Ο οικονομικός απολογισμός 2016…με τα μάτια των “Ενεργών Πολιτών”

Την τοποθέτηση τους για τον οικονομικό απολογισμό του έτους 2016 παρουσιάζουν με ανακοίνωση τους τα μέλη της δημοτικής παράταξης Ηρακλείου “Ενεργοί πολίτες”.

Όπως αναφέρουν: “Το Δημοτικό Συμβούλιο καλείται σήμερα να συζητήσει και να αποφασίσει επί των οικονομικών αποτελεσμάτων του 2016.

Κατά την γνώμη μας μια τέτοια συζήτηση πρέπει να ξεκινήσει αναφέροντας τις προσδοκίες, που είχε η Δημοτική Αρχή κατά την σύνταξη και ψήφιση του προϋπολογισμού για το 2016 και με αφετηρία αυτές τις προβλέψεις να κριθεί ο παρουσιαζόμενος απολογισμός.

Ανατρέχοντας σε αυτά που διατύπωνε η Δημοτική Αρχή στην εισήγηση της κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού για το 2016. «…ο προϋπολογισμός συντάχθηκε έτσι ώστε να είναι υλοποιήσιμος, με αντικειμενικότητα και οι προβλέψεις να συμβάλλουν στην απρόσκοπτη εκτέλεση των προγραμματισμένων δραστηριοτήτων και γενικά στην ομαλή και εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών» Ας δούμε λοιπόν μία προς μία όλες τις αναφορές της εισήγησης Ο Προϋπολογισμός ήταν υλοποιήσιμος;

Η υλοποίηση των εσόδων σε σχέση με αυτά που είχαν προϋπολογιστεί έφτασε μόλις το 59%, έχοντας μία διαφορά της τάξης των 80 εκατομμυρίων €. Αντίστοιχα τα έξοδα υλοποιήθηκαν στο ίδιο ποσοστό σε σχέση με τα προϋπολογισθέντα, με μία σημαντική όμως σημείωση. Το χρηματικό υπόλοιπο (διαθέσιμα στην τράπεζα) αυξήθηκε σε σχέση με το 2015 κατά 10 και πλέον εκατομμύρια €.

Οπότε το πραγματικό ποσοστό κάλυψης των εξόδων και υλοποίησης του προϋπολογισμού στο θέμα των εξόδων ανέρχεται στο 53%. Ο Προϋπολογισμός ήταν αναπτυξιακός; Βλέποντας κανείς τον πίνακα των εξόδων στο κεφάλαιο επενδύσεις, διαπιστώνει ότι προβλεπόταν να διατεθούν περίπου 27 εκατομμύρια € για επενδύσεις (έργα, μελέτες αγορές κλπ), ενώ πραγματοποιήθηκαν μόλις λίγο πάνω από 12 εκατομμύρια €.

Δηλαδή υλοποιήθηκαν οι επενδύσεις κατά 45%. Έχει ιδιαίτερη αξία να αναλυθεί αυτό το κονδύλι για να γίνει κατανοητό το τι αφορούν αυτά τα κονδύλια.

Για την υλοποίηση έργων δόθηκαν περί τα 3 εκατομμύρια €, μόλις το 34% από όσα είχαν προϋπολογιστεί, ενώ σε μελέτες και πειραματικές το αντίστοιχο ποσοστό έφτασε το 38%. Όσον αφορά τις αγορές κτιρίων, εκεί πραγματικά το ποσοστό μετά βίας ξεπέρασε το 5%. Ο μόνος κωδικός ο οποίος παρουσιάζει, ένα ικανοποιητικό ποσοστό είναι αυτός των τίτλων πάγιων επενδύσεων, όπου εκεί όμως αποτυπώνεται η μεταφορά των χρημάτων από τον Δήμο στην ΔΕΠΤΑΗ για την ολοκλήρωση του Πολιτιστικού και Συνεδριακού Κέντρου του Ηρακλείου.

Από πού προκύπτει ή περιβόητη ανάπτυξη, που αναφέρει η Δημοτική Αρχή όταν πρέπει να αναφέρει κανείς ότι ένα μεγάλο κονδύλι των έργων, αφορά τις πληρωμές για τα έργα ΕΣΠΑ της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου; Ο Προϋπολογισμός ήταν Κοινωνικά δίκαιος; «… ο Δήμος κράτησε υψηλό επίπεδο στις δομές που στηρίζουν την κοινωνική του πολιτική…».

Το 2016 είναι η χρονιά που η Δημοτική πλειοψηφία I. αποφάσισε να μεταφέρει το σύνολο (σχεδόν) των δραστηριοτήτων σε άλλους φορείς (ΜΚΟ) – κοινωνικό παντοπωλείο – συσσίτια κλπ, II. δεν κατάφερε να επαναλειτουργήσει την χορήγηση πρωινού σε άπορους μαθητές, III. λειτουργεί μόνο ότι χρηματοδοτείται από την Κεντρική Δημόσια Διοίκηση ή από Ευρωπαϊκά Προγράμματα και υπό την προϋπόθεση ότι δεν βρίσκεται φορέας ΜΚΟ να το αναλάβει.

Δεν νομίζουμε ότι η πληρωμή μέσω των Δήμων των κρατικών κοινωνικών επιδομάτων, θεωρείται υψηλό κοινωνικό προϊόν του κάθε Δήμου. Οι δαπάνες που χορηγήθηκαν και φέτος για κοινωνικές δράσεις, αυτοτελώς και αποκλειστικά χρηματοδοτούμενες από τον Δήμο είναι ελάχιστες (λιγότερες και από το 1% του προϋπολογισμού).

Δεν είναι τυχαίο που ο αρμόδιος αντιδήμαρχος κάνει σύγκριση με το 2013 για το σύνολο των δαπανών (κοινωνικών, αθλητικών και πολιτιστικών). Δεν τολμά να αναφέρει αποκλειστικά για τις κοινωνικές δαπάνες (ωφέλειες, δηλαδή κοινωνικών ομάδων που βρίσκονται σε ανάγκη) και μάλιστα σε πραγματικό χρόνο (2016), διότι δεν δικαιολογούν οι αριθμοί τις εξαγγελίες. Η άλλη πλευρά του «νομίσματος», για την οποία δεν γίνεται καμιά αναφορά είναι οι δεσμεύσεις τραπεζικών λογαριασμών και ΑΦΜ, που βάζουν σημαντικά εμπόδια στην επιχειρηματική δράση πολλών συνδημοτών μας.

Αυτά έχει θέσει ως προτεραιότητα η Δημοτική Αρχή και αυτός είναι ό λόγος που πολλές φορές την έχουμε κατηγορήσει για εκχώρηση ρόλου και αρμοδιοτήτων σε τρίτους, ενώ η ένταση της κοινωνικής πολιτικής θα έπρεπε να είναι βασικό χαρακτηριστικό της πολιτικής της, ιδιαίτερα τη δύσκολη περίοδο που διανύουμε.

Αλλά οι επιλογές της είναι διαφορετικές. Στο στόχαστρο της υπάρχει ο Δημότης, πράγμα το οποίο προκύπτει από τα παρακάτω στοιχεία.

Στους πίνακες με τα έσοδα (κωδ. 03,04,05) αυτά δηλαδή που πληρώνουν οι δημότες, μέσω φόρων και ανταποδοτικών τελών, εύκολα διακρίνει κανείς ότι είναι τα μόνα που παρουσιάζουν θετικό και αυξητικό πρόσημο. Αύξηση 10% των εισπραχθέντων ποσών σε σχέση με τα προϋπολογισθέντα (άνω του 1 εκατομμυρίου €) για τα ανταποδοτικά, αύξηση 75% (άνω των 2 εκατομμυρίων €) για τα λοιπά τέλη και δικαιώματα και αύξηση 128% (περί τα 3 εκατομμύρια €) από φόρους και εισφορές. Αξίζει όμως να θυμηθούμε δύο στοιχεία.

Την συζήτηση που είχε διεξαχθεί στο Δημοτικό συμβούλιο για την αύξηση των ανταποδοτικών τελών, όπου τότε ως Ενεργοί Πολίτες είχαμε αποδείξει με προτάσεις και αριθμούς, ότι δεν χρειαζόταν αύξηση στα δημοτικά τέλη, όπως εισηγήθηκε και τελικά έκανε ο αρμόδιος αντιδήμαρχος.

Η νεοφιλελεύθερη και συντηρητική πολιτική της Δημοτικής Αρχής, όμως είχε άλλους στόχους – εισπρακτικούς και επιβολής πρόσθετων φόρων στους δημότες – στόχους τους οποίους και επέβαλε με την πλειοψηφία, που της χάρισε ο εκλογικός νόμος.

Και οι σημερινοί απολογιστικοί αριθμοί επιβεβαιώνουν την ορθότητα των προβλέψεων και εκτιμήσεων μας για άλλη μία φορά. Επίσης, φαίνεται ξεκάθαρα ότι αυξήθηκαν τα έσοδα από την «εκμετάλλευση» των κοινοχρήστων χώρων, καθώς αυξήθηκε κατά πολύ η συνολική επιφάνεια που παραχώρησε η Δημοτική Αρχή στους επαγγελματίες , δικαιώνοντας και εδώ τις ανησυχίες που είχαμε εκφράσει στην ανεξέλεγκτη παραχώρηση κοινοχρήστων χώρων της πόλης και ιδιαίτερα του

Σε όλες τις σελίδες του απολογισμού του Δήμου για το 2016, σε κάθε αναφορά, σε κάθε επιλογή ένα κοινό σημείο διαπερνά το κάθε τι.

Η επιλογή ότι οι Δημότες εμμέσως ή αμέσως πρέπει να πληρώνουν για όλα, η υιοθέτηση του ελέγχου και των προτροπών του παρατηρητηρίου, που ουσιαστικά καταλύει την αυτοτέλεια και αυτοδιοίκηση (μην το θυμούνται αυτό οι Δημοτικοί μας άρχοντες επιλεκτικά), η σιωπή ουσιαστικά στα κοινωνικά αιτήματα και η παράδοση ή ο σχεδιασμός παράδοσης Δημοτικών αρμοδιοτήτων σε ιδιωτικές δράσεις.

Πρέπει να ξεχωρίσουμε από όλη αυτή την κριτική το προσωπικό, που και αξιόλογο και καταρτισμένο είναι και καλά κάνει την δουλειά του. Εξ’ άλλου υλοποιούν πολιτικές της Δημοτικής αρχής ή δεν είναι έτσι; Και οι προσπάθειες που κάνει η Δημοτική Αρχή να μεταφέρει στο προσωπικό την κριτική, που της γίνεται για την ασκούμενη πολιτική της και τις επιλογές που κάνει, έχει προφανή σκοπιμότητα. Είναι διακριτοί ή τουλάχιστο πρέπει να είναι διακριτοί οι ρόλοι.

Πολλά ερωτήματα επίσης δημιουργούνται διαβάζοντας τον απολογισμό και τα οποία θέλουν απαντήσεις.

1. Οι προσθήκες πάγιων στο Δήμο το 2016 ήταν λιγότερες κατά 10 εκ. Γιατί δεν υπήρχαν έργα, προμήθειες ή έπρεπε να αυξηθούν οι καταθέσεις στις τράπεζες;

2. Τα διαθέσιμα του Δήμου παρουσιάζουν μια αυξητική πορεία. Το 2014 26 εκατομμύρια, το 2015 30 εκατομμύρια και το 2016, 40 εκατομμύρια. Τώρα πως καταλαβαίνει κανείς ότι οι δυσκολίες που αναφέρονται από τη Δημοτική Αρχή αφορούν μόνο τις δαπάνες και όχι τα έσοδα;

3. Ποια ήταν η προετοιμασία του Δήμου για προμήθειες, εξοπλισμό έργα; Η δικαιολογία για την καθυστέρηση που αποδίδεται στον νόμο 4412/2016 που τέθηκε σε ισχύ στις 8-8-2016 λέει ότι, τα 2/3 (8 από τους 12 μήνες) του έτους ουσιαστικά μπορούσε η Δημοτική Αρχή να προκηρύξει διαγωνισμούς και να υλοποιήσει το όραμα που είχε θέσει για το 2016;

4. Παρατηρείται επίσης αύξηση των χρεών τρίτων κατά 0,5 εκατομμύρια φθάνοντας τα 96,8 εκ. ποσό μεγαλύτερο από αυτό των πραγματικών εσόδων για όλο το 2016 (85,7 εκ), ενώ οι δανειακές υποχρεώσεις του Δήμου ανέρχονται στα 28 εκ , της ΔΕΥΑΗ είναι πάνω 50 εκ και παράλληλα βρίσκεται σε αναμονή το πρόβλημα της ΔΕΠΤΑΗ για το Πολιτιστικό για το ποσό των 11,5 εκ, με αποτέλεσμα να συγκεντρώνεται έτσι ένα ποσό της τάξης των 90 εκ ενός δηλαδή πραγματικού προϋπολογισμού.

Η συζητούμενη θεσμική αλλαγή για την αυτοδιοίκηση πρέπει να λύσει και μερικά σοβαρά προβλήματα που φαίνονται και από την συζήτηση των οικονομικών δραστηριοτήτων και πολιτικών. Το πρώτο είναι το θέμα της αυτοδιοίκησης και των εξασφαλισμένων πόρων .

Οι Δήμοι πρέπει να γίνουν κύριοι , μέσα από πραγματική συσχέτιση διοίκησης με αυτές των κοινωνικών συσχετισμών , των οικονομικών , αναπτυξιακών ,κοινωνικών δράσεων και όχι να κινούνται μέσα σε συνεχείς μειώσεις του ρόλου τους και της μεταφοράς αρμοδιοτήτων χωρίς πόρους. Να δείξουν – καθημερινά – οι δήμοι- ότι είναι φορείς ενός νέου μοντέλου διοίκησης με συμμετοχή έλεγχο , κοινωνικό προγραμματισμό και όχι να αναπαράγουν σε επίπεδο δήμου το κλειστό κεντρικό σύστημα που είναι αποξενωμένο από την καθημερινότητα.

Το δεύτερο είναι ο τρόπος σύνταξης προϋπολογισμών και οικονομικών των δήμων. Δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν συνεχείς μεταφορές χρεών τρίτων που δημιουργούν πλασματικά νούμερα, και τα οποία δεν πρόκειται να εισπραχθούν ποτέ .

Ας μπουν σε κάποιο συνοδευτικό παράρτημα (αν υπάρχει νομικό πρόβλημα παραγραφής), ώστε να μην δημιουργούνται πλασματικές εικόνες.

Επίσης το θέμα των συνεχών τροποποιήσεων του προϋπολογισμού, έχει γίνει η καθημερινότητα και όχι η εξαίρεση. Εκτός από τις ανελαστικές δαπάνες που είναι υποχρεωτικές, σε όλους τους άλλους κωδικούς έχομε αλλαγές , τροποποιήσεις, συμπληρώσεις και ανατροπές, φθάνοντας στο τέλος σε ένα άλλο προϋπολογισμό από τον αρχικό . Τελικά το πρόγραμμα έργων έχει γίνει καταγραφή αιτημάτων και όχι πραγματικό , ώριμο και μελετημένο πρόγραμμα έργων που απαιτεί ο Δήμος.

Δυστυχώς η σημερινή Δημοτική αρχή με τον συντηρητική της πολιτική και τις επιλογές δεν είναι ικανή να δώσει στους δημότες και στην πόλη μας αυτά που της αξίζουν. Χρειάζονται γενικότερες ανατροπές και σχεδιασμοί και σε αυτή την κατεύθυνση καλούν οι Ενεργοί Πολίτες τους συνδημότες μας και όλες τις υγιείς αυτοδιοικητικές δυνάμεις.