Αποκάλυψη από τα «αμπάρια» του Baris – Ο επίλογος της υπόθεσης γράφηκε στα δικαστήρια

Στο Εφετείο Ηρακλείου γράφτηκε ο επίλογος της υπόθεσης του δουλεμπορικού πλοίου «Baris», που τον Νοέμβριο του 2014 εντοπίστηκε να πλέει ακυβέρνητο νότια της Κρήτης, μεταφέροντας «κλειδωμένους» στα αμπάρια του 586 πρόσφυγες και μετανάστες.

Σύμφωνα με την kathimerini.gr, πέντε από τους επτά Σύρους και Αφγανούς που συνελήφθησαν ως μέλη του πληρώματος καταδικάστηκαν την 27η Ιουλίου σε κάθειρξη 25 ετών, ενώ σε κάθε έναν από αυτούς επεβλήθη πρόστιμο 200.000 ευρώ. Οι άλλοι δύο δεν παραπέμφθηκαν να δικαστούν, καθώς η συμμετοχή τους στη διακίνηση δεν στοιχειοθετήθηκε.

Ο εντοπισμός του πλοίου, 30 ναυτικά μίλια νοτιοανατολικά της Κρήτης, είχε σημάνει συναγερμό στο Λιμενικό, Αστυνομία και το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, καθώς υπήρχαν πληροφορίες αρχικά ότι στο «Baris» επέβαιναν ένοπλοι – και στη συνέχεια ασθενείς με Εμπολα.

Οι πληροφορίες δεν επιβεβαιώθηκαν, ωστόσο, λόγω της κακοκαιρίας που επικρατούσε στην περιοχή, το φορτηγό πλοίο ρυμούλκησε στον όρμο Ιεράπετρας η φρεγάτα «Υδρα» του Πολεμικού Ναυτικού.

Το υπό σημαία «Κιριμπάτι» φορτηγό πλοίο είχε αποπλεύσει από τη Μερσίνα τη 13η Νοεμβρίου και εξέπεμψε σήμα κινδύνου δώδεκα ημέρες μετά, το πρωί της 25ης Νοεμβρίου.

Τις συνθήκες του ταξιδιού περιέγραψαν στις καταθέσεις τους διασωθέντες πρόσφυγες. Ενδεικτικά, ο 39χρονος Σύρος πωλητής ρούχων Αμγκάτ Ντ. ανέφερε: «Οι επιβαίνοντες ήμασταν Σύροι, Αφγανοί, Λιβανέζοι, Παλαιστίνιοι, Ιρακινοί, Ιρανοί. Τρώγαμε τη μια ημέρα λίγους χουρμάδες και την άλλη λίγο νερό ή λίγο ψωμί. Συνεχίζαμε να ταξιδεύουμε μέσα στα αμπάρια μέχρι που χάλασε η μηχανή και ήρθαν τα ελληνικά σκάφη και μας διέσωσαν».

Παρόμοια εικόνα περιέγραψε και ο 34χρονος Ιρανός Rafael Gh.: «Μας έδιναν φαγητό κάθε δώδεκα ώρες, δεν είχαμε σωσίβια όλοι, ο καιρός ήταν πολύ κακός και φοβήθηκα για τη ζωή μου. Το πλοίο είχε μόνο μία σωστική λέμβο. Ημουν σε ένα αμπάρι για δώδεκα ημέρες μαζί με πολύ κόσμο».

Από την έρευνα του Λιμεναρχείου Ιεράπετρας προέκυψε ότι οι 586 αλλοδαποί επιβάτες είχαν καταβάλει στο κύκλωμα των δουλεμπόρων από 5.000 έως 7.000 ευρώ προκειμένου να μεταβούν στην Ιταλία, κάτι που ωστόσο δεν επετεύχθη.

Λόγω κακοκαιρίας, το πλοίο υπέστη μηχανική βλάβη και ο κυβερνήτης του υποχρεώθηκε να εκπέμψει σήμα «Mayday» ανοικτά της Κρήτης. Επιπλέον, ο ειδικός πραγματογνώμονας κ. Γιώργος Αντωνάτος που ανέλαβε τη ρυμούλκηση του «Baris» από την Ιεράπετρα στην Ελευσίνα υποστήριξε ότι το φορτηγό πλοίο ταξίδευε έχοντας σε λειτουργία τη μία από τις τρεις ηλεκτρογεννήτριές του, καθώς και ότι τα καύσιμά του επαρκούσαν για να προσεγγίσει τις ακτές της Ελλάδας, όχι όμως της Ιταλίας.

