Σύνοδος Κορυφής: Ηχηρή απάντηση των «28» στην Τουρκία
Στοχευμένες κυρώσεις
Στην Σύνοδο Κορυφής που βρίσκεται σε εξέλιξη, οι «28» ηγέτες της ΕΕ φέρεται να συμφώνησαν τελικά, σύμφωνα με πληροφορίες από τις Βρυξέλλες, στο θέμα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι «28» θα υιοθετήσουν ένα σκληρότερο κείμενο από το αρχικό «χλιαρό» σχέδιο συμπερασμάτων των Βρυξελλών, καθώς Αθήνα και την Λευκωσία πίεσαν προς αυτή την κατεύθυνση: Να ληφθούν δηλαδή από την ΕΕ μέτρα που θα στείλουν ένα σαφές και ισχυρό μήνυμα αποτροπής ενάντια στην προκλητικότητα και τις παράνομες γεωτρήσεις της Άγκυρας εντός της κυπριακής ΑΟΖ.
Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έκανε ένα βήμα πιο μπροστά από την απόφαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων στο θέμα των παράνομων δραστηριοτήτων της Τουρκίας στην Κυπριακή ΑΟΖ, καθώς στο κείμενο που εγκρίθηκε, υιοθετήθηκε σε επίπεδο ηγετών η εν λόγω απόφαση και επιπλέον γίνεται λόγος και για «στοχευμένα μέτρα», πέραν της καταδίκης της Τουρκίας και της υποστήριξης της πρόσκλησης για την επιβολή «κατάλληλων μέτρων» και κατά προσώπων, όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο, εκφράζει την ανησυχία του για τη μη ανταπόκριση της Αγκυρας στα μηνύματα να σταματήσει αυτές τις δραστηριότητες, επισημαίνει τις άμεσες αρνητικές επιπτώσεις που θα έχουν αυτές στις ευρωτουρκικές και καλεί την Τουρκία να δείξει αυτοσυγκράτηση και να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου.
Οι πιθανές κυρώσεις στην Τουρκία
Σύμφωνα με πληροφορίες από πηγές των Βρυξελλών ανάμεσα στις προτάσεις που βρίσκονται στο τραπέζι για κυρώσεις, είναι η περικοπή των προενταξιακών κονδυλίων προς την Τουρκία, η μη περαιτέρω αναµόρφωση της τελωνειακής ένωσης, η αναστολή των συναντήσεων του Συµβουλίου Υψηλού Επιπέδου και το «πάγωµα» όλων των κεφαλαίων.
Αντίστοιχα, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής ∆ράσης αναμένεται να προτείνει συγκριμένα μέτρα για τις παράνομες δράσεις της Τουρκίας. Το επικρατέστερο σενάριο είναι οι προτάσεις να κινηθούν στο ίδιο πλαίσιο µε τα μέτρα που επιβλήθηκαν για την Κριµαία, όπως κυρώσεις σε βάρος της εταιρείας, συλλήψεις υπευθύνων της εταιρείας ή απαγόρευση εισόδου συγκεκριμένων προσώπων στην ΕΕ.
Για πρώτη φορά υιοθετήθηκαν «στοχευμένα μέτρα»
Το ευρωπαϊκό συμβούλιο αφού καταδίκασε τις παράνομες πρακτικές της Τουρκίας και τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο από τον Μάρτιο του 2018, επιβεβαιώνει τις προηγούμενες αποφάσεις ευρωπαϊκού συμβουλίου αλλά και του συμβουλίου Γενικών υποθέσεων.
Επιπλέον οι «28» εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες για τις παράνομες ενέργειες εξόρυξης στην Ανατολική Μεσόγειο και καταδικάζουν το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει ανταποκριθεί στις επανειλημμένες εκκλήσεις για να σταματήσει.
Παράλληλα, υπογραμμίζει τις σοβαρές άμεσες αρνητικές συνέπειες στις ευρωτουρκικές σχέσεις, καλεί την Τουρκία να δείξει αυτοσυγκράτηση να σεβαστεί κυριαρχικά δικαιώματα και την καλεί να απέχει από αυτές τις ενέργειες.
Ωστόσο στο τελικό κείμενο συμπεριελήφθη και μια πιο σκληρή διατύπωση. Μιλά για «κατάλληλα μέτρα χωρίς καθυστέρηση συμπεριλαμβανομένων στοχευμένων μέτρων».
Αυτή η διατύπωση προϊδεάζει για μέτρα κατά προσώπων και ο όρος «στοχευμένα μέτρα» υιοθετείται για πρώτη φορά.
Μογκερίνι: Μπορεί να υπάρχουν και ευρύτεροι κίνδυνοι
Παράλλλα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει ότι θα παρακολουθεί την εξέλιξη και θα επανέλθει στο ζήτημα όπως πρέπει. Προφανώς αυτό θα γίνει στο επόμενο συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ στα μέσα Ιουλίου. Η επίτροπος Εξωτερικών Υποθέσεων Φεντερίκα Μογκερίνι τόνισε πως έχουν έχει ήδη αρχίσει να υποβάλλονται σε επεξεργασία τα μέτρα κατά της Τουρκίας τα οποία θα συμπεριληφθούν και στην έκθεση των που θα υποβάλει. Αίσθηση ωστόσο προκάλεσε το γεγονός ότι η Φ. Μογκερίνι επιβεβαίωσε ότι «μπορεί να υπάρχουν και ευρύτεροι κίνδυνοι» στην περιοχή από την τουρκική προκλητικότητα και ενημέρωσε τους «28» για τα επόμενα βήματα.
