Από την οικονομική κρίση στην ανάπτυξη του ανθρωπισμού

Ολοκληρώθηκε και η επεξεργασία των προτάσεων που κατατέθηκαν στο πλαίσιο της Ημερίδας με θέμα: «Από την οικονομική κρίση στην ανάπτυξη του ανθρωπισμού – Ευκαιρίες, προτάσεις και δυναμικές» που διοργανώνει ο Ροταριανός Όμιλος Ηρακλείου και η Περιφέρεια Κρήτης – Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου, στο Ηράκλειο, τα οποία και είναι:

Μέρος Ι.

1. Η οικονομική κρίση οδήγησε τους τοπικούς φορείς στην ανάπτυξη δράσεων ανθρωπιστικού περιεχομένου σε ένα μεγάλο φάσμα ενεργειών
2. Η Περιφέρεια Κρήτης εκπονεί και επικαιροποιεί ολοκληρωμένου χαρακτήρα σχέδιο δράσης
3. Η Τ.Α. πρώτου και δεύτερου βαθμού συνεργάστηκαν και συνεργάζονται στενά και δημιουργικά ώστε να προσφέρεται το μέγιστο δυνατόν αποτέλεσμα.
4. Παρουσιάστηκαν θετικά παραδείγματα και καλές πρακτικές στους Δήμους Λαρισσαίων και Τρικκαίων, όπου η τεχνολογίες μπορούν να «πολλαπλασιάσουν» το κοινωνικό αποτέλεσμα.
5. Τα μεγάλα προβλήματα που προκύπτουν εμφανίζονται όταν οι φορείς της ΤΑ καλούνται να συνεργαστούν με την Κεντρική Διοίκηση. Ενδεικτικά είναι τα νέα όρια φτώχειας για τους ωφελούμενους, οι περικοπές και αλλαγές στη χρηματοδότηση δράσεων ανθρωπιστικού χαρακτήρα, μεγάλες καθυστερήσεις πληρωμών, που σε πολλές περιπτώσεις λειτούργησε αντίθετα ως προς το υπό στόχευση αποτέλεσμα.
6. Σήμερα οι ΟΤΑ Α Βαθμού λειτουργούν σε συνεργασία με τοπικούς φορείς ένα σύνολο κοινωνικών δομών (κοινωνικά Ιατρεία, Κοινωνικά Εστιατόρια, κοινωνικά φαρμακεία κλπ). Η προσφυγική κρίση επιβάρυνε το φόρτο και ευθύνη των φορέων ΤΑ Α’ Βαθμού, παρόλα αυτά επιτυγχάνεται με επιτυχία η κοινωνική ειρήνη. Θετικό παράδειγμα η λειτουργία του Κέντρου Ασυνόδευτων προσφύγων παιδιών από το Δήμο Ανωγείων, του τρόπου με τον οποίο η τοπική κοινωνία το στηρίζει. Τα προβλήματα προκύπτουν από την ασυνέπεια της Κεντρικής Διοίκησης με τους τοπικούς φορείς.
7. Ο φορείς ΤΑ θα πρέπει να αναπτύξουν τις ικανότητές τους ώστε να συνεργάζονται με αποτελεσματικότητα με εθελοντικούς φορείς ώστε να μεγιστοποιείται το κοινωνικό αποτέλεσμα.
8. Είναι εξίσου σημαντικό οι ενεργές οργανώσεις (ΜΚΟ) και εθ. Ομάδες να αναπτύξουν πνεύμα συνεργασίας κυρίως μεταξύ τους. Είναι αδήριτη η μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και διεισδυτικότητα των οργανώσεων σε σχέση με τον Δημόσιο τομέα στην επίλυση άμεσων και κατεπειγουσών αναγκών που προκύπτουν. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να υποκαθιστούν τις εκ του νόμου υποχρεώσεις του Δημοσίου τομέα στο πεδίο.
9. Η ευκαιρία που προβάλει μέσα από την οικονομική κρίση και την ανάπτυξη του ανθρωπισμού σήμερα, είναι η ανάγκη για επανατοποθέτηση όλων σε ότι αφορά τις δράσεις αλληλεγγύης και εθελοντισμού, και της ενδυνάμωσης των φορέων και ΜΚΟ στα νέα κοινωνικά και οικονομικά δεδομένα.
10. Θα πρέπει όλοι οι φορείς Αυτοδιοίκησης Α’ & Β’ Βαθμού να καταρτίσουν μητρώο οργανώσεων στο πλαίσιο οργανωτικών ικανοτήτων των οργανώσεων ώστε να ξεκινήσει να χτίζεται ένα πλαίσιο συνεργασίας τοπικής Αυτοδιοίκησης και οργανώσεων ή και εθελοντικών Ομάδων.

Μέρος ΙΙ.

