Βαθιά θλίψη στο «τελευταίο αντίο» για τον Φώτη Καφάτο

Σε φορτισμένη συγκινησιακά ατμόσφαιρα, συγγενείς, φίλοι, εκπρόσωποι των τοπικών αρχών αλλά και της επιστημονικής κοινότητας του Ηρακλείου αποχαιρέτησαν το μεσημέρι τον σπουδαίο επιστήμονα Φώτη Καφάτο ο οποίος «έφυγε» από τη ζωή την περασμένη Παρασκευή σε ηλικία 77 ετών.

Η εξόδιος ακολουθία εψάλη το μεσημέρι στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά, ενώ η ταφή έγινε από το Κοιμητήριο της Φορτέτσας.

Παρόντες στον τελευταίο αποχαιρετισμό για τον καταξιωμένο βιολόγο ήταν ο αναπληρωτής υπουργός Έρευνας και Τεχνολογίας Κώστας Φωτάκης, ο πρόεδρος του ΙΤΕ Νεκτάριος Ταβερναράκης, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης Οδυσσέας Ζώρας, και πλήθος κόσμου που θέλησε να απευθύνει τον ύστατο χαίρε στον άνθρωπο που συνέβαλε στην ελληνική έρευνα και καινοτομία.

«Ήταν μια σπάνια προσωπικότητα»

Στον επικήδειό του ο δήμαρχος Ηρακλείου Βασίλης Λαμπρινός αναφέρθηκε στα εξής:
«Ο Φώτης Καφάτος συγκέντρωνε τα χαρακτηριστικά μιας σπάνιας προσωπικότητας: λαμπρός επιστήμων διεθνούς ακτινοβολίας, υπέρμαχος της Παιδείας και της Δημοκρατίας, άνθρωπος με απλότητα, μοναδική ψυχική ποιότητα, γενναιοδωρία, και με βαθιά κι έμπρακτη αγάπη για τον τόπο του.

Ξεκινώντας από το Ηράκλειο στις δύσκολες δεκαετίες του 1940 και 1950, θα βρεθεί σπουδαστής στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής για να ενταχθεί ταχύτατα, εικοσιπεντάχρονος, στο καθηγητικό προσωπικό του Χάρβαρντ, το 1965, στον τομέα της Βιολογίας, όπου και θήτευσε έως το 1994. Στην διάρκεια της φωτεινής, πρωτοποριακής σταδιοδρομίας του, με την καθοριστική συμβολή του και με τις δυνατότητες της σύγχρονης τεχνολογίας, θα επιτευχθούν θεμελιακές έρευνες, που άλλαξαν εκ βάθρων τα δεδομένα της Βιολογίας.

Κρατώντας ακέραιους τους δεσμούς του με την Ελλάδα, με διαρκή έγνοια για το μέλλον του τόπου μας, για την σύνδεσή του με τα επιτεύγματα και τις εξελίξεις της επιστήμης διεθνώς, ο Φώτης Καφάτος ανέλαβε, το 1972, την θέση του τακτικού καθηγητή στην έδρα της Γενικής Βιολογίας του ομωνύμου Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών, στην οποία παρέμεινε έως το 1982. Τότε εκλέχθηκε καθηγητής Mοριακής και Αναπτυξιακής Bιολογίας στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, για να ακολουθήσει μια πολυεπίπεδη διαδρομή στο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα του νησιού μας, του οποίου υπήρξε βασικός συντελεστής, αυτά τα πρώτα κρίσιμα χρόνια για το νεότευκτο τοπικό Πανεπιστήμιο. Το διάστημα εκείνο θα αποτελέσει ιδρυτικό στέλεχος του «Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας» και θα είναι ο πρώτος Διευθυντής του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του Ιδρύματος (από το 1982 έως το 1993).

Το επιστημονικό έργο του Φώτη Καφάτου αναγνωρίστηκε διεθνώς ήδη από τα πρώτα διδακτικά και ερευνητικά του επιτεύγματα. Στην διάρκεια της ζωής του, δικαίως, έλαβε πλήθος τιμητικών τίτλων, βραβείων, καθώς και αξιωμάτων καθηγητή και μέλους σε εννέα Ακαδημίες – ανάμεσα στις οποίες η Εθνική Ακαδημία Επιστημών των ΗΠΑ, η Royal Society of London (ως ξένο μέλος), και η Γαλλική Ακαδημία Επιστημών (ως μέλος της). Στην γενέτειρά του, ο Δήμος Ηρακλείου, του απένειμε, το 2003, το «Βραβείο Ηθικής Τάξεως», ως έκφραση διαρκούς ευγνωμοσύνης προς το έργο, τον άνθρωπο και τον επιστήμονα που τίμησε σε οικουμενικό επίπεδο την πατρίδα του.

Ο Φώτης Καφάτος υπήρξε μια κορυφαία επιστημονική προσωπικότητα της σύγχρονης εποχής. Ήταν, συνάμα, και παραμένει: ένα διαρκές παράδειγμα αριστείας, ήθους, δημοκρατικής συνείδησης και απαράμιλλης προσφοράς στην κοινωνία μας. Το έργο και η μνήμη του θα παραμείνουν παντοτινά».