Ένα πλήρες κρητικό λεξικό – Μια δουλειά που ξεκίνησε πριν πολύ καιρό

Ένα κρητικό λεξικό, μία λαογραφική αναφορά δημιουργήθηκε και αποτελεί ένα εγχειρίδιο της κρητικής διαλέκτου.

Μπορεί κάποιος να το βρει στο cretanlexico.gr και όπως αναφέρει ο δημιουργός του, Γιώργος Χουστουλάκης έχουν διασωθεί χαμένες λέξεις που ξέθαψε ο ίδιος.

Δείτε τι λέει ο ίδιος ο κ. Χουστουλάκης:

Αυτές τις λέξεις, κανείς έως τώρα φορέας ή άτομο, δεν μπήκε στον κόπο να τις περισυλλέξει πριν χαθούν οριστικά και αμετάκλητα.

Θα είναι το λεξικό αυτό, εργαλείο για όσους αγαπούν την κρητική λογοτεχνία και ποίηση, αφού επεξηγεί και αναπτύσσει τις περισσότερες άγνωστες λέξεις που θα συναντήσει κανείς διαβάζοντας Καζαντζάκη, Κονδυλάκη κλπ, και που διακαώς θα ήθελε να μάθει την επεξήγησή τους.

Οι συγγραφείς και ποιητές της κρητικής λαογραφίας, χρησιμοποιούσαν πολύ τις »λέξεις δανείων» από την τουρκική διότι είχαν ελληνοποιηθεί πλέον, και αρκετές από αυτές τις αναφέρουμε.

Οι λέξεις δανείων που ήταν κοινόχρηστες δεν μπαίνουμε στη διαδικασία να πούμε την αρχική τους προέλευση ,αν είναι τούρκική η ελληνική, απλά τις αναφέρουμε.

Επίσης, αναφέρουμε λέξεις που χρησιμοποιούν και στην υπόλοιπη Ελλάδα, όταν στην Κρήτη χρησιμοποιούνται κατά κόρον με διαφοροποιημένη έννοια..

Οι λέξεις που γράφω, ήθελα να έχουν »άρωμα Μεσαράς» για αυτό από τις τυχόν πολλές συνώνυμες μιας λέξης, αναφέρω πρώτα την ντόπια Μεσαρίτικη εκδοχή, και ακολουθούν οι άλλες των άλλων περιοχών.

Αξίζει να τονίσω, ότι παρ ‘όλο που υπήρχε αγράμματος πληθυσμός στα χωριά παλαιότερα, το εύρος των χρησιμοποιουμένων λέξεων από τον κάθε ένα είναι εντυπωσιακή!

Σήμερα δυστυχώς, είναι φτωχότερο το λεξιλόγιό μας, και στην Κρήτη ξεχαστήκανε χιλιάδες λέξεις.

Όταν ξεκίνησα το λεξικό, είχα κατά νου να γράφω τις λέξεις που θα έλεγε σήμερα ο παππούς μου αν ζούσε, που γεννήθηκε στα τέλη του 18 αιώνα και πέθανε αρχές του 1980.

Είναι δύσκολη η συγγραφή ενός τέτοιου λεξικού, γιατί δεν υπάρχουν πλέον άνθρωποι να σου πουν την επεξήγηση μιας παλιάς λέξης.

Κανονικά αυτό θα ήταν δουλειά ομάδας πολλών ανθρώπων που να αλληλοσυμπληρώνει τι γνωρίζει ο καθε ένας για μια λέξη για να ‘ναι καλύτερα τεκμηριωμένη.

Ομως έπεσε σε μένα ο …κλήρος αυτη τη δουλειά να την κάνω εντελώς μόνος, για αυτο και ζητάω την σχετική επιείκια για τυχόν λάθη και παραλήψεις, τα οποία βέβαια έχουν μελλοντικά τη δυνατότητα διόρθωσης