Ο Αναστασιάδης ενημέρωσε για την τουρκική προκλητικότητα
Ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης, μιλώντας στη Σύνοδο Κορυφής, ευχαρίστησε για την αλληλεγγύη που είχε ως τώρα από την Ευρωπαϊκή Ένωση και αναφέρθηκε σε όλες τις ενέργειες που έχουν κάνει οι Τούρκοι όχι μόνο τους μήνες του 2018 που είχαν λάβει προειδοποιήσεις από την Ευρώπη αλλά ειδικά τις τελευταίες ημέρες που ανακοίνωσαν γεωτρύπανα και εξορύξεις.
Τσίπρας: Αν δεν πάρουμε στοχευμένα μέτρα η Αγκυρα δεν θα πάρει το μήνυμα που πρέπει
Από την πλευρά του, ο Ελληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας τόνισε πως «αν δεν υπάρξει σαφές μήνυμα με αναφορά σε στοχευμένα μέτρα δεν θα λάβει η Τουρκία το μήνυμα που πρέπει».
Εκανε λόγο για «παραβίαση του διεθνούς δικαίου» και για «συμπεριφορά που δε μπορεί να γίνει ανεκτή».
«Αν δεν υπάρξει αντίδραση, οι προκλητικές ενέργειες μπορεί να επεκταθούν» προειδοποίησε ο Αλ. Τσίπρας σημειώνοντας πως τόσο οι ελληνικές αρχές, όσο και οι κυπριακές ποτέ δεν είχαν κλείσει την πόρτα του διαλόγου. Μάλιστα θύμισε ότι παλαιότερα η Αθήνα αλλά και πρόσφατα η Λευκωσία είχαν προτείνει την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, αλλά η τουρκική συμπεριφορά συνεχίζει να είναι παραβατική.
«Η πίεση στην Τουρκία και όλα αυτά τα μέτρα λαμβάνονται ώστε να τερματίσει τις προκλήσεις η Τουρκία και να κάτσει ξανά στο τραπέζι και να συζητήσει το Κυπριακό στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που είναι και η μόνη βιώσιμη επιλογή για επίλυση του Κυπριακού» είπε ο Αλ. Τσίπρας. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο Ελληνας πρωθυπουργός επεσήμανε ακόμη πως αν η ΕΕ δείχνει αλληλεγγύη στην Ουκρανία ή σε άλλες χώρες, είναι πολύ σημαντικό να υπάρξει αλληλεγγύη στην Κυπριακή δημοκρατία που είναι κράτος μέλος της ΕΕ. «Είναι θέμα αξιοπιστίας της ΕΕ και όχι μόνο αλληλεγγύης» πρόσθεσε και συμπλήρωσε ότι είναι και ευρωπαϊκό θέμα «από τη στιγμή που υπάρχουν και γαλλικές και ιταλικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στα οικόπεδα της ΑΟΖ Κύπρου».
Ποιοι ήταν υπέρ και ποιοι κατά του σκληρού κειμένου κατά Τουρκίας
Τις ελληνικές και κυπριακές θέσεις υποστήριξαν οι μεσογειακές χώρες (Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία) ενώ διαφοροποιήθηκαν αρχικά Ολλανδία και Γερμανία -χώρες με μεγάλες επενδύσεις στην Τουρκία – οι οποίες επιζητούσαν ηπιότερες διατυπώσεις αλλά τελικώς συμμορφώθηκαν στη «γραμμή» των «28».
Το κείμενο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει και επιβεβαιώνει τα προηγούμενα συμπεράσματα του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένων αυτών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 22ας Μαρτίου 2018, που καταδικάζουν έντονα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο Πέλαγος.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τις τρέχουσες παράνομες εξορυκτικές δραστηριότητες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και εκφράζει την λύπη του για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει ακόμη απαντήσει στις επανειλημμένες εκκλήσεις της ΕΕ να σταματήσει αυτές τις δραστηριότητες. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τις σοβαρές άμεσες αρνητικές επιπτώσεις που έχουν αυτές οι παράνομες ενέργειες σε ολόκληρο το εύρος των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση, να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και να απέχει από τέτοιου είδους ενέργειες. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επικυρώνει την πρόσκληση προς την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να υποβάλουν χωρίς καθυστέρηση επιλογές για κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των στοχευμένων μέτρων.
Η ΕΕ θα συνεχίσει να παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις και είναι έτοιμη να ανταποκριθεί κατάλληλα και με πλήρη αλληλεγγύη προς την Κύπρο. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί το ζήτημα και θα επανέλθει αναλόγως.»
