Μίλτος Πασχαλίδης στο cretapost: «Δεν πρέπει να φτάσουμε στον πάτο για να γράψουμε αριστουργήματα!»
Ο Μίλτος Πασχαλίδης, επιστρέφει στο Ηράκλειο και στη σκηνή του θεάτρου «Τεχνόπολις» μαζί με τον Θάνο Μικρούτσικο, σε μία από τις πιο επιτυχημένες μουσικές συνεργασίες του φετινού καλοκαιριού, που έχει αφήσει τις καλύτερες εντυπώσεις και έχει συγκεντρώσει ιδιαίτερα ευμενή σχόλια.
Με αφορμή τη συναυλία της Τετάρτης, στο θέατρο «Τεχνόπολις», ο αγαπημένος δημιουργός μιλά στο cretapost.gr για το Ηράκλειο που γνώρισε, τα μέρη της πόλης που δεν υπάρχουν πια και τα οποία νοσταλγεί.
Με πηγαίο χιούμορ και μία σκέψη που φλερτάρει πάντα με τα μαθηματικά, μας μιλά για τον Θάνο Μικρούτσικο, τον Άλκη Αλκαίο, τη συγγραφή βιβλίων και την πορεία της τέχνης εν μέσω οικονομικής ύφεσης.
Τι θα μας παρουσιάσετε στο «Τεχνόπολις»;
Έχουμε κάνει μία επιλογή τραγουδιών με το Θάνο. Είναι μια σχετικά δύσκολη διαδικασία αυτή η επιλογή γιατί ο Θάνος έχει γράψει γύρω στα 700 τραγούδια, κι εγώ γύρω στα 200. Γι’ αυτό λοιπόν έχουμε επιλέξει τα τραγούδια εκείνα που ο Θάνος ονομάζει «του κοινού αισθήματος». Είναι αυτά που ο κόσμος ξέρει περισσότερο και έχουν περάσει από το τεστ του χρόνου. Φυσικά θα παίξουμε και μερικά τραγούδια «δεύτερης ανάγνωσης».
Φέτος συμπληρώνετε 21 χρόνια παρουσίας στον καλλιτεχνικό χώρο. Σχηματικά λοιπόν, είστε σε μετεφηβική ηλικία…
Ναι, πράγματι. Είμαι σε φάση που τελειώνω το πανεπιστήμιο.
Επιστροφή στο Ηράκλειο. Τι σημαίνει αυτό για σας;
Για μένα είναι πάντα, πολύ τρυφερό να επιστρέφω στο Ηράκλειο. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία. Έχω ζήσει σ’ αυτήν την πόλη 16 χρόνια. Θεωρώ την Κρήτη δεύτερή μου πατρίδα. Εξάλλου, τα πρώτα μου καλλιτεχνικά βήματα έγιναν στο Ηράκλειο, όταν ξεκινούσαμε με τους Χαΐνηδες. Και ήταν από τα πιο τρυφερά μου χρόνια.
Ο 7ος δίσκος σας είναι αφιερωμένος στην Κρήτη, έτσι; Είναι μια αναδρομή των εμπειριών που βιώσατε εδώ;
Βεβαίως. Είναι ο δίσκος «Ξένιος, η Κρήτη εντός μου» και είναι αυτά που αποφάσισα να κρατήσω από την Κρήτη. Τον δίσκο τον έκανα πέντε χρόνια αφότου είχα φύγει από το Ηράκλειο. Έζησα στην Κρήτη από το 1987 έως το 2004, τον συγκεκριμένο δίσκο τον έκανα το 2009 και κυκλοφόρησε το 2010. Πια, είχε κατασταλάξει μέσα μου τι είναι η Κρήτη, τι είναι η Κρήτη εντός μου στην ουσία και αυτό το «εντός μου» το έκανα και «εκτός μου».
