Αεροδρόμιο Αθηνών: Στόχος για 50 εκατ. επιβάτες έως το 2046

Τον υπερδιπλασιασμό της επιβατικής κίνησης στον αερολιμένα Σπάτων προβλέπει η διοίκηση του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ). Με βάση τις νέες προβλέψεις που έγιναν για να υπολογισθεί το αναθεωρημένο τίμημα σχετικά με την 20ετή παράταση της σύμβασης παραχώρησης του αερολιμένα, η διαχειρίστρια εταιρεία –ο ΔΑΑ– θα πρέπει να είναι έτοιμη έως το 2046 να μπορεί να εξυπηρετεί 50 εκατ. επιβάτες κάθε χρόνο.

Αυτή η επιβατική κίνηση είναι υπερδιπλάσια της σημερινής. Το 2017 εξυπηρετήθηκαν 21,7 εκατ. επιβάτες. Φέτος η κίνηση εμφανίζεται αυξημένη κατά 10% το πρώτο οκτάμηνο. Με βάση αυτό το στοιχείο, εκτιμάται ότι θα διακινηθούν περίπου 24 εκατ. επιβάτες το 2018. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, ο ΔΑΑ θα πλησιάζει το όριο του 90% της χωρητικότητας του αερολιμένα, που είναι 26 εκατ. επιβάτες. Σύμφωνα με τη σύμβαση του 1996, όταν ο ΔΑΑ προσεγγίζει συγκεκριμένα όρια όσον αφορά την κίνηση, πρέπει να δρομολογεί συμφωνημένες επενδύσεις που αυξάνουν τη χωρητικότητα. Το προηγούμενο όριο ήταν η διακίνηση 18,9 εκατ. επιβατών.

Με τη νέα σύμβαση επέκτασης της περιόδου παραχώρησης του αερολιμένα, ο ΔΑΑ καλείται να «χτίσει» τουλάχιστον έναν ακόμη αερολιμένα. Στελέχη του ΔΑΑ που γνωρίζουν καλά το θέμα αναφέρονται σε επενδύσεις 1,5 δισ. ευρώ σε βάθος 20ετίας, προκειμένου να υποδεχθεί την προβλεπόμενη κίνηση. Ωστόσο, αυτό που φαίνεται να επείγει είναι η δημιουργία νέου τερματικού σταθμού που θα αυξήσει τη χωρητικότητα σε περισσότερο από 30 εκατ. επιβάτες κατ’ έτος. Ο νέος τερματικός σταθμός αναμένεται να κοστίσει περίπου 500 εκατ. ευρώ και να καλύψει τις πιεστικές ανάγκες σε υποδομές υποδοχής επιβατών που παρατηρούνται κυρίως τους θερινούς μήνες.

Η αλλαγή των οικονομετρικών μεγεθών του ΔΑΑ ήταν ο δεύτερος παράγοντας που οδήγησε στη μεγάλη αύξηση του τιμήματος της 20ετούς παράτασης ισχύος της σύμβασης παραχώρησης του αερολιμένα. Υπενθυμίζεται ότι η αρχική σύμβαση προέβλεπε τίμημα 487 εκατ. ευρώ (600 εκατ. ευρώ με ΦΠΑ), ενώ η νέα που αναμένεται να υπογραφεί έως τα τέλη του έτους, κατόπιν παρεμβάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ανήλθε σε 1,115 δισ. ευρώ (1,382 δισ. ευρώ με ΦΠΑ).

Σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές, τα επιπλέον περίπου 630 εκατ. ευρώ προήλθαν λόγω αλλαγής των προεξοφλητικών επιτοκίων, σχεδόν κατά δύο τρίτα στο επιπρόσθετο τίμημα, αλλά και της προβλεπόμενης κίνησης στο αεροδρόμιο, σχεδόν κατά ένα τρίτο. Η μείωση των προεξοφλητικών επιτοκίων βοήθησε στην αύξηση του τιμήματος κατά περίπου 380 εκατ. ευρώ. Στην αρχική σύμβαση τα προεξοφλητικά επιτόκια είχαν υπολογιστεί με βάση τις αποδόσεις του 10ετούς ομολόγου το 2015, ενώ στη δεύτερη περίπτωση υπολογίσθηκαν με βάση τις αποδόσεις του 2017, όπου είχε σημειωθεί σημαντική αποκλιμάκωση.

Σημειώνεται ότι η μέση απόδοση του 10ετούς κρατικού ομολόγου, μεταξύ των περιόδων 2015 και 2017, είχε διαφορά περίπου 240 μονάδων βάσης. Από 8,4% που διαμορφώθηκε το 2015 υποχώρησε στο 6% κατά τη διάρκεια της περασμένης χρονιάς.