Ο «εισπράκτορας»

Από τα δικαστικά έγγραφα αποκαλύπτεται ότι το ταξίδι οργάνωσαν Τούρκοι διακινητές και μάλιστα οι περισσότεροι διασωθέντες κατονόμασαν άτομο ονόματι Fatah ως τον «εισπράκτορα» του κυκλώματος. Ο 24χρονος Σύρος λογιστής Emced A. κατέθεσε: «Εδωσα 7.000 δολάρια σε κάποιον Fatah με σκοπό να πάω στη Γερμανία. Aυτός ο Fatah είναι πάνω από σαράντα πέντε ετών, Τούρκος, καραφλός, γεροδεμένος και τον είδα μία φορά μόνο». Το ίδιο πρόσωπο υπέδειξαν ως οργανωτή του ταξιδιού και άλλοι διασωθέντες, παρέχοντας, σε ορισμένες περιπτώσεις, επιπλέον πληροφορίες για την ταυτότητά του.

Χαρακτηριστικά, 34χρονος Ιρανός πρόσφυγας κατέθεσε: «Πήρα το πλοίο από τη Μερσίνα για να πάω στην Ιταλία. Πλήρωσα 6.500 ευρώ. Τα έδωσα σε κάποιον Fatah Bavar, Kούρδο, τον οποίο γνώριζαν κάποιοι φίλοι μου». Επιβάτες του «Baris» περιέγραψαν στους Ελληνες αξιωματικούς ότι το φορτηγό πλοίο βρισκόταν αγκυροβολημένο ανοικτά των ακτών της Μερσίνας, καθώς και ότι μεταφέρθηκαν σ’ αυτό από την ακτή με μικρότερο σκάφος μήκους 13 – 14 μέτρων.

Οι διακινητές, πάντως, αρνήθηκαν τις κατηγορίες και στα απολογητικά τους υπομνήματα δήλωσαν πρόσφυγες, που μόλις το πλοίο έμεινε ακυβέρνητο πήραν αυτοβούλως πρωτοβουλίες.

Ο δικηγόρος κ. Γιάννης Μανδελένης, που κλήθηκε να παράσχει νομική βοήθεια στους συλληφθέντες, δήλωσε στην «Κ» ότι στις απολογίες τους ενώπιον της ανακρίτριας Λασιθίου οι κατηγορούμενοι προέβαλαν τον ισχυρισμό ότι οι πραγματικοί διακινητές διέφυγαν από το πλοίο με ταχύπλοο σκάφος που οδηγούσαν συνεργοί τους.

Ο κ. Μανδελένης, ωστόσο, διευκρίνισε ότι ουδείς εκ των 586 διακινουμένων επιβεβαίωσε τον ισχυρισμό τους. Πάντως, ένας από τους κατηγορουμένους κατονόμασε τη Mediterranean Logistics ως την εταιρεία που τον προσέλαβε για το συγκεκριμένο ταξίδι αντί αμοιβής 500 ευρώ.

«Εμαθα ότι ζητούσαν άτομα σε μια εταιρεία με επωνυμία Mediterranean Logistics για μάγειρα σε πλοίο τους. Ηταν το πρώτο μου ταξίδι που έκανα με την εταιρεία αυτή», δήλωσε ενώπιον της ανακρίτριας. Πράγματι, στο πιστοποιητικό εθνικότητας ή νηολόγησης (certificate of registry) του πλοίου ως ιδιοκτήτρια εταιρεία αναφέρεται, από τον Ιούνιο του 2014 και έπειτα, εταιρεία με έδρα τα νησιά Μάρσαλ και επωνυμία Mediterranean Logistics Corporation.

Ωστόσο, σε άλλα έγγραφα και αρχεία η εταιρεία εμφανίζεται να έχει την έδρα της στην Κωνσταντινούπολη, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν δημοσιεύματα στον τουρκικό Τύπο σύμφωνα με τα οποία τα άτομα που μίσθωσαν bareboat (χωρίς πλήρωμα) το «Baris» ισχυρίστηκαν, ψευδώς, στους ανθρώπους της πλοιοκτήτριας εταιρείας ότι εκπροσωπούν μεγάλη, ελληνικών συμφερόντων, ναυτιλιακή εταιρεία.