«Κίνδυνος για τους δημόσιους διαγωνισμούς από την αδράνεια στην ηλεκτρονική δημοπράτηση»
Στην ανάγκη άμεσης αντιμετώπισης των προβλημάτων που έχουν επισημανθεί στη λειτουργία του ΕΣΗΔΗΣ, στις απαραίτητες εργασίες για την αποτελεσματική εφαρμογή της διαλειτουργικότητας, σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, ώστε και να διασφαλίζεται η ομαλή συμμετοχή των εργοληπτικών εταιρειών σε ένα διάφανο και λειτουργικό ηλεκτρονικό σύστημα σύναψης δημοσίων συμβάσεων, καθώς και στην έγκαιρη και άρτια προετοιμασία των φορέων που εμπλέκονται στη διαδικασία (ΕΣΗΔΗΣ, Δημόσιοι και Ιδιωτικοί Φορείς, κλπ), αναφέρεται ο Βουλευτής Ηρακλείου κ. Λευτέρης Αυγενάκης με κοινοβουλευτική του παρέμβαση προς τον Υπουργό Οικονομίας, Ανάπτυξης & Τουρισμού κ. Γεώργιο Σταθάκη και τον Υπουργό Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων κ. Χρήστο Σπίρτζη.
Όπως επισημαίνεται στην ερώτηση που κατέθεσε ο κ. Λ. Αυγενάκης «Η υποχρεωτική ηλεκτρονική δημοπράτηση των δημόσιων έργων αποτέλεσε σημαντικό εργαλείο στην προσπάθεια εκσυγχρονισμού, καταπολέμησης της διαφθοράς, εξασφάλισης συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού, καθώς και ενίσχυσης της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας στις δημόσιες συμβάσεις. Σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4281/2014 (ΦΕΚ Α’ 160/08-08-2014), πλέον μέσω του Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ. θα πραγματοποιείται ηλεκτρονικά όλη η διαγωνιστική διαδικασία και η παρακολούθηση μίας δημόσιας σύμβασης με προϋπολογισμό 60.000 ευρώ και άνω άνευ ΦΠΑ. Η λειτουργία του ΕΣΗΔΗΣ για το σύνολο του δημοσίου τομέα θα ξεκινούσε στις 01-10-2015 για τις προμήθειες και τις υπηρεσίες και στις 01-12-2015 για τα δημόσια έργα. Ο νομοθέτης έδωσε ένα ικανό χρονικό διάστημα ώστε να γίνουν όλες οι απαραίτητες ενέργειες και η κατάλληλη προετοιμασία για την επιτυχή και δίχως προβλήματα λειτουργία του συστήματος».
Στην ερώτηση, επίσης, τονίζεται ότι «Δυστυχώς, κατά τη διάρκεια του έτους παρατηρείται σημαντική αδράνεια στο ζήτημα αυτό. Αν και τα προβλήματα έχουν επισημανθεί από τον περασμένο Ιούλιο, μέχρι στιγμής δεν έχουν διορθωθεί, με αποτέλεσμα να τίθεται σε κίνδυνο η άρτια λειτουργία του συστήματος και, κατά συνέπεια, η όλη διαδικασία της σημαντικής μεταρρύθμισης της ολοκληρωμένης και καθολικής εφαρμογής του ΕΣΗΔΗΣ σε όλες τις δημόσιες συμβάσεις. Ενδεικτικά αναφέρουμε, ότι σύμφωνα με στοιχεία του ΣΑΤΕ, επί 1.500 διαγωνισμών, που αφορούν σε προμήθειες ή παροχή υπηρεσιών (ήδη εφαρμόζεται το ΕΣΗΔΗΣ) μέσω του συστήματος, έχουν υποβληθεί 3.500 προσφορές, δηλαδή μόλις 2,25 προσφορές ανά διαγωνισμό, αριθμός εξαιρετικά μικρός, δεδομένου ότι στο χώρο των δημοσίων έργων κατατίθενται, κατά κανόνα, περισσότερες από 30 προσφορές σε κάθε διαγωνισμό. Μεταξύ των προβλημάτων, επισημαίνεται η, επί της ουσίας, αναίρεση του ηλεκτρονικού χαρακτήρα του συστήματος, αφού υπάρχει απαίτηση συνυποβολής όλων των εγγράφων σε έντυπη μορφή εντός τριών ημερών. Επιπλέον, η λειτουργικότητα του συστήματος αποτελεί ζητούμενο, αφού θεωρείται δύσχρηστο αποθαρρύνοντας ιδίως τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να συμμετάσχουν, με αποτέλεσμα να μειώνεται σημαντικά ο ανταγωνισμός και ο κίνδυνος δημιουργίας συνθηκών αδιαφάνειας. Σημαντικό ζητούμενο αποτελεί και η απουσία μέριμνας για τον έλεγχο της ορθότητας των κειμένων που καταχωρούνται π.χ. στο «Μητρώο Ενιαίων Τεχνικών Προδιαγραφών» του ΕΣΗΔΗΣ, και της συμβατότητάς τους με τα ισχύοντα πρότυπα, κανονισμούς, σημάνσεις κλπ».
Τέλος, στην ερώτηση ο κ. Αυγενάκης υπογραμμίζει «Η πλήρης αντιμετώπιση και επίλυση των προβλημάτων πριν την έναρξη της υποχρεωτικής δημοπράτησης των δημοσίων έργων αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την επιτυχή εφαρμογή του ΕΣΗΔΗΣ, την απρόσκοπτη δημοπράτηση των δημοσίων έργων και τη θωράκιση της αποτελεσματικότητας, της διαφάνειας και του υγιούς ανταγωνισμού. Διαφορετικά οι επιπτώσεις θα είναι οδυνηρές τόσο για τον κλάδο των κατασκευαστικών επιχειρήσεων (κυρίως των μικρομεσαίων) και τη συνεπαγόμενη αύξηση της ανεργίας, όσο και για την κατασκευή ή/και ολοκλήρωση δημοσίων έργων και την απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων».