Η αλλαγή των οικονομετρικών μεγεθών του ΔΑΑ συνέβαλε με επιπλέον 250 εκατ. ευρώ. Ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε τη διακίνηση κατ’ ανώτατο όριο 36 εκατ. επιβατών στα τέλη της περιόδου παραχώρησης, αντί 50 εκατ. που προβλέπει το αναθεωρημένο σχέδιο. Προς αυτήν την κατεύθυνση, η KPMG, που ήταν ο σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ στον υπολογισμό του εύλογου τιμήματος, απέδωσε τη μεταβολή στην απότομη αύξηση της κίνησης στο ΔΑΑ τα έτη 2016 και 2017. Η εταιρεία στη νέα αξιολόγηση του εύλογου τιμήματος για την 20ετή παράταση του δικαιώματος εκμετάλλευσης του αερολιμένος Σπάτων έδωσε τίμημα που ανέρχεται σε 1,065 δισ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), ενώ η Νomura, που επίσης έλεγξε το εύλογο του τιμήματος, έδωσε τίμημα μεταξύ 1,1 και 1,2 δισ. ευρώ. Τελικά, οι ενδιαφερόμενοι προσέφεραν τίμημα οριακά πάνω από το 1,1 δισ. ευρώ, που είχαν δώσει και οι δύο σύμβουλοι του ΤΑΙΠΕΔ. Η ΚPMG αξιοποίησε τη μέθοδο υπολογισμού των μελλοντικών μισθωμάτων, ενώ η Nomura αξιοποίησε πολλαπλές μεθόδους, όπως π.χ. προεξόφλησης χρηματορροών, συγκριτικών συναλλαγών κ.ά.

Η διαδικασία αποδοχής της νέας πρότασης από τη διοίκηση του Ταμείου αποκρατικοποιήσεων ήταν επίπονη διαδικασία. Χρειάστηκαν δύο μαραθώνιες συνεδριάσεις που έγιναν διαφορετικές ημέρες, προκειμένου να αποφευχθούν «κακοτοπιές» αντίστοιχες με εκείνες που επέφεραν οι κοινοτικές υπηρεσίες στις αρχές του περασμένου καλοκαιριού, με την αλλαγή του προσφερόμενου τιμήματος από την πλευρά του ΔΑΑ, έτσι ώστε η 20ετής επέκταση της σύμβασΉς του να λάβει τις ευλογίες της Ε.Ε. (DG Comp) και να μη θεωρηθεί (αθέμιτη) κρατική ενίσχυση.

Πιέζει ο χρόνος

Παρά τον υπερδιπλασιασμό του τιμήματος, η διοίκηση του ΔΑΑ «τρέχει» να προλάβει να κλείσει τη συμφωνία παράτασης της παραχώρησης του αερολιμένα πριν από το τέλος του έτους. Πρώτον, για να αποφύγει μια εκλογική χρονιά όπως είναι το 2019 και, δεύτερον, επειδή είναι σίγουρο ότι θα αλλάξουν εκ νέου τα οικονομετρικά μεγέθη του ΔΑΑ, που πιθανόν να οδηγήσιουν σε νέα αύξηση του τιμήματος. Ετσι, σήμερα καταβάλεται μεγάλη προσπάθεια για να εξασφαλισθούν εγκαίρως οι εγκρίσεις από τις αρμόδιες αρχές (Ελεγκτικό Συνέδριο, Ε.Ε., Βουλή), αλλά και για να «κλειδώσει» η σχετική χρηματοδότηση.

Ο ΔΑΑ, έχοντας διαθέσιμα περίπου 600 εκατ. ευρώ, αναζητεί περίπου 650 εκατ. ευρώ για την ολοκλήρωση της συναλλαγής. Σημειώνεται ότι το καταβαλόμενο ποσό υπολείπεται του 1,38 δισ. ευρώ, αφού ένα μέρος του ΦΠΑ θα συμψηφιστεί με οφειλές του Δημοσίου.

Οι μέτοχοί του, πέρα από το ελληνικό Δημόσιο (55%), φαίνονται ενθουσιασμένοι με την επένδυση. Η εταιρεία, ακόμη και στη χειρότερη χρονιά (2013), όταν όλος ο πλανήτης είχε δει στις οθόνες της τηλεόρασης την Αθήνα κυριολεκτικά να καίγεται, είχε καθαρά κέρδη 59 εκατ. ευρώ. Ετσι, τόσο οι Καναδοί της PSP όσο και η οικογένεια Κοπελούζου, που ελέγχουν αθροιστικά το 45%, όχι μόνον επιθυμούν την επέκταση της σύμβωσης παραχώρησης, αλλά είναι σίγουρο ότι θα επιδιώξουν και την αύξηση της συμμετοχής στον ΔΑΑ κατά την πώληση του 30% του ΤΑΙΠΕΔ. Προς αυτήν την κατεύθυνση δεν αποκλείεται να συμπράξει και η Fraport, αποκτώντας μειοψηφική συμμετοχή.

Kathimerini.gr