Στην περίοδο της Ενετοκρατίας, το «Βασίλειο της Κάντιας» με πρωτεύουσα την Κάντια, το Μεγάλο Κάστρο, ήταν για τη Γαληνοτάτη μια από τις σημαντικότερες κτήσεις της. Ο Χάνδακας ήταν ένα λιμάνι με ιδιαίτερη οικονομική ανάπτυξη και διαμετακομιστικός σταθμό εμπορίου. Πλήθος προϊόντων που παράγονταν στο νησί διακινούνταν προς τη μητρόπολη Βενετία και αλλού. Ανάμεσα στα προϊόντα που εξάγονταν ήταν και το φημισμένο κρητικό κρασί, με την αμπελοκαλλιέργεια να γνωρίζει τεράστια άνθηση.

Όπως ήταν αναμενόμενο, χρειάζονταν βαρέλια καλοδουλεμένα που θα εξασφάλιζαν τις καλύτερες συνθήκες για τη ζύμωση του μούστου και εν τέλει την παραγωγή ενός προϊόντος εφάμιλλου της φήμης του. Για τον λόγο αυτό η τέχνη της βαρελοποιΐας αναπτύχθηκε ιδιαίτερα σε όλη την Κρήτη. Πολύ γρήγορα ο αριθμός των τεχνιτών που αποφάσιζαν να ασχοληθούν με την κατασκευή και επισκευή βαρελιών στον Χάνδακα αυξήθηκε σημαντικά και κατά τα ειωθότα της ενετοκρατίας οι βαρελάδες απέκτησαν τη δική τους συντεχνία, τη δική τους σκουόλα όπως έλεγα τότε, ρόλος της οποίας ήταν η διάδοση της τέχνης αφενός και η προστασία των συμφερόντων της αφετέρου. Σύμφωνα με την ιστορικό Αγγελική Πανοπούλου που έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με τις επαγγελματικές συντεχνίες στη βενετοκρατούμενη Κρήτη, προστάτης άγιος των βαρελάδων την πρώτη περίοδο ίδρυσης του «σωματείου» τους ήταν ο καθολικός Άγιος Μαρτίνος που τον τιμούσαν στις 11 Νοεμβρίου, την ίδια ημέρα δηλαδή που οι Ορθόδοξοι γιόρταζαν τον Άγιο Μηνά. Πολύ γρήγορα και καθώς οι βαρελάδες της Κάντιας ήταν όλοι τους Κρητικοί, ο πολιούχος του Ηρακλείου έγινε ο προστάτης άγιος της συντεχνίας και η έδρα της ήταν ο ιστορικός ναός του «μικρού» Αγίου Μηνά, δίπλα στον σημερινό μητροπολιτικό ναό.

Παράδοση αιώνων

Από την περίοδο της Ενετοκρατίας και μετά, η τέχνη της βαρελοποιΐας συνεχίστηκε αδιάλειπτα στο Ηράκλειο, φθάνοντας μέχρι τον 20^ο αιώνα. Τα βαρελάδικα της πόλης είχαν αρχίσει να συγκεντρώνονται στην περιοχή του λιμανιού, γύρω από τον ναό του Αγίου Δημητρίου, που έγινε προστάτης των τεχνιτών του είδους. Η φύση της δουλειάς του βαρελά ήταν ιδιαίτερα σκληρή. Απαιτούσε δεξιοτεχνία και ρώμη, ωστόσο η ανάπτυξη της αμπελοκαλλιέργειας και η παραγωγή κρητικού κρασιού έτρεφε για πολλές δεκαετίες τις οικογένειες των επαγγελματιών. Σήμερα, η παραδοσιακή τέχνη του βαρελά στο Ηράκλειο έχει εκλείψει. Τα νέα υλικά αντικατέστησαν το χειροποίητο βαρέλι και ο αριθμός των τεχνιτών άρχισε να μειώνεται δραματικά.

Ο τελευταίος παραδοσιακός βαρελάς έκλεισε με τη συνταξιοδότησή του το εργαστήριο, στην πλατεία του Αγίου Δημητρίου. Ο μαστρο -Γιώργης Φαρσάρης, είχε μάθει από παιδί την τέχνη πλάι στον πατέρα του μαστρο –Μήτσο, συνεχίζοντας μια οικογενειακή παράδοση πολλών χρόνων. Ακόμη και σήμερα σε πολλές περιοχές του νομού οινοπαραγωγοί διαθέτουν χειροποίητα βαρέλια στις αποθήκες τους. Όσο για το παραδοσιακό εργαστήριο, με τη συνταξιοδότηση του μαστρο-Γιώργη δεν χάθηκε. «Ταξίδεψε» όμως μακριά από την Κρήτη, αφού διασώθηκε ακέραιο στο Μουσείο που έχει συστήσει στην Αταλάντη της Φθιώτιδας η οικογένεια Χατζημιχάλη του ομώνυμου Κτήματος.