσκειας. Ο χρήστης έτσι λειτουργεί ως πολιτικός, αστυνομικός και δικαστικός, κάνοντας ό,τι δεν κάνουν άλλοι ‘αργυρώνητοι’: Φωνάζει για να τον ακούσουν.

                                                                     Βιβλιογραφικές αναφορές

1 Βλέπε σχετικά, Γαζή Αγγελική & Μπούμπουκα Αγγελική, ‘Διαδικτυακό ραδιόφωνο σε περίοδο κρίσης: Η περίπτωση του www.radiobubble.gr και της δημοσιογραφικής ετικέτας (hashtag) #rbnews,’ στο: Γεωργαράκης Ν.Γ.,- Δεμερτζής Ν., (επιμ.), ‘Το Πολιτικό πορτραίτο της Ελλάδας. Κρίση και η αποδόμηση του πολιτικού,’ Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών/ Εκδόσεις Gutenberg, Αθήνα, 2015, σελ. 568.

2 Στον λόγο των χρηστών ο οποίος εμπεριέχεται στην ετικέτα ‘Ν.Δ. Παιδεραστές,’ η Νέα Δημοκρατία αναπαρίσταται ως κόμμα ‘εκτροφείο παιδεραστών’ και ‘διαφθορέων,’ δαιμονοποιείται και απορρίπτεται με τέτοιον τρόπο ώστε να μην αποτελεί παρά τον καθρέπτη ‘ποταπών ενστίκτων’ και της ‘αρρωστημένης παιδοφιλίας.’ Και σε αυτό το σημείο, ελλοχεύει ο κίνδυνος αύξησης της αποστροφής της πολιτικής και των πολιτικών κομμάτων, αύξησης του πολιτικού κυνισμού, και στη διαδικτυακή-ψηφιακή σφαίρα συνεπεία μίας τέτοιας λογικής, που ενδύεται τον μανδύα της ‘αποκάλυψης’ και της ‘εκκαθάρισης’ του ‘βούρκου’ που συνιστά η Νέα Δημοκρατία. Η ρητορική είναι εξόχως επιθετική, αντλεί από ένα υπόστρωμα ηθικής ‘καταδίκης’ καθιστώντας τον ατεκμηρίωτο λόγο σε κοινό και οικείο διαδικτυακό ‘τόπο,’ σημασιοδοτώντας μία, εν καιρώ πανδημικής κρίσης, ανάδυσης μίας εχθροπάθειας που προσωποποιείται στο ‘τρίγωνο της παρακμής’: ‘Μητσοτάκης-Λιγνάδης-Μενδώνη. Και εντός αυτού, η δημοκρατία και οι θεσμοί που ‘καλύπτουν’ δεν είναι παρά μία ‘ψευδεπίγραφη’ δημοκρατία.

3 Βλέπε σχετικά, Δεμερτζής Νίκος, ‘Πολιτική επικοινωνία, Διακινδύνευση, δημοσιότητα, διαδίκτυο,’ Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα, 2002, σελ. 246. Γεωργαράκης Ν.Γ.,- Δεμερτζής Ν., (επιμ.), ‘Το Πολιτικό πορτραίτο της Ελλάδας. Κρίση και η αποδόμηση του πολιτικού…ό.π., σελ. 559.

4 Ο χρήστης που ομνύει στο ‘Ν.Δ. Παιδεραστής’ δεν είναι έτσι παρά ένας ‘σταυροφόρος’ που επιζητεί, μαχόμενος δια του λόγου και της στόχευσης του λόγου, να ‘βάλει στο στόμα όλων αυτά που πιστεύει ο ίδιος.’ Ας είμαστε έτοιμοι: ‘Οι Νεοδημοκράτες παιδεραστές μας απειλούν όλους.’

5 Βλέπε σχετικά, Τσαλίκη Λίζα & Κοντογιάννη Σόνια, ‘Μέσα κοινωνικής δικτύωσης,’ στο:

6 Το δικαιικά-αξιακά προσδιορισμένο τεκμήριο της αθωότητας, έχει γίνει βορά της πολιτικής της άμεσης και δραστικής ονοματοδοσίας, της υποδόριας ευχαρίστησης για τα ‘πάθη των άλλων’ που παίζουν σε ζωντανή μετάδοση, της μακρινής και ετεροχρονισμένης δικαίωσης του ‘τα έλεγα εγώ για αυτόν’ (ό,τι είναι ‘ένοχος’).

7 Στο τουϊτερικό σύμπαν, το Ελυτικό ‘χρόνους πολλούς μετά την αμαρτία που την είπαν αρετή μέσα στις εκκλησίες και την ευλόγησαν,’ δίνει την θέση του στο ‘χρόνους πολλούς μετά την αμαρτία που την είπαν αρετή μέσα στο κόμμα (Νέα Δημοκρατία) και την ευλόγησαν.’  Σε αυτό το σύμπαν έτσι όπως συγκροτήθηκε με αφορμή την υπόθεση Λιγνάδη, δεν αρκεί το να αποδείξεις ό,τι δεν  είσαι ελέφαντας.

8 Το στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, Ειρήνη Κωνσταντίνου, αναπαρήγε την χυδαία και ανιστορική  αφήγηση για την Νέα Δημοκρατία που είναι ‘κόμμα παιδεραστών.’ Βλέπε σχετικά, ‘Παιδεραστία : Η ΝΔ καλεί Τσίπρα να διαγράψει στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ για συκοφαντική ανάρτηση,’ 26/02/2021, https://www.in.gr/2021/02/26/politics/paiderastia-nd-kalei-tsipra-na-diagrapsei-stelexos-tou-syriza-gia-sykofantiki-anartisi/ Σε αυτή την περίπτωση, ο δέκτης μετατρέπεται σε πομπό, ως δείγμα πολιτικής ορθοφροσύνης.

 

9 Βλέπε σχετικά, Ταγκυέφ Πιέρ-Αντρέ, ‘Ο λαϊκισμός στην Ευρώπη,’ Μετάφραση: Πανταζόπουλος Ανδρέας, Περιοδικό ‘Νέα Εστία,’ Τόμος 164^ος, Τεύχος 1816, Νοέμβριος 2008, σελ. 867.

¹⁰ Εντός  των ευρύτερων  συνδηλώσεων ενός λόγου εξόχως επιθετικού,  εάν η Νέα Δημοκρατία είναι το κόμμα-μήτρα των ‘διεστραμμένων παιδεραστών’ (‘τερατότητα’), τότε το ΠΑΣΟΚ της περιόδου της κοινωνικοικονομικής και πολιτικής κρίσης, υπήρξε, πολιτικώ τω τρόπω, ένα ‘σάπιο’ και ‘παρασιτικό’ κόμμα.

11 Όπως σημειώνει ο Δημήτρης Δουλγερίδης: «Ακόμη κι αυτός ο νέος αυριανισμός της ψηφιακής αρένας και του hashtag, αναγνωρίζει την καταγωγική μήτρα απ’ την οποία εκπορεύεται. Εκείνη που γέννησε τον καταγγελτικό κιτρινισμό, την άνευ αποδείξεων «αποκαλυπτική» δημοσιογραφία που εκκρίνει ως υποσύστημα το δόγμα του ηθικού πλεονεκτήματος». Βλέπε σχετικά, Δουλγερίδης Δημήτρης, ‘Το φως και το σκοτάδι,’ Εφημερίδα ‘Τα Νέα Σαββατοκύριακο,’ 27-28/02/2021, σελ. 6.,

Σίμος Ανδρονίδης