Πώς και έγιναν αυτά εδώ;
Του Γιώργου Σιακαντάρη
Κάτι ανάλογο έγραψε πολύ αργότερα και ο Φίλιπ Ροθ στη Συνωμοσία κατά της Αμερικής (μετάφραση Ηλίας Μαγκλίνης, εκδόσεις Πόλις).
Πολλές φορές η λογοτεχνία απαντά στα πολιτικά ερωτήματα, αν όχι καλύτερα, τουλάχιστον νωρίτερα. Στην Ελλάδα δεν έχει βρεθεί μυθιστοριογράφος να γράψει ένα βιβλίο για την περίπτωση που ο κ. Τσίπρας δεν συναντούσε τον κ. Καμμένο. Και δεν έχει βρεθεί όχι γιατί δεν έχουμε ικανούς συγγραφείς, αλλά γιατί κάτι τέτοιο θα ξεπερνούσε και τη λογοτεχνική φαντασία.
Η συνεργασία Τσίπρα – Καμμένου φαντάζει ως ιστορικό παράδοξο. Το κόμμα που προερχόταν από τους κόλπους της Ανανεωτικής Αριστεράς, ο πρώτος γνήσιος φιλοευρωπαϊκός χώρος, ο πιο αντιεθνικιστικός χώρος, η πιο επικεντρωμένη στην αυταξία των ατομικών δικαιωμάτων πολιτική ομάδα συναντήθηκε με το πιο αντιευρωπαϊκό κόμμα, το κόμμα της συνωμοσιολογίας και των ψεκασμών, το κόμμα της φοβίας έναντι του εθνικά, σεξουαλικά, θρησκευτικά και εθνικά διαφορετικού. Αλήθεια μπορούσαν να συμβούν αυτά εδώ;
Μπορούσαν και παραμπορούσαν.
Η συνεργασία Τσίπρα – Καμμένου στηρίχθηκε στο πάθος για την εξουσία του κ. Τσίπρα που ποτέ δεν είχε ονειρευτεί κάτι τέτοιο. Στηρίχθηκε όμως και στην αναζήτηση της απόλυτης εξουσίας από τον κ. Καμμένο, ο οποίος ναι μεν είχε καθίσει στην υπουργική καρέκλα, αλλά δεν είχε νιώσει και την ηδονή του πολιτικά κυρίαρχου.
Οι παρεμβάσεις της συζύγου του και του ιδίου όπως καθόλα δείχνουν, το αποδεικνύουν.
Χαρακτηριστικό δείγμα της αντίληψής του για τη νομή της εξουσίας ήταν ο τρόπος που στο αεροπλάνο, χαμογελαστός, επιδείκνυε ειρωνικά τα «ΝΕΑ» νομίζοντας πως κρατά στα χέρια του το τελευταίο τους φύλλο. Με αυτόν συνεργάστηκε ο ΣΥΡΙΖΑ.
Μακριά από μένα η αντίληψη πως οι δυο χώροι ήταν το ίδιο. Ηδη αναφέρθηκα στις καταβολές του ΣΥΡΙΖΑ που ήταν πολύ διαφορετικές απ’ αυτές των ΑΝΕΛ.
Το πρόβλημα αφορά τα μεγάλα κενά του ελληνικού πολιτικού συστήματος.
Για παράδειγμα ποτέ στη χώρα μας δεν εκφράστηκαν καθαρά οι δυο πόλοι της μεταπολεμικής ευρωπαϊκής ευημερίας, η σοσιαλδημοκρατία και η κεντροδεξιά. Στη διαμάχη ορθόδοξου φιλοσοβιετικού κομμουνισμού και ευρωκομμουνισμού άνετα επικράτησε ο πρώτος.
Ο φιλοευρωπαϊσμός της Δεξιάς δεν είχε τις καταβολές του στον Διαφωτισμό αλλά στην ανάγκη προστασίας του μεταπολεμικού ελληνικού αυταρχικού κράτους από την «κομμουνιστική απειλή».
Ενα πολιτικό σύστημα γεμάτο «απουσίες και κενά».
Σε συνδυασμό με το ό,τι μετά το 1990 σ’ όλο τον κόσμο και όχι μόνο στην Ελλάδα – για λόγους που δεν μπορώ να αναλύσω εδώ – είτε κυβερνούσε η απισχνημένη ιδεολογικά σοσιαλδημοκρατία είτε η αδιάφορη ιδεολογικά Κεντροδεξιά δύσκολα διακρίνονταν οι διαχωριστικές γραμμές, όλα αυτά έδωσαν τη δυνατότητα στον ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ να αδιαφορήσει για τους πολιτικούς και ιδεολογικούς διαχωρισμούς για να επικαλεστεί τα «ηθικά πλεονεκτήματα».
Οπου όμως η ηθικολογία υποκαθιστά την ιδεολογία και την πολιτική, εκεί γεννιούνται τέρατα.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ όχι μόνο ως πρακτική αλλά και ως πολιτική ανάγκη ήταν ένα τέρας. Ενα τέρας που δυστυχώς γεννήθηκε από τον γάμο όλων αυτών των εσωτερικών και εξωτερικών κενών. Εύχομαι να μη ξαναγεννηθεί κάτι παρόμοιο.
Ο Γιώργος Σιακαντάρης είναι συγγραφέας και δρ Κοινωνιολογίας.
Τελευταίο βιβλίο του, η μελέτη «Το πρωτείο της δημοκρατίας – Σοσιαλδημοκρατία μετά τη σοσιαλδημοκρατία»
