Υπουργικό Συμβούλιο: Οκτώβριο και κάθε πέντε χρόνια οι εκλογές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση

Ο νέος εκλογικός νόμος για την Τοπική Αυτοδιοίκηση αποτέλεσε ένα από τα βασικά ζητούμενα στη σημερινή ατζέντα του υπουργικού συμβουλίου, προκειμένου να διορθωθούν αρρυθμίες στο υφιστάμενο σύστημα ανάδειξης των αιρετών, αλλά κυρίως να θεραπευθούν οριστικά ζητήματα «ακυβερνησίας» των δήμων.

Για το λόγο αυτό, οι προωθούμενες αλλαγές αναμένεται να ψηφιστούν άμεσα και σίγουρα εντός του Φεβρουαρίου, καθώς ο Υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης και ο Υπουργός Αναπληρωτής, Στέλιος Πέτσας παρουσίασαν σήμερα στους συναδέλφους τους τις σχετικές νομοθετικές πρωτοβουλίες αφενός για την εκλογή δημοτικών και περιφερειακών Αρχών και αφετέρου για το σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου Φορέων Γενικής Κυβέρνησης.

Με δεδομένη, μάλιστα, την πρόσφατη εμπειρία των αυτοδιοικητικών εκλογών του 2019, οπότε και διαπιστώθηκαν μεγάλα προβλήματα στην εκλογή δημοτικών και περιφερειακών Αρχών -με αιχμή του δόρατος την εξασφάλιση της πλειοψηφίας στα συμβούλια- με το προτεινόμενο νομοσχέδιο επιλύεται μια σειρά ανάλογων ζητημάτων που έχουν προκύψει μετά την εφαρμογή του νόμου της λεγόμενης «απλής αναλογικής» («Κλεισθένης»).

Θεραπεία στην ακυβερνησία

Υπενθυμίζεται ότι με τον «Κλεισθένη», στη συντριπτική πλειοψηφία των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης της χώρας, ο Δήμαρχος και ο Περιφερειάρχης δεν είχαν ούτε την πλειοψηφία στα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια, ούτε και καμία δυνατότητα άσκησης της πολιτικής για την οποία ψηφίστηκαν από το εκλογικό Σώμα.

Για την αντιμετώπιση του επείγοντος προβλήματος, η Κυβέρνηση αμέσως μετά την εκλογή της με νομοθετικές πρωτοβουλίες κατάφερε να διασφαλίσει την ομαλή λειτουργία των Ο.Τ.Α., εξασφαλίζοντας την πλειοψηφία του Δημάρχου και του Περιφερειάρχη στην οικονομική επιτροπή και στην επιτροπή ποιότητας ζωής. Παράλληλα, μεταφέρθηκε σειρά κρίσιμων αρμοδιοτήτων στις επιτροπές του Δήμου και της Περιφέρειας, ενώ απαλείφθηκε ο κίνδυνος οι Ο.Τ.Α. Α’ και Β’ Βαθμού να μείνουν χωρίς τεχνικό πρόγραμμα και χωρίς προϋπολογισμό με σοβαρές επιπτώσεις στη καθημερινή λειτουργία τους.

Πρεμιέρα το 2023

Η αντικατάσταση της λεγόμενης «απλής αναλογικής» και η επαναφορά της πλειοψηφίας του Δημάρχου και του Περιφερειάρχη στο Συμβούλιο ήταν κεντρική προεκλογική δέσμευση της Νέας Δημοκρατίας. Με γνώμονα τη δέσμευση αυτή, το νέο εκλογικό σύστημα για την εκλογή Δημοτικών και Περιφερειακών Αρχών, το οποίο θα εφαρμοστεί στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2023 εγγυάται αυξημένη νομιμοποίηση του Δημάρχου ή του Περιφερειάρχη και εξασφάλιση πλειοψηφίας στα αιρετά όργανα, σύμφωνα με το προτεινόμενο νομοσχέδιο.

Οι αλλαγές στις αυτοδιοικητικές κάλπες

Στα βασικά του σημεία το σχέδιο νόμου του ΥΠΕΣ προβλέπει ότι:

· Επαναφέρεται η 5ετής θητεία για τους Δημάρχους και Περιφερειάρχες που θα εκλεγούν τον Οκτώβριο του 2023.