1. Είναι μεγάλη η ανάγκη εκπαίδευσης των στελεχών των οργανώσεων στον εθελοντισμό, την παροχή υπηρεσιών, και την αλληλεγγύη. Σήμερα εμφανίζεται λόγω της οικ. κρίσης μια νέα πραγματικότητα στις οργανώσεις τα εθελοντικά δίκτυα αλλά και τις μικρότερες ομάδες συνέπεια της οικονομικής κρίσης.
2. Επιπλέον εμφανίζεται μεγάλη η ανάγκη ενδυνάμωσης των φορέων σε κατάρτιση (capacity building) σε ότι αφορά την οργάνωση και διαχείριση ΜΚΟ.
3. Πόροι δεν υπάρχουν (κρατική χρηματοδότηση, πολύ χαμηλά επίπεδα υποστήριξης από τον Ιδιωτικό τομέα, συνεισφορά πολιτών). Παράλληλα, εμφανίζεται ιδιαίτερα μεγάλος αριθμός ΜΚΟ σε σχέση με τον πληθυσμό.
4. Πρέπει να συζητηθεί «ανοιχτά» πλέον η έννοια της «Φιλανθρωπίας» του εθελοντισμού και διαχείρισης εθελοντών, αλλά και της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Τα δεδομένα αλλάζουν διαρκώς και οι οργανώσεις πρώτες πρέπει να μειώσουν το «χάσμα γνώσης» που σήμερα εμφανίζεται.
5. Αποτυπώθηκε με μεγάλη ακρίβεια τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των ωφελουμένων από το πρόγραμμα ΤΕΒΑ όπου τα στοιχεία είναι δραματικά.
6. Αναγνωρίστηκε η ανάγκη ενεργούς ψυχοκοινωνικής υποστήριξης και υποστήριξης της οικογένειας ανθρώπων που βρίσκονται σε κίνδυνο, απέναντι στην επιδοματικού χαρακτήρα κοινωνική πολιτική του Δημοσίου τομέα.
7. Έγινε αναλυτική περιγραφή των θετικών αποτελεσμάτων που έφερε η λειτουργία του «Πολυδύναμου Κέντρου Υποστήριξης Προσφύγων του Ε.Ε.Σ στην Αθήνα, και ως «μοντέλο δράσης και παρέμβασης», αλλά και ως επιτυχημένη διαδικασία στα Αστικά Κέντρα.
8. Είναι ανάγκη να παραχθεί και να τηρηθεί «Κώδικας Δεοντολογίας» των ΜΚΟ και εθελοντικών Ομάδων σε τοπικό επίπεδο ώστε μετέπειτα να μπορούν να παράγονται συνέργειες και αποτελέσματα.
9. Είναι επιτακτική η ανάγκη δημιουργίας νομοθετικού πλαισίου το οποίο να διέπει την λειτουργία των ΜΚΟ καθώς και τους τρόπους – επιλογές χρηματοδότησης αυτών.

Μέρος ΙΙΙ.

1. Αναλύθηκαν οι πολιτικές Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης που διαμορφώνονται σήμερα από τις εταιρίες ΧΑΛΚΙΑΔΑΚΗΣ Α.Ε. και ΚΡΙΒΕΚ Α.Ε.
2. Είναι ανάγκη οι εταιρίες να αυξήσουν τις δράσεις Ε.Κ.Ε με περισσότερο ενεργητικές δράσεις που θα διέπονται από διαφάνεια και δημοσιότητα (ως τεκμήριο διαφάνειας). Το πλαίσιο και οι ανάγκες διαφοροποιούνται διαρκώς. Ο εθελοντισμός στις εταιρίες θα πρέπει να νοηματοδοτεί και την ενεργητική τους φιλοσοφία ως προς την ΕΚΕ
3. Φορείς και εθελοντικά δίκτυα δημιουργήθηκαν εξαιτίας της οικονομικής κρίσης προσφέροντας άμεση βοήθεια σε οικογένειες (βλ. Κίτρινη Αποστολή, GIVE κλπ). Σήμερα όμως προβάλει η ανάγκη για οργανωμένη λειτουργία και διαχείριση του κοινωνικού έργου που παράγεται.
4. Θα πρέπει να μιλήσουμε για την «Τράπεζα Τροφίμων» ή για νέα σχήματα προσφοράς ανθρωπιστικής βοήθειας, τα οποία θα πλαισιώνονται από οργανωμένη και επαγγελματικού τύπου ψυχοκοινωνική υποστήριξη ωφελουμένων.
5. Οι φορείς ΜΚΟ έχουν να καταδείξουν σημαντικό έργο κατά την περίοδο της κρίσης, ενώ παρουσιάστηκαν και θετικά παραδείγματα και καλές πρακτικές συνεργιών που αναπτύχτηκαν αυτά τα 10 χρόνια της οικονομικής κρίσης.