https://www.youtube.com/watch?v=u_fgHYKs_zI
Ποιο είναι το αγαπημένο σας σημείο στην πόλη του Ηρακλείου;
Δεν είναι ένα, είναι πολλά, αν και κάποια μέρη δεν υπάρχουν πια. Δεν υπάρχει, ας πούμε ο Καράβολας, εκείνη η ταβέρνα πάνω στο κύμα. Βεβαίως, υπάρχει το Κομμένο Μπεντένι και ο Κούλες, δεν υπάρχει όμως το «Αυγό» που ήταν στην Πλατεία Κοραή. Η Πλατεία Κοραή, για παράδειγμα, είναι σίγουρα ένα από τα αγαπημένα μου μέρη στο Ηράκλειο ακόμη και σήμερα, όπως το «Μήλον της Έριδος» και όλα τα μέρη εκεί γύρω. Επίσης, αγαπημένο μου μέρος στο Ηράκλειο είναι το κομμάτι εκείνο πίσω από την παλιά Τροχαία, στην Ταγματάρχου Τζουλάκη, που ήταν το παλιό μου σπίτι. Ζούσα σε ένα δρόμο που μου καταργούσε το πτυχίο μου του Μαθηματικού, γιατί έμενα στη γωνία … δύο παράλληλων οδών. Μαθηματικά δεν εξηγείται, εξηγείται όμως μεταφυσικά, γιατί μόνο στο Ηράκλειο μπορείς να βρεις δύο παράλληλους δρόμους να τέμνονται. Πουθενά αλλού στον κόσμο! Γι’ αυτό έλεγα πάντα, γελώντας, ότι ζούσα σε ένα δρόμο που μου καταργούσε το πτυχίο του μαθηματικού.
Με τον Θάνο Μικρούτσικο είχατε ξανασυνεργαστεί σε περιοδείες το 2009.
Ναι, σωστά.
Στο δελτίο τύπου περιγράφεται ότι η απόφαση για τη φετινή συνεργασία ελήφθη πολύ αυθόρμητα.
Πραγματικά, το αποφασίσαμε εν θερμώ. Όταν έχεις διαγράψει μια πορεία στη μουσική, ο Θάνος 50 χρόνια, εγώ 21, φτάνεις σε ένα σημείο που δεν μπορείς να παίξεις με κάποιον στη σκηνή, για μεγάλο διάστημα, αν δεν είναι φίλος σου. Όταν ξεκινάς να παίζεις, πιθανόν επειδή δοκιμάζεις ή επειδή δεν έχεις επιλογή, ενδέχεται να συνεργάζεσαι και με ανθρώπους που δεν ξέρεις αν θα γίνετε φίλοι μετά. Από μια μουσική ηλικία και ύστερα όμως, η φιλία είναι «ικανή και αναγκαία συνθήκη». Αλλιώς δεν γίνεται. Δεν μπορώ να παίζω στη σκηνή με καλλιτέχνες που δεν είναι φίλοι μου, πια. Ο Θάνος, λοιπόν, είναι οικογένειά μου. Υπό αυτήν την έννοια, να θεωρήσετε αυτονόητο ότι πάντοτε συνεργαζόμαστε, πάντοτε είμαστε εν δυνάμει συνεργάτες. Φέτος, αποφασίσαμε να παίξουμε και τυπικά μαζί. Πέρα από τη συνεργασία δηλαδή, δεν υπάρχει εβδομάδα να μην μιλήσουμε, έτσι κι αλλιώς.
Ο Θάνος Μικρούτσικος μιλώντας στο cretapost.gr είπε για σας ότι είστε ένας καλλιτέχνης που συνδυάζει τη δύση με την ανατολή.
Ωραίο ακούγεται…
Εσείς τι έχετε να πείτε για το Θάνο Μικρούτσικο;
Ο Θάνος έχει ένα moto το οποίο το έχει περάσει και σε μένα. Θέλει κάθε μέρα να υπερβαίνει τις καταγεγραμμένες του δυνατότητες. Αυτό είναι κάτι που με συγκινεί βαθύτατα και προσπαθώ να το κάνω κι εγώ. Προσπαθώ να το κάνω στη σκηνή σίγουρα, γιατί στη ζωή, μερικές φορές είναι πιο δύσκολο. Καταρχήν είναι ένας σπουδαίος συνθέτης ο Θάνος. Τα τελευταία 10 χρόνια που έχει αποφασίσει να είναι και performer, μας έδειξε και αυτήν του την πλευρά. Ποτέ όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτός ο τύπος έχει γράψει τα «Τροπάρια για φονιάδες» έχει γράψει τη «Μουσική Πράξη στον Μπρεχτ», έχει γράψει το «Εμπάργκο», έχει γράψει σπουδαία πράγματα ως συνθέτης και δημιουργός. Πρώτα απ’ όλα, ο Θάνος είναι ένας τεράστιος συνθέτης και ένας βαθιά οργανωτικός άνθρωπος. Δεν είναι τυχαίες οι θέσεις – κλειδιά στις οποίες έχει υπηρετήσει. Έχει πάντοτε ένα σχέδιο για οτιδήποτε θέλει να κάνει. Κι αυτό στη δουλειά μας είναι ανεκτίμητο.
https://www.youtube.com/watch?v=TB3Y_nYdZmE
Έχετε ήδη δοκιμαστεί και στη συγγραφή, όπως για παράδειγμα το βιβλίο που γράψατε για τον Άλκη Αλκαίο. Ετοιμάζετε κάτι καινούργιο;
Έχω γράψει τρία βιβλία. Το «Αγύριστο κεφάλι – Ο Άλκης Αλκαίος που γνώρισα» ήταν το τρίτο μου. Και πράγματι, γράφω τώρα κατιτίς, αλλά δεν είμαι σίγουρος αν προλάβω να εκδώσω πρώτα βιβλίο ή αν θα προλάβω να εκδώσω δίσκο. Θα δούμε.
Ο Άλκης Αλκαίος τι σημαίνει για σας;
Καταρχήν ήταν φίλος μου. Ο λόγος που έγραψα το βιβλίο ήταν ψυχοθεραπευτικός. Όταν έφυγε ο Άλκης είχα άρνηση να το πιστέψω. Με έπιασε ένα άγχος, μήπως ξεχάσω κεντρικές μας συνομιλίες ή πολύ κεντρικές μας συναντήσεις. Γι’ αυτό και το έγραψα. Ήταν καθαρτικό για μένα και την ψυχή μου. Επίσης, για μένα ήταν ένας από τους σπουδαιότερους ποιητές της μεταπολίτευσης. Ο μόνος ο οποίος θα μπορούσε, λέω εγώ, άτυπα, να θεωρηθεί διάδοχος του Μάνου Ελευθερίου. Εξάλλου, μαζί με τον Ελευθερίου και για ένα μεγάλο διάστημα, με τη Λίνα Νικολακοπούλου, ήταν οι τρεις σπουδαιότεροι στιχουργοί που είχαμε από τη δεκαετία του ’80 μέχρι το 2000.
Πιστεύετε ότι ήταν και μία ευκαιρία να τον γνωρίσει ο κόσμος μέσα από το βιβλίο σας;
Απέφευγε τις δημόσιες εμφανίσεις, είχε προβλήματα υγείας και δεν γούσταρε να τον βλέπει ο κόσμος. Γι’ αυτό προτιμούσε να είναι με φίλους του μόνο στο σπίτι ή στο σπίτι της Πάργας με τους δικούς του ανθρώπους. Το ξαναλέω, δεν έκανε καθόλου δημόσιες εμφανίσεις και επίσης ήταν κάθετα αντίθετος με αυτές. Πίστευε ότι δεν ενδιέφερε κανέναν ποιος είναι, γι αυτό και έγραφε με ψευδώνυμο. Το πραγματικό του όνομα ήταν Βαγγέλης Λιάρος . Ήθελε μόνο να ενδιαφέρουν τον κόσμο τα τραγούδια του.
https://www.youtube.com/watch?v=lswsO9q_hJM
Μια που βρισκόμαστε σε περίοδο οικονομικής ύφεσης, λέγεται πως ο κόσμος έχει στραφεί στην τέχνη. Το έχετε διαπιστώσει κι εσείς αυτό;
Όχι, δεν το βλέπω. Εννοώ ότι η τέχνη επειδή θεωρείται «είδος πολυτελείας» είναι το πρώτο πράγμα που κόβει ο άλλος όταν δεν έχει λεφτά. Επίσης, κατά τη γνώμη μου η τέχνη μπορεί να ανθίσει παντού και σε περίοδο κρίσης και σε περίοδο ευμάρειας. Αλλά, σε περίοδο κρίσης έχει μικρότερη δυνατότητα να πλησιάσει τον κόσμο. Ίσως σ’ αυτά τα σημαντικά πράγματα που γράφονται τώρα να έρθουμε να ακουμπήσουμε εμείς πάνω τους μετά από μία δεκαετία. Δεν είμαι πολύ σίγουρος γι’ αυτό που είπατε. Ότι ο κόσμος κάνει μια στροφή από την πλαστή ευμάρεια και το ευτελές και γυρνά προς μια μορφή τέχνης πάνω στην οποία μπορεί να στηριχθεί και να παρηγορηθεί, είναι αλήθεια. Αλλά, εγώ δεν πιστεύω ότι πρέπει να φτάσουμε στον πάτο για να γράψουμε αριστουργήματα…
Συνέντευξη στην Ελίνα Φαρσάρη