· Μειώνεται οριακά ο αριθμός των μελών του Δημοτικού και του Περιφερειακού Συμβουλίου.

· Το όριο εκλογής από τον πρώτο γύρο τίθεται στο 43%, 1% μεγαλύτερο από αυτό που ίσχυσε στις εκλογές του 2006.

· Εξασφαλίζεται κατά κανόνα τουλάχιστον η εκλογή των 3/5 των μελών του Συμβουλίου στον νικητή των εκλογών.

· Τίθεται όριο 3% για τη εκλογή Δημοτικού ή Περιφερειακού Συμβούλου, το οποίο είναι ευθυγραμμισμένο με το ισχύον στις βουλευτικές εκλογές.

· Καταργείται η ξεχωριστή κάλπη για την εκλογή των «κοινοτικών Αρχών» η οποία δημιούργησε έναν de facto τρίτο βαθμό αυτοδιοίκησης παρά τη ρητή πρόβλεψη του Συντάγματος.

· Εναρμονίζεται η πλειοψηφία του Δημάρχου στα Συμβούλια Δημοτικών Κοινοτήτων με πληθυσμό μεγαλύτερο των 500 κατοίκων.

· Σε μικρότερες Δημοτικές Κοινότητες ο εκπρόσωπός τους εκλέγεται από ενιαία λίστα υποψηφίων και εκτός συνδυασμών.

· Τίθεται καταληκτική ημερομηνία η 30η Ιουνίου για την κατάρτιση των συνδυασμών, ώστε να υπάρχει πλήρης έλεγχος των εκλογικών δαπανών και να είναι εγκαίρως γνωστοί στο εκλογικό Σώμα οι υποψήφιοι.

Η ώρα της κάλπης

Σύμφωνα με πληροφορίες του protothema.gr, εξετάζεται ακόμη ο χρόνος των εκλογών να είναι προκαθορισμένος, δηλαδή η διενέργεια των αυτοδιοικητικών εκλογών να γίνεται κάθε Οκτώβριο στο τέλος της πενταετίας.

Παράλληλα, στις προωθούμενες ρυθμίσεις είναι και η μείωση των αριθμών των συμβούλων. Συγκεκριμένα:

· Στην Περιφέρεια Αττικής από 101 σε 71 περιφερειακούς συμβούλους

· Στο δήμο Αθηναίων από 49 σε 41 δημοτικούς συμβούλους, ενώ

· στις υπόλοιπες περιφέρειες και τους δήμους, η μείωση του αριθμού των συμβούλων θα γίνει αναλογικά με τον πληθυσμό.

Επιπλέον, στα υπό εξέταση ζητήματα εντάσσεται και η τυχόν θέσπιση ορίου ασφαλείας (και σε ποιο ποσοστό), στην περίπτωση που κάποιος υποψήφιος δήμαρχος ή περιφερειάρχης πιάσει το 43% από τον πρώτο γύρο, προκειμένου να διασαφηνίζεται αν στην περίπτωση αυτή θα υπάρξει ή όχι δεύτερος και τελικός γύρος.

Χρονοδιάγραμμα και τελευταίες πινελιές

Οι νομοθετικές αλλαγές στο αυτοδιοικητικό τοπίο αναμένεται να τεθούν σε δημόσια διαβούλευση το πρώτο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου και ακολούθως να συζητηθούν στις Επιτροπές της Βουλής, ώστε το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών να έχει εισαχθεί προς ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου.

Στο ενδιάμεσο, ο Υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης συνεχίζει αδιάκοπα τις επαφές με δημάρχους, περιφερειάρχες και μέλη της αυτοδιοικητικής κοινότητας σε όλη τη χώρα, προκειμένου -σε περίπτωση που προκύψει από τις κατ’ ιδίαν συζητήσεις και σε συνεννόηση με τον Πρωθυπουργό- να υπάρξουν κάποιες τελευταίες διορθωτικές πινελιές πριν το νομοσχέδιο μπει στην αίθουσα της Ολομέλειας.

protothema.gr