Ντίνος Κωνσταντόπουλος: “Πάντα ευκολόπιστοι…”
Στην περίπτωση του Αρτέμη Σώρρα, πέρα από τα σοβαρά θέματα που ανέκυψαν με την αδράνεια της Πολιτείας και των υπηρεσιών της, την ολιγωρία της δικαιοσύνης και κάποιων μετέωρων δικαστικών αποφάσεων, προκύπτει και ένα άλλο θέμα, ίσως το πιο σοβαρότερο.
Πρόκειται για το γεγονός ότι αρκετές χιλιάδες ανθρώπων, σε όλη τη χώρα, δήλωσαν πίστη στο Σώρρα και μάλιστα ορκιζόμενοι στο Δία και στον Απόλλωνα.
Αυτές οι χιλιάδες των ανθρώπων πίστεψαν ότι ο εν λόγω κύριος διαθέτει το τεράστιο ποσό των 600 δις δολαρίων και είναι διατεθειμένος να αποπληρώσει το χρέος της χώρας και των πολιτών της.
Ακόμη, του κατέβαλαν, ο καθένας από 50 ευρώ, για να τους χορηγήσει έγγραφες εντολές, που τις προσκόμιζαν σε εφορίες, τράπεζες και οργανισμούς ζητώντας να εξοφληθούν τα προσωπικά τους χρέη από το ομόλογο του Σώρρα.
Εύκολα θα μπορούσαμε να ξεμπερδεύουμε με αυτό το θέμα, χαρακτηρίζοντας αυτές τις χιλιάδες των πολιτών αφελείς, ανίδεους και εύπιστους. Όμως σε τι βαθμό διαφέρει η ευπιστία αυτών των πολιτών από τη ευπιστία ενός σημαντικού-και μάλλον πλειοψηφικού-ποσοστού της Ελληνικής κοινωνίας που κατά καιρούς πίστεψε, κι ακόμα πιστεύει, σε ανάλογα μυθεύματα;
Που πίστεψε ότι θα θησαύριζε τζογάροντας-γιατί περί τζόγου επρόκειτο-στο χρηματιστήριο· που πίστεψε ότι θα μπορούσε με μια μονοκοντυλιά, σκίζοντας τα μνημόνια, να καταργήσει το χρέος της χώρας ως απεχθές και επονείδιστο· που θα συμψήφιζε αυτό το χρέος με τις Γερμανικές αποζημιώσεις· που θα έπαιζε νταούλια και θα χόρευαν οι αγορές· που θα έσωζε το ευρώ (τρομάρα μας) και θα άλλαζε την Ευρώπη· που θα μας χρηματοδοτούσε η Κίνα και το «ξανθό γένος» των ρώσων και τόσα άλλα παραμυθιάσματα, κάποια από τα οποία τα πιστεύουμε ακόμα και σήμερα.
Η ευπιστία που χαρακτηρίζει ευρύτερα στρώματα της Ελληνικής κοινωνίας και εκδηλώνεται σε κρίσιμες περιόδους φαίνεται πως είναι ένα στοιχείο που έχει περάσει στο συλλογικό μας υποσυνείδητο. Το επισημαίνει στην αρχή, κιόλας, του νεότερου ιστορικού μας βίου, ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός, στο γνωστό δίστιχο που προεξοφλεί και τις συνέπειες: Δυστυχισμένε μου λαέ καλέ κι ηγαπημένε πάντα ευκολόπιστε και πάντα προδομένε. Αυτή η ευπιστία είναι που, μπροστά σε δύσκολες και άβολες καταστάσεις, μας οδηγεί και μας παρασύρει σε εύκολες και μαγικές λύσεις.
Έτσι μπροστά σε μια σκληρή πραγματικότητα που διαμορφώνεται κατά καιρούς- και που εμείς, κατά το μεγαλύτερο ποσοστό, έχουμε συντελέσει στη διαμόρφωσή της- αντί να την αντικρύσουμε ευθέως, να την ακτινοσκοπήσουμε, να την μελετήσουμε και να την αντιμετωπίσουμε οργανωμένα με σχέδιο και ορθολογισμό, αντίθετα καταφεύγουμε-αιθεροβάμονες και ονειροβατούντες- σε μύθους, φαντασιώσεις και παθογόνες ιδεοληψίες. Αντί να αλλάξουμε τα πράγματα, επιχειρούμε να αλλάξουμε τις λέξεις και τα ονόματα.
Έτσι, όμως, γινόμαστε εύκολο θύμα κάθε είδους τσαρλατάνων, δημαγωγών, λαϊκιστών και λαοπλάνων, που μας αντιμετωπίζουν ως μάζα χειραγωγήσιμη, πηλό που πλάθεται κατά τη βούληση τους, εύκολα εξαπατώμενους και κατευθυνόμενους.
Το λέει με τον τρόπο του και ένας ήρωας του Σαίξπηρ: «Δεν θα ήταν λύκος ο Καίσαρας αν δεν έβλεπε πως είναι πρόβατα οι Ρωμαίοι» Στην Ελλάδα σήμερα πάντως, όπως γράφει ο ποιητής Ντίνος Χριστιανόπουλος : «Τα πρόβατα απήργησαν ζητούν καλύτερες συνθήκες σφαγής»
