Koυράκης:»Η επόμενη μέρα στη Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων»
Το θέμα της Διαχείρισης των Απορριμμάτων σε όλες τις Ανεπτυγμένες Ευρωπαϊκές Χώρες κατέχει μία πολύ υψηλή θέση στην πολιτική ατζέντα, γύρω από τη χάραξη αξόνων δράσης, που εξασφαλίζουν πρωτίστως την προστασία του περιβάλλοντος και ακολούθως τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Η Ελλάδα για πολλά χρόνια υπήρξε ουραγός στην εφαρμογή πολιτικών για την ορθολογική Διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων (ΔΣΑ), με αποτέλεσμα να μην αξιοποιεί τους πόρους των κοινοτικών κονδυλίων για τη δημιουργία των υποδομών που απαιτούνταν (π.χ. μονάδες διαχείρισης και επεξεργασίας αποβλήτων, ΧΥΤΑ, ΣΜΑ κ.α.).
Η απαράδεκτη πρακτική της ανεξέλεγκτης διάθεσης των απορριμμάτων έγινε ο κανόνας και η επιβολή καταδικαστικών αποφάσεων και βαρύτατων, ήταν αναπόφευκτη.
Ακόμα και σήμερα κάποιοι θεωρούν οικονομικά συμφερότερη τη μέθοδο της ανεξέλεγκτης διάθεσης των αποβλήτων και αναφέρονται απαξιωτικά στα έργα υποδομής με τα οποία διαφωνούν συγκρίνοντας το κόστος λειτουργίας τους με την έως σήμερα οικονομική επιβάρυνση των ΧΑΔΑ που βέβαια ήταν μηδαμινή.
Βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση αποτέλεσε το μέτρο της δημιουργίας Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) στην Ελλάδα, που επιφορτίστηκαν με το δύσκολο έργο τόσο της δημιουργίας των υποδομών που απαιτούνται για την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων σύμφωνα με το Εθνικό και Κοινοτικό θεσμικό πλαίσιο, όσο και τις συνοδές ενέργειες που στοχεύουν στην προαγωγή των αρχών της πρόληψης, μείωσης, επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης, επεξεργασίας με ανάκτηση ενέργειας και ασφαλούς τελικής διάθεσης.
Ο ΕΣΔΑΚ προέκυψε ως λύση ανάγκης της Αυτοδιοίκησης στην παραπάνω επιταγή αφού πρώτα η Κρήτη είχε βιώσει την επίπληξη και το διασυρμό στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα λόγω «Κουρουπητού».
Ο ΕΣΔΑΚ αποτελούσε και εξακολουθεί να αποτελεί το μεγαλύτερο εν ενεργεία ΦΟΔΣΑ της Κρήτης, με δήμους μέλη, τους 21 από τους 24 δήμους του νησιού. Στο μικρό χρονικό διάστημα ζωής του –ιδρύθηκε το 2002- κατάφερε να συνδεθεί με την πλειοψηφία των έργων υποδομής του νησιού που σχετίζονται με τη διαχείριση των απορριμμάτων, διαδραματίζοντας καθοριστικό ρόλο στη σημερινή προνομιούχο θέση της Περιφέρειας Κρήτης στο θέμα αυτό.
Είναι πολυάριθμα τα έργα οι μελέτες και οι δράσεις που έχουν ολοκληρωθεί. Αναφέρουμε τα πιο χαρακτηριστικά:
Αποκατάσταση 54άρων ΧΑΔΑ,
Αποκατάσταση του ΧΥΤΑ Μαρουλά,
Δημιουργία της Μονάδας Προεπεξεργασίας Απορριμμάτων Ηρακλείου,
Κατασκευή του ΧΥΤΑ Πέρα Γαλήνων Α’ και Β’ Κυττάρου, που περιλαμβάνει σύστημα συλλογής και Μονάδα Επεξεργασίας Στραγγισμάτων, σύστημα συλλογής και πυρσό καύσης βιοαερίου και την αποκατάσταση έκτασης 85 στρεμμάτων ΧΑΔΑ,
Επεκτάσεις των ΧΥΤΑ Χερσονήσου, Ν. Καζαντζάκη, Αγ. Νικολάου και εκσυγχρονισμός τους με την προμήθεια εξοπλισμού φορτωτών και συμπιεστών.
Κατασκευή της μονάδας ηλιακής ξήρανσης λυματολάσπης στο ΧΥΤΑ Χερσονήσου.
Εκσυγχρονισμός των ΧΥΤΑ Σητείας και Βιάννου (προμήθεια φορτωτών και συμπιεστών).
Κατασκευή του ΣΜΑ Ιεράπετρας και επέκταση – εκσυγχρονισμός του ΣΜΑ Ηρακλείου.
Απαλλοτρίωση της έκτασης 200 περίπου στρεμμάτων για την κατασκευή του Β’ κυττάρου ΧΥΤΑ Αμαρίου.
Λειτουργία των ΧΥΤΑ Πέρα Γαλήνων περίπου 6 χρόνια και του ΧΥΤΑ Σητείας περίπου 4 χρόνια.
Καθοριστική συμβολή στη δημιουργία του Κέντρου Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) και στην εισαγωγή του μπλε κάδου στην Κρήτη, με την υπογραφή συμβάσεων με όλους τους Δήμους της Ανατολικής Κρήτης (Ν. Ηρακλείου, Λασιθίου).
Εκπόνηση και επίβλεψη πλήθους μελετών, περιβαλλοντικών και άλλων.
Υλοποίηση Ευρωπαϊκού προγράμματος LIFE μείωσης αποβλήτων με έμφαση:
- στην οικιακή κομποστοποίηση (δωρεάν διανομή 170 οικιακών κομποστοποιητών),
- στη μείωση της πλαστικής σακούλας και τη δημιουργία επαναχρησιμοποιούμενης τσάντας (δωρεάν διανομή 15.000 τσαντών),
- στη μείωση των τροφικών αποβλήτων (διεξαγωγή διήμερου εργαστηρίου για την εκπαίδευση των ενδιαφερομένων) και
- στη μείωση των αποβλήτων ένδυσης και υπόδησης (εισαγωγή κόκκινου κάδου).
Ο κατάλογος των προαναφερόμενων υποδομών, μένει να συμπληρωθεί με τα έργα που προβλέπει ο Αναθεωρημένος ΠΕΣΔΑ Κρήτης – αρμοδιότητας του φορέα – ενώ οι σχετικές μελέτες υλοποιούνται ήδη από τα στελέχη του ΕΣΔΑΚ σε συνεργασία με τις υπηρεσίες της Περιφέρειας Κρήτης, στα πλαίσια υπογραφείσας Προγραμματικής Σύμβασης.
Προσπαθήσαμε, το προηγούμενο διάστημα, για την προετοιμασία των έργων υποδομής, για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, εξασφαλίζοντας για το Φορέα ετοιμότητα στη διεκδίκηση ευρωπαϊκών κονδυλίων της προγραμματικής περιόδου 2014-2020.
Σκοπός μας όχι μόνο να αξιοποιηθούν όλα τα χρήματα που θα εξευρεθούν, αλλά ταυτόχρονα να δημιουργηθούν και πολλαπλασιαστικά οφέλη για τους πολίτες της Κρήτης.
Ως πρόεδρος του ΕΣΔΑΚ, αισθάνομαι, όπως και όλα τα μέλη του Δ.Σ. το φορτίο που μας αναλογεί για την υλοποίηση των έργων που προβλέπονται στο Νέο Αναθεωρημένο Περιφερειακό Σχεδιασμό, που τολμώ να πω, θέτει πολύ υψηλά τον πήχη, ακολουθώντας τους στόχους και τις επιταγές της Ευρωπαϊκής και Εθνικής νομοθεσίας.
Όμως παρά το γεγονός ότι η Κρήτη σήμερα και σε μεγάλο βαθμό διαθέτει εγκαταστάσεις επεξεργασίας απορριμμάτων καθώς και χώρους υγειονομικής ταφής τους, και έχει αναγνωριστεί η συνεισφορά αυτών σε ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων, υπολείπεται αρκετά, όπως και σε όλη τη χώρα εξάλλου, σε προγράμματα ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης των πολιτών, προκειμένου η κοινωνία μας να υιοθετήσει και να εφαρμόσει στην πράξη πλήρως την ιεραρχική διαβάθμιση της Οδηγίας πλαίσιο για τα απορρίμματα :
1)Πρόληψη,
2)Επαναχρησιμοποίηση,
3)Ανακύκλωση,
4)Ανάκτηση ενέργειας, και
5)Διάθεση.
Συνεπώς οι λύσεις που σχεδιάζονται για τη διαχείριση των απορριμμάτων πρέπει να αποβλέπουν στη μεγιστοποίηση της ενεργοποίησης των πολιτών, με τελικό στόχο στην επίτευξη μείωσης παραγωγής των αποβλήτων. Επομένως η υιοθέτηση καλών Ευρωπαϊκών πρακτικών όπως αυτή του «πληρώνω όσο πετάω» ή «pay as you throw», είναι πλέον απαραίτητες.
Όλα τα σύγχρονα και πλέον επιτυχημένα συστήματα διαχείρισης στερεών αποβλήτων (Δ.Σ.Α.) βασίζονται σε αυτή την πολύ απλή και διαδεδομένη αρχή, η οποία όμως απαιτεί σχετική νομοθετική ρύθμιση, αλλαγή νοοτροπίας, προκειμένου να αποκτήσουμε περιβαλλοντική συνείδηση και κουλτούρα.
Η υλοποίηση των προαναφερόμενων έργων θα οδηγήσει δικαιωματικά την Κρήτη στην πρώτη θέση, όσον αφορά τη Διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων στην Ελλάδα και αυτό είναι το στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί από τη νέα διοίκηση του ΕΣΔΑΚ.
Είμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι για τη χώρα και τον τόπο, και δεν περισσεύει κανένας στις προσπάθειες που καταβάλλονται και που απαιτούνται για την εξασφάλιση των βασικών υποδομών που αφορούν στην αειφόρο ανάπτυξη και την προστασία περιβάλλοντος.
Δύο προϋποθέσεις που βαραίνουν ιδιαίτερα στην αξιοποίηση και ανάδειξη, των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Κρήτης, ως Παγκόσμιου Τουριστικού προορισμού.
Θέλω να ευχαριστήσω θερμά όλα τα μέλη του Δ.Σ., της Εκτελεστικής Επιτροπής, καθώς και το υπηρεσιακό δυναμικό του ΕΣΔΑΚ για την κατανόηση τη στήριξη και τις προσπάθειες που κατέβαλλαν, για την επιτυχία του σκοπού και της αποστολή του συνδέσμου.
Μια επιτυχία που δεν αντανακλά σε πρόσωπα αλλά σε ολόκληρη την Κρήτη.
Το θέμα της Διαχείρισης των Απορριμμάτων σε όλες τις Ανεπτυγμένες Ευρωπαϊκές Χώρες κατέχει μία πολύ υψηλή θέση στην πολιτική ατζέντα, γύρω από τη χάραξη αξόνων δράσης, που εξασφαλίζουν πρωτίστως την προστασία του περιβάλλοντος και ακολούθως τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Η Ελλάδα για πολλά χρόνια υπήρξε ουραγός στην εφαρμογή πολιτικών για την ορθολογική Διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων (ΔΣΑ), με αποτέλεσμα να μην αξιοποιεί τους πόρους των κοινοτικών κονδυλίων για τη δημιουργία των υποδομών που απαιτούνταν (π.χ. μονάδες διαχείρισης και επεξεργασίας αποβλήτων, ΧΥΤΑ, ΣΜΑ κ.α.).
Η απαράδεκτη πρακτική της ανεξέλεγκτης διάθεσης των απορριμμάτων έγινε ο κανόνας και η επιβολή καταδικαστικών αποφάσεων και βαρύτατων, ήταν αναπόφευκτη.
Ακόμα και σήμερα κάποιοι θεωρούν οικονομικά συμφερότερη τη μέθοδο της ανεξέλεγκτης διάθεσης των αποβλήτων και αναφέρονται απαξιωτικά στα έργα υποδομής με τα οποία διαφωνούν συγκρίνοντας το κόστος λειτουργίας τους με την έως σήμερα οικονομική επιβάρυνση των ΧΑΔΑ που βέβαια ήταν μηδαμινή.
Βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση αποτέλεσε το μέτρο της δημιουργίας Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) στην Ελλάδα, που επιφορτίστηκαν με το δύσκολο έργο τόσο της δημιουργίας των υποδομών που απαιτούνται για την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων σύμφωνα με το Εθνικό και Κοινοτικό θεσμικό πλαίσιο, όσο και τις συνοδές ενέργειες που στοχεύουν στην προαγωγή των αρχών της πρόληψης, μείωσης, επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης, επεξεργασίας με ανάκτηση ενέργειας και ασφαλούς τελικής διάθεσης.
Ο ΕΣΔΑΚ προέκυψε ως λύση ανάγκης της Αυτοδιοίκησης στην παραπάνω επιταγή αφού πρώτα η Κρήτη είχε βιώσει την επίπληξη και το διασυρμό στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα λόγω «Κουρουπητού».
Ο ΕΣΔΑΚ αποτελούσε και εξακολουθεί να αποτελεί το μεγαλύτερο εν ενεργεία ΦΟΔΣΑ της Κρήτης, με δήμους μέλη, τους 21 από τους 24 δήμους του νησιού. Στο μικρό χρονικό διάστημα ζωής του –ιδρύθηκε το 2002- κατάφερε να συνδεθεί με την πλειοψηφία των έργων υποδομής του νησιού που σχετίζονται με τη διαχείριση των απορριμμάτων, διαδραματίζοντας καθοριστικό ρόλο στη σημερινή προνομιούχο θέση της Περιφέρειας Κρήτης στο θέμα αυτό.
Είναι πολυάριθμα τα έργα οι μελέτες και οι δράσεις που έχουν ολοκληρωθεί. Αναφέρουμε τα πιο χαρακτηριστικά:
Αποκατάσταση 54άρων ΧΑΔΑ,
Αποκατάσταση του ΧΥΤΑ Μαρουλά,
Δημιουργία της Μονάδας Προεπεξεργασίας Απορριμμάτων Ηρακλείου,
Κατασκευή του ΧΥΤΑ Πέρα Γαλήνων Α’ και Β’ Κυττάρου, που περιλαμβάνει σύστημα συλλογής και Μονάδα Επεξεργασίας Στραγγισμάτων, σύστημα συλλογής και πυρσό καύσης βιοαερίου και την αποκατάσταση έκτασης 85 στρεμμάτων ΧΑΔΑ,
Επεκτάσεις των ΧΥΤΑ Χερσονήσου, Ν. Καζαντζάκη, Αγ. Νικολάου και εκσυγχρονισμός τους με την προμήθεια εξοπλισμού φορτωτών και συμπιεστών.
Κατασκευή της μονάδας ηλιακής ξήρανσης λυματολάσπης στο ΧΥΤΑ Χερσονήσου.
Εκσυγχρονισμός των ΧΥΤΑ Σητείας και Βιάννου (προμήθεια φορτωτών και συμπιεστών).
Κατασκευή του ΣΜΑ Ιεράπετρας και επέκταση – εκσυγχρονισμός του ΣΜΑ Ηρακλείου.
Απαλλοτρίωση της έκτασης 200 περίπου στρεμμάτων για την κατασκευή του Β’ κυττάρου ΧΥΤΑ Αμαρίου.
Λειτουργία των ΧΥΤΑ Πέρα Γαλήνων περίπου 6 χρόνια και του ΧΥΤΑ Σητείας περίπου 4 χρόνια.
Καθοριστική συμβολή στη δημιουργία του Κέντρου Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) και στην εισαγωγή του μπλε κάδου στην Κρήτη, με την υπογραφή συμβάσεων με όλους τους Δήμους της Ανατολικής Κρήτης (Ν. Ηρακλείου, Λασιθίου).
Εκπόνηση και επίβλεψη πλήθους μελετών, περιβαλλοντικών και άλλων.
Υλοποίηση Ευρωπαϊκού προγράμματος LIFE μείωσης αποβλήτων με έμφαση:
- στην οικιακή κομποστοποίηση (δωρεάν διανομή 170 οικιακών κομποστοποιητών),
- στη μείωση της πλαστικής σακούλας και τη δημιουργία επαναχρησιμοποιούμενης τσάντας (δωρεάν διανομή 15.000 τσαντών),
- στη μείωση των τροφικών αποβλήτων (διεξαγωγή διήμερου εργαστηρίου για την εκπαίδευση των ενδιαφερομένων) και
- στη μείωση των αποβλήτων ένδυσης και υπόδησης (εισαγωγή κόκκινου κάδου).
Ο κατάλογος των προαναφερόμενων υποδομών, μένει να συμπληρωθεί με τα έργα που προβλέπει ο Αναθεωρημένος ΠΕΣΔΑ Κρήτης – αρμοδιότητας του φορέα – ενώ οι σχετικές μελέτες υλοποιούνται ήδη από τα στελέχη του ΕΣΔΑΚ σε συνεργασία με τις υπηρεσίες της Περιφέρειας Κρήτης, στα πλαίσια υπογραφείσας Προγραμματικής Σύμβασης.
Προσπαθήσαμε, το προηγούμενο διάστημα, για την προετοιμασία των έργων υποδομής, για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, εξασφαλίζοντας για το Φορέα ετοιμότητα στη διεκδίκηση ευρωπαϊκών κονδυλίων της προγραμματικής περιόδου 2014-2020.
Σκοπός μας όχι μόνο να αξιοποιηθούν όλα τα χρήματα που θα εξευρεθούν, αλλά ταυτόχρονα να δημιουργηθούν και πολλαπλασιαστικά οφέλη για τους πολίτες της Κρήτης.
Ως πρόεδρος του ΕΣΔΑΚ, αισθάνομαι, όπως και όλα τα μέλη του Δ.Σ. το φορτίο που μας αναλογεί για την υλοποίηση των έργων που προβλέπονται στο Νέο Αναθεωρημένο Περιφερειακό Σχεδιασμό, που τολμώ να πω, θέτει πολύ υψηλά τον πήχη, ακολουθώντας τους στόχους και τις επιταγές της Ευρωπαϊκής και Εθνικής νομοθεσίας.
Όμως παρά το γεγονός ότι η Κρήτη σήμερα και σε μεγάλο βαθμό διαθέτει εγκαταστάσεις επεξεργασίας απορριμμάτων καθώς και χώρους υγειονομικής ταφής τους, και έχει αναγνωριστεί η συνεισφορά αυτών σε ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων, υπολείπεται αρκετά, όπως και σε όλη τη χώρα εξάλλου, σε προγράμματα ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης των πολιτών, προκειμένου η κοινωνία μας να υιοθετήσει και να εφαρμόσει στην πράξη πλήρως την ιεραρχική διαβάθμιση της Οδηγίας πλαίσιο για τα απορρίμματα :
1)Πρόληψη,
2)Επαναχρησιμοποίηση,
3)Ανακύκλωση,
4)Ανάκτηση ενέργειας, και
5)Διάθεση.
Συνεπώς οι λύσεις που σχεδιάζονται για τη διαχείριση των απορριμμάτων πρέπει να αποβλέπουν στη μεγιστοποίηση της ενεργοποίησης των πολιτών, με τελικό στόχο στην επίτευξη μείωσης παραγωγής των αποβλήτων. Επομένως η υιοθέτηση καλών Ευρωπαϊκών πρακτικών όπως αυτή του «πληρώνω όσο πετάω» ή «pay as you throw», είναι πλέον απαραίτητες.
Όλα τα σύγχρονα και πλέον επιτυχημένα συστήματα διαχείρισης στερεών αποβλήτων (Δ.Σ.Α.) βασίζονται σε αυτή την πολύ απλή και διαδεδομένη αρχή, η οποία όμως απαιτεί σχετική νομοθετική ρύθμιση, αλλαγή νοοτροπίας, προκειμένου να αποκτήσουμε περιβαλλοντική συνείδηση και κουλτούρα.
Η υλοποίηση των προαναφερόμενων έργων θα οδηγήσει δικαιωματικά την Κρήτη στην πρώτη θέση, όσον αφορά τη Διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων στην Ελλάδα και αυτό είναι το στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί από τη νέα διοίκηση του ΕΣΔΑΚ.
Είμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι για τη χώρα και τον τόπο, και δεν περισσεύει κανένας στις προσπάθειες που καταβάλλονται και που απαιτούνται για την εξασφάλιση των βασικών υποδομών που αφορούν στην αειφόρο ανάπτυξη και την προστασία περιβάλλοντος.
Δύο προϋποθέσεις που βαραίνουν ιδιαίτερα στην αξιοποίηση και ανάδειξη, των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Κρήτης, ως Παγκόσμιου Τουριστικού προορισμού.
Θέλω να ευχαριστήσω θερμά όλα τα μέλη του Δ.Σ., της Εκτελεστικής Επιτροπής, καθώς και το υπηρεσιακό δυναμικό του ΕΣΔΑΚ για την κατανόηση τη στήριξη και τις προσπάθειες που κατέβαλλαν, για την επιτυχία του σκοπού και της αποστολή του συνδέσμου.
Μια επιτυχία που δεν αντανακλά σε πρόσωπα αλλά σε ολόκληρη την Κρήτη.
Το θέμα της Διαχείρισης των Απορριμμάτων σε όλες τις Ανεπτυγμένες Ευρωπαϊκές Χώρες κατέχει μία πολύ υψηλή θέση στην πολιτική ατζέντα, γύρω από τη χάραξη αξόνων δράσης, που εξασφαλίζουν πρωτίστως την προστασία του περιβάλλοντος και ακολούθως τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Η Ελλάδα για πολλά χρόνια υπήρξε ουραγός στην εφαρμογή πολιτικών για την ορθολογική Διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων (ΔΣΑ), με αποτέλεσμα να μην αξιοποιεί τους πόρους των κοινοτικών κονδυλίων για τη δημιουργία των υποδομών που απαιτούνταν (π.χ. μονάδες διαχείρισης και επεξεργασίας αποβλήτων, ΧΥΤΑ, ΣΜΑ κ.α.).
Η απαράδεκτη πρακτική της ανεξέλεγκτης διάθεσης των απορριμμάτων έγινε ο κανόνας και η επιβολή καταδικαστικών αποφάσεων και βαρύτατων, ήταν αναπόφευκτη.
Ακόμα και σήμερα κάποιοι θεωρούν οικονομικά συμφερότερη τη μέθοδο της ανεξέλεγκτης διάθεσης των αποβλήτων και αναφέρονται απαξιωτικά στα έργα υποδομής με τα οποία διαφωνούν συγκρίνοντας το κόστος λειτουργίας τους με την έως σήμερα οικονομική επιβάρυνση των ΧΑΔΑ που βέβαια ήταν μηδαμινή.
Βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση αποτέλεσε το μέτρο της δημιουργίας Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) στην Ελλάδα, που επιφορτίστηκαν με το δύσκολο έργο τόσο της δημιουργίας των υποδομών που απαιτούνται για την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων σύμφωνα με το Εθνικό και Κοινοτικό θεσμικό πλαίσιο, όσο και τις συνοδές ενέργειες που στοχεύουν στην προαγωγή των αρχών της πρόληψης, μείωσης, επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης, επεξεργασίας με ανάκτηση ενέργειας και ασφαλούς τελικής διάθεσης.
Ο ΕΣΔΑΚ προέκυψε ως λύση ανάγκης της Αυτοδιοίκησης στην παραπάνω επιταγή αφού πρώτα η Κρήτη είχε βιώσει την επίπληξη και το διασυρμό στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα λόγω «Κουρουπητού».
Ο ΕΣΔΑΚ αποτελούσε και εξακολουθεί να αποτελεί το μεγαλύτερο εν ενεργεία ΦΟΔΣΑ της Κρήτης, με δήμους μέλη, τους 21 από τους 24 δήμους του νησιού. Στο μικρό χρονικό διάστημα ζωής του –ιδρύθηκε το 2002- κατάφερε να συνδεθεί με την πλειοψηφία των έργων υποδομής του νησιού που σχετίζονται με τη διαχείριση των απορριμμάτων, διαδραματίζοντας καθοριστικό ρόλο στη σημερινή προνομιούχο θέση της Περιφέρειας Κρήτης στο θέμα αυτό.
Είναι πολυάριθμα τα έργα οι μελέτες και οι δράσεις που έχουν ολοκληρωθεί. Αναφέρουμε τα πιο χαρακτηριστικά:
Αποκατάσταση 54άρων ΧΑΔΑ,
Αποκατάσταση του ΧΥΤΑ Μαρουλά,
Δημιουργία της Μονάδας Προεπεξεργασίας Απορριμμάτων Ηρακλείου,
Κατασκευή του ΧΥΤΑ Πέρα Γαλήνων Α’ και Β’ Κυττάρου, που περιλαμβάνει σύστημα συλλογής και Μονάδα Επεξεργασίας Στραγγισμάτων, σύστημα συλλογής και πυρσό καύσης βιοαερίου και την αποκατάσταση έκτασης 85 στρεμμάτων ΧΑΔΑ,
Επεκτάσεις των ΧΥΤΑ Χερσονήσου, Ν. Καζαντζάκη, Αγ. Νικολάου και εκσυγχρονισμός τους με την προμήθεια εξοπλισμού φορτωτών και συμπιεστών.
Κατασκευή της μονάδας ηλιακής ξήρανσης λυματολάσπης στο ΧΥΤΑ Χερσονήσου.
Εκσυγχρονισμός των ΧΥΤΑ Σητείας και Βιάννου (προμήθεια φορτωτών και συμπιεστών).
Κατασκευή του ΣΜΑ Ιεράπετρας και επέκταση – εκσυγχρονισμός του ΣΜΑ Ηρακλείου.
Απαλλοτρίωση της έκτασης 200 περίπου στρεμμάτων για την κατασκευή του Β’ κυττάρου ΧΥΤΑ Αμαρίου.
Λειτουργία των ΧΥΤΑ Πέρα Γαλήνων περίπου 6 χρόνια και του ΧΥΤΑ Σητείας περίπου 4 χρόνια.
Καθοριστική συμβολή στη δημιουργία του Κέντρου Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) και στην εισαγωγή του μπλε κάδου στην Κρήτη, με την υπογραφή συμβάσεων με όλους τους Δήμους της Ανατολικής Κρήτης (Ν. Ηρακλείου, Λασιθίου).
Εκπόνηση και επίβλεψη πλήθους μελετών, περιβαλλοντικών και άλλων.
Υλοποίηση Ευρωπαϊκού προγράμματος LIFE μείωσης αποβλήτων με έμφαση:
- στην οικιακή κομποστοποίηση (δωρεάν διανομή 170 οικιακών κομποστοποιητών),
- στη μείωση της πλαστικής σακούλας και τη δημιουργία επαναχρησιμοποιούμενης τσάντας (δωρεάν διανομή 15.000 τσαντών),
- στη μείωση των τροφικών αποβλήτων (διεξαγωγή διήμερου εργαστηρίου για την εκπαίδευση των ενδιαφερομένων) και
- στη μείωση των αποβλήτων ένδυσης και υπόδησης (εισαγωγή κόκκινου κάδου).
Ο κατάλογος των προαναφερόμενων υποδομών, μένει να συμπληρωθεί με τα έργα που προβλέπει ο Αναθεωρημένος ΠΕΣΔΑ Κρήτης – αρμοδιότητας του φορέα – ενώ οι σχετικές μελέτες υλοποιούνται ήδη από τα στελέχη του ΕΣΔΑΚ σε συνεργασία με τις υπηρεσίες της Περιφέρειας Κρήτης, στα πλαίσια υπογραφείσας Προγραμματικής Σύμβασης.
Προσπαθήσαμε, το προηγούμενο διάστημα, για την προετοιμασία των έργων υποδομής, για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, εξασφαλίζοντας για το Φορέα ετοιμότητα στη διεκδίκηση ευρωπαϊκών κονδυλίων της προγραμματικής περιόδου 2014-2020.
Σκοπός μας όχι μόνο να αξιοποιηθούν όλα τα χρήματα που θα εξευρεθούν, αλλά ταυτόχρονα να δημιουργηθούν και πολλαπλασιαστικά οφέλη για τους πολίτες της Κρήτης.
Ως πρόεδρος του ΕΣΔΑΚ, αισθάνομαι, όπως και όλα τα μέλη του Δ.Σ. το φορτίο που μας αναλογεί για την υλοποίηση των έργων που προβλέπονται στο Νέο Αναθεωρημένο Περιφερειακό Σχεδιασμό, που τολμώ να πω, θέτει πολύ υψηλά τον πήχη, ακολουθώντας τους στόχους και τις επιταγές της Ευρωπαϊκής και Εθνικής νομοθεσίας.
Όμως παρά το γεγονός ότι η Κρήτη σήμερα και σε μεγάλο βαθμό διαθέτει εγκαταστάσεις επεξεργασίας απορριμμάτων καθώς και χώρους υγειονομικής ταφής τους, και έχει αναγνωριστεί η συνεισφορά αυτών σε ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων, υπολείπεται αρκετά, όπως και σε όλη τη χώρα εξάλλου, σε προγράμματα ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης των πολιτών, προκειμένου η κοινωνία μας να υιοθετήσει και να εφαρμόσει στην πράξη πλήρως την ιεραρχική διαβάθμιση της Οδηγίας πλαίσιο για τα απορρίμματα :
1)Πρόληψη,
2)Επαναχρησιμοποίηση,
3)Ανακύκλωση,
4)Ανάκτηση ενέργειας, και
5)Διάθεση.
Συνεπώς οι λύσεις που σχεδιάζονται για τη διαχείριση των απορριμμάτων πρέπει να αποβλέπουν στη μεγιστοποίηση της ενεργοποίησης των πολιτών, με τελικό στόχο στην επίτευξη μείωσης παραγωγής των αποβλήτων. Επομένως η υιοθέτηση καλών Ευρωπαϊκών πρακτικών όπως αυτή του «πληρώνω όσο πετάω» ή «pay as you throw», είναι πλέον απαραίτητες.
Όλα τα σύγχρονα και πλέον επιτυχημένα συστήματα διαχείρισης στερεών αποβλήτων (Δ.Σ.Α.) βασίζονται σε αυτή την πολύ απλή και διαδεδομένη αρχή, η οποία όμως απαιτεί σχετική νομοθετική ρύθμιση, αλλαγή νοοτροπίας, προκειμένου να αποκτήσουμε περιβαλλοντική συνείδηση και κουλτούρα.
Η υλοποίηση των προαναφερόμενων έργων θα οδηγήσει δικαιωματικά την Κρήτη στην πρώτη θέση, όσον αφορά τη Διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων στην Ελλάδα και αυτό είναι το στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί από τη νέα διοίκηση του ΕΣΔΑΚ.
Είμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι για τη χώρα και τον τόπο, και δεν περισσεύει κανένας στις προσπάθειες που καταβάλλονται και που απαιτούνται για την εξασφάλιση των βασικών υποδομών που αφορούν στην αειφόρο ανάπτυξη και την προστασία περιβάλλοντος.
Δύο προϋποθέσεις που βαραίνουν ιδιαίτερα στην αξιοποίηση και ανάδειξη, των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Κρήτης, ως Παγκόσμιου Τουριστικού προορισμού.
Θέλω να ευχαριστήσω θερμά όλα τα μέλη του Δ.Σ., της Εκτελεστικής Επιτροπής, καθώς και το υπηρεσιακό δυναμικό του ΕΣΔΑΚ για την κατανόηση τη στήριξη και τις προσπάθειες που κατέβαλλαν, για την επιτυχία του σκοπού και της αποστολή του συνδέσμου.
Μια επιτυχία που δεν αντανακλά σε πρόσωπα αλλά σε ολόκληρη την Κρήτη.