Συμπεράσματα

• Η Κρήτη έχει να καταδείξει στελέχη και φορείς με πλούσια τεχνογνωσία στην ανάπτυξη ενός πλαισίου «διαχείρισης» του κοινωνικού έργου του Δημοσίου τομέα, του ιδιωτικού τομέα αλλά και των οργανώσεων ΜΚΟ και εθελοντικών ομάδων
• Θα πρέπει να ξεκινήσει να υλοποιείται ένα πλαίσιο ενδυνάμωσης των εθελοντικών Ομάδων οργανώσεων και ΜΚΟ σε ότι αφορά τον εθελοντισμό, το σχεδιασμό δράσεων κοινωνικού αποτελέσματος, αλλά και διαχείρισης των ΜΚΟ και εθελοντικών οργανώσεων.
• Η Περιφέρεια Κρήτης έχει να καταδείξει σειρά θετικών αποτελεσμάτων στην αντιμετώπιση της κρίσης και την προστασία ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
• Απαιτείται η περαιτέρω ενδυνάμωση του πνεύματος συνεργασίας και συνεργιών μεταξύ του Δημοσίου τομέα και των εθελοντικών Οργανώσεων, αλλά και των ΜΚΟ και εθελοντικών Οργανώσεων μεταξύ τους.
• Τα αποτελέσματα της εν λόγω Ημερίδας θα πρέπει αν τύχουν συνέχειας ώστε να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο υγιούς διαλόγου μεταξύ των φορέων και του δημοσίου τομέα ώστε η Περιφέρεια Κρήτης να αποτελέσει την περιφέρεια Πρότυπο στην ανάπτυξη κοινωνικών δράσεων και δράσεων ανθρωπισμού και φιλανθρωπίας.
• Θα πρέπει επίσης να υπάρξει συνταγματική αναγνώριση-κατοχύρωση των εθ. Οργανώσεων αλλά και των ΜΚΟ που ασκούν κοινωνικό έργο.
• Θα πρέπει να αναγνωριστεί η εθελοντική εργασία από το Ελληνικό Δημόσιο
• Να δημιουργηθεί Μητρώο ΜΚΟ με κριτήρια τόσο σε επίπεδο νομού όσο και σε επίπεδο Περιφέρειας Κρήτης. Ιεράρχηση Μητρώου αξιοκρατικά
• Να αναγνωριστεί ο Συμβουλευτικός ρόλος των ΜΚΟ τόσο στο κράτος όσο και στην Περιφέρεια Κρήτης (Συμβουλευτικός ρόλος των ΜΚΟ στην αυτοδιοίκηση)
• Να δημιουργηθεί Κώδικας Δεοντολογίας και πρόσβασης των ΜΚΟ στα ΜΜΕ
• Να προωθηθεί το πλαίσιο Διαφάνειας στις ΜΚΟ ακόμα και με ενδυνάμωση της λειτουργίας τους (Capacity building) μέσω σεμιναρίων.

Υπενθυμίζεται ότι η Ημερίδα πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 15 Ιουνίου στο Ηράκλειο, με τις εργασίες να ανοίγουν με χαιρετισμό από τον Αντιπεριφερειάρχη Ηρακλείου Ευριπίδη Κουκιαδάκη, ο οποίος και αναφέρθηκε στις παρεμβάσεις που υλοποιούνται στην Π.Ε. Ηρακλείου. Στη συνέχεια η Αντιπεριφερειάρχης Κοινωνικής πολιτικής της Περιφέρειας Κρήτης Θεανώ Βρέντζου ανέπτυξε τις δράσεις της Περιφέρειας σε ολόκληρη την Κρήτη, ενώ ακολούθησαν τοποθετήσεις μέσω Skype από τον Δήμαρχο Τρικκαίων Δημήτρη Παπαστεργίου, τον Αναπληρωτή Δήμαρχο Λαρισαίων Γιώργο Σούλτη, καθώς και εκπροσώπων των Δήμων της Π.Ε. Ηρακλείου και Ρεθύμνης.

Στο δεύτερο μέρος της Ημερίδας, μίλησε η Καθηγήτρια και κάτοχος της έδρας Jean Monnet Ντανιάλα – Μαρία Μαρούδα, η Καθηγήτρια της Σχολής Επαγγελμάτων Υγείας Πρόνοιας του Τ.Ε.Ι. Κρήτης Μαρία Παπαδακάκη, η Ψυχολόγος Σοφία Μπαλαμούτσου, καθώς και εθελόντριες από την Γαλλία και την Ισπανία που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε δομές της Κρήτης, μέσα από το πρόγραμμα Erasmus+.

Ακολούθησαν οι παρουσιάσεις των πλάνων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης των εταιρειών Χαλκιαδάκης Α.Ε. από τον Μιχάλη Τζαγκαράκη και ΚΡΙΒΕΚ Α.Ε. από τον Γιώργο Φασουλά, με την Ημερίδα να ολοκληρώνεται με τις τοποθετήσεις των εκπροσώπων του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού από τον Ανδρέα Μαμαντόπουλο, του Συλλόγου Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου και ν.  Ηρακλείου από την Μαίρη Παχιαδάκη, της Ηλιαχτίδας από την Μαρία Ευστρατίου Δουμάνη, του Lions Club από τον Κώστα Νύκταρη, του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων από την Νεκταρία Χανιωτάκη, της λέσχης Heraklion Lions Knosos από την Μαίρη Ζηνώζη και του Ροταριανού Ομίλου Ηρακλείου από τον Νικόλα Σπετσίδη.

Τον συντονισμό της Ημερίδας είχε η δημοσιογράφος Ειρήνη Τσάκα